Σενάρια και αυτοεκπληρούμενες προφητείες: πόσο εμποδίζουν την καθημερινότητα μας;

Αντικλείδι

Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να οργανώσουν το βράδυ της προηγούμενης μέρας τι θα κάνουν την επόμενη μέρα. Πολλές φορές αν δεν οργανώσουν και την τελευταία λεπτομέρεια δεν “επιτρέπουν” στον εαυτό τους να ησυχάσει και να κοιμηθεί.

Η μεγαλύτερη παγίδα στην οποία πέφτουν είναι, στην προσπάθεια τους να είναι προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο, να σκέφτονται κάθε πιθανό σενάριο που μπορεί να συμβεί και πώς θα το αντιμετωπίσουν. Είναι όμως αυτό τελικά βοηθητικό ή μήπως βάζει επιπλέον εμπόδια στην καθημερινότητα μας;

Ένα πολύ χαρακτηριστικό ανέκδοτο που χρησιμοποιώ στις συνεδρίες μου είναι το ανέκδοτο με το γρύλο: “Ένας άντρας μέσης ηλικίας μένει ξαφνικά από λάστιχο στην μέση του πουθενά. 1 χιλιόμετρο πιο κάτω βλέπει ένα σπίτι το οποίο είχε φως και συνεπώς ήταν η μόνη του ελπίδα ο ένοικος του σπιτιού να έχει γρύλο, ώστε να του δανείσει για να μπορέσει να φτιάξει το αυτοκίνητο να φύγει. Αποφασίζει λοιπόν, αν και ήταν αργά το βράδυ, να περπατήσει μέχρι εκεί και να του χτυπήσει το κουδούνι ζητώντας του βοήθεια. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής, καθώς είναι και αγχώδης εκ φύσεως, κάνει διάφορα σενάρια με το μυαλό του στο πώς θα ζητήσει τον γρύλο, τι μπορεί να του απαντήσει ο ένοικος του σπιτιού, αν θα αντιδράσει αρνητικά καθώς η ώρα ήταν ακατάλληλη κλπ. Φτάνοντας λοιπόν στον πόρτα του σπιτιού και μετά τα τόσα αρνητικά σενάρια που είχε σκεφτεί, του ανοίγει ένας καλοσυνάτος γεράκος και ο άντρας αντί να του πει τι ήθελε του λέει: “Δεν μας παρατάς εσύ κι ο γρύλος σου!”

Το παραπάνω ανέκδοτο είναι χαρακτηριστικό του πώς λειτουργούν τα σενάρια που προσπαθούμε να κάνουμε. Τα σενάρια που πλάθουμε στο μυαλό μας, έχουν ως αποτέλεσμα να μας κάνουν να δαπανάμε πολύ ενέργεια και στο τέλος της ημέρας να νιώθουμε εξαντλημένοι. Το να προσπαθούμε να προβλέψουμε κάθε πιθανό σενάριο, μας βάζει σε έναν φαύλο κύκλο συνεχούς ματαίωσης, καθώς απρόοπτα μπορούν να συμβούν και επιπλέον εξαντλεί όλη μας την ενέργεια με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που τυχαίνουν. Επιπλέον, μια ακόμα παγίδα είναι η αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ξεκινάμε την ημέρα μας αγχωμένοι και τελικά διαπιστώνουμε ότι συνεχώς όλο και κάτι θα συμβεί.

Το να διαπιστώνουμε τέτοια δυσλειτουργικά μοτίβα στην καθημερινότητα μας, είναι και το κλειδί για να τα αλλάξουμε! Συνήθως αυτές οι διαδικασίες είναι ασυνείδητες και γίνονται αυτόματα στο μυαλό μας. Όταν γίνουν συνειδητές, τότε ο φαύλος κύκλος της ματαίωσης θα σπάσει και σχεδόν “μαγικά” θα δούμε την καθημερινότητα μας να αλλάζει!

Κρητικού Μαρίνα
Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
marina.kritikou@yahoo.com - kritikou-healthpsy.gr

Αντικλείδι , http://antikleidi.com