Σελίδες

Κυριακή 24 Ιουνίου 2018

Η Ανεκτίμητη Αξία του Μεγαλύτερου Παιδιού της Οικογένειας

Ένα υπέροχο κείμενο...
Στα μεγαλύτερα παιδιά της οικογένειας, αξίζει μεγαλύτερη αναγνώριση και ευγνωμοσύνη από όση συνηθίζουν οι γονείς να προσφέρουν. 
Η βοήθειά τους, η αγάπη και η υπομονή τους με τα μικρότερα αδέρφια τους είναι ανεκτίμητη και καμία μαμά δεν θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερα το μεγάλο «ευχαριστώ» στα παιδιά αυτά, από το παρακάτω κείμενο, με το οποίο είμαστε βέβαιοι πως θα συμφωνήσετε απόλυτα.

«Δεν επιλέξατε να είστε σε αυτή τη θέση. Δεν ζητήσατε να γεννηθείτε εσείς πρώτα, μερικά χρόνια νωρίτερα, κι ακόμα κι αν το ζητούσατε, δεν θα μπορούσατε να ξέρετε τι σημαίνει να είσαι το μεγαλύτερο παιδί στην οικογένεια. 
Τα πραγματικά μωρά και τα πραγματικά νήπια δεν έχουν καμία σχέση με τα φουσκωτά ζωάκια που σπρώχνατε μέσα στο καροτσάκι-παιχνίδι σας και που μετά βάζατε για ύπνο μέσα σε κουτιά παπουτσιών, έτσι δεν είναι; 
Ωστόσο, μεταχειρίζεστε τα μικρότερα αδέρφια σας με απρόσμενη υπομονή καικαλοσύνη (τις περισσότερες φορές, τουλάχιστον) και σχεδόν πάντα, εσείς τα «μεγάλα παιδιά» μπορείτε πολύ καλύτερα να συγκρατείτε τα νεύρα σας στις απαιτήσεις ενός δίχρονου, από τους περισσότερους ενήλικες. 
Μας δίνετε έμπνευση.

Τα μεγαλύτερα παιδιά είναι οι αφανείς ήρωες των γονιών. 
Σας ευχαριστούμε που κρατάτε απασχολημένο το μωρό, όταν ψάχνουμε τρελαμένοι μέσα στις τεράστιες τσάντες μας να βρούμε το πορτοφόλι για να πληρώσουμε τις πάνες και να φύγουμε τρέχοντας για το σπίτι, πριν να έρθει η ώρα του φαγητού. 
Προς το 10χρονο παιδί στο πάρκο, τις προάλλες, που έπαιζε ταυτόχρονα με πέντε πιτσιρίκια, ενώ οι μαμάδες τους κουβέντιαζαν και έπιναν αμέριμνες τον καφέ τους –ευχαριστώ! 
Δεν έχεις ιδέα πόσο ανάγκη είχαμε αυτό το διάλειμμα.

Κάθε φορά που μοιραστήκατε το γλυκό σας, που χορέψατε με το μικρό σας αδερφάκι ή που το γαργαλήσατε και το κάνατε να γελάει μέχρι τελικής πτώσης… αυτό που κάνατε ήταν πολύτιμο. 
Μας βοηθάτε να κουβαλάμε μεγάλο βάρος της μητρότητας και όταν είμαστε κουρασμένες και εκνευρισμένες, μας στηρίζετε με το χαμόγελό σας και τον παιδικό σας ενθουσιασμό και αυτόματα αποκαθιστάτε την πίστη μας στο μέλλον.

Μερικές φορές οι μεγάλοι έχουν πολλές απαιτήσεις από εσάς. «Πρόσεχε τον μικρό σου αδερφό!», 
«Δέσε το μωρό στο καθισματάκι του! ΤΩΡΑ!», 
«κουβάλα μερικές τσάντες», 
«Κάνε κάτι, ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ, για να πάει η μικρή στην τουαλέτα και να φύγουμε στην ώρα μας από το σπίτι!».

Εκ μέρους όλων των γονιών του κόσμου, ζητώ συγγνώμη για όλα αυτά. 
Δεν είμαστε τέλειοι. 
Κουραζόμαστε και βιαζόμαστε και συχνά νιώθουμε ότι είμαστε ένα βήμα πριν το φρενοκομείο. Αλλά αυτό που κάνατε, τότε που βάλετε τον αδερφό σας να προσποιηθεί ότι είναι γατούλα για να μπορέσει επιτέλους να πάει στο γιογιό, να κάνει τσίσα και να φύγουμε από το σπίτι… αυτό ήταν πραγματικά ευφυές! 
Γι’αυτό σας έχουμε τόσο μεγάλη ανάγκη. Είστε αρκετά μεγάλοι για να είστε υπεύθυνοι και να έχετε έναν βαθμό εξουσίας πλέον, αλλά ταυτόχρονα, είστε ακόμα παιδιά, κι αυτό σημαίνει ότι είστε όσο μικροί χρειάζεται για να βλέπετε τον κόσμο με καθαρό βλέμμα και νέες ιδέες, και να εφευρίσκετε δημιουργικές λύσεις σε πράγματα που μερικές φορές οι μεγάλοι είναι υπερβολικά κατάκοποι και βαριεστημένοι τη δεδομένη στιγμή, ώστε να σκεφτούν μόνοι τους.

Προσέξτε, όμως, δεν είναι μόνο ότι μας βοηθάτε. Είστε πολλά περισσότερα από ένα επιπλέον ζευγάρι χέρια, εν μέσω ενός χαοτικού απογεύματος. Είστε περισσότερα από μία κατ’οίκον baby sitter που μας επιτρέπει να κάνουμε ένα μπάνιο με σχετική ηρεμία. 
Η πραγματική αξία σας είναι πολύ μεγαλύτερη από όλα αυτά.

Ξανά και ξανά, λέμε στα μεγάλα παιδιά πόσο τα μικρότερα τα θαυμάζουν.
«Σας έχουν ως είδωλα», τους λέμε.

Μερικές φορές, όμως, όπως το λέμε ακούγεται σαν προειδοποίηση, ενώ αυτό που πραγματικά θέλουμε να πούμε είναι ότι όλοι σας λατρεύουν –οι ώρες που αφιερώνετε για να ολοκληρώσετε ένα σχολικό project, η αποφασιστικότητά σας για να τελειοποιήσετε την τεχνική σας στο πιάνο. 
Είναι παραπάνω από εντυπωσιακό να βλέπεις τέτοιον βαθμό αφοσίωσης και πάθους σε ένα τόσο μικρό παιδί. 
Είστε πολύ καλύτερα πρότυπα, από όσο οι γονείς μπορούν να γίνουν, όχι μόνο για τα μικρότερα αδέρφια σας, αλλά και για εμάς, τους μεγάλους. 
Είμαι ευγνώμων που σας έχουμε στην ζωή μας, γιατί έτσι η 4χρονη κόρη μου μπορεί να έρχεται στις γυμναστικές σας επιδείξεις και στα ρεσιτάλ πιάνου σας και στις σχολικές γιορτές σας και να βλέπει στο δικό της μέλλον τις δυνατότητες που έχει και πόσα μπορεί να κάνει αν δουλέψει εξίσου σκληρά, όπως έχει δει εσάς να κάνετε. Και αυτό είναι ένα μάθημα που μόνο εσείς, τα μεγάλα παιδιά, μπορείτε να της δώσετε, και το κάνετε χωρίς καν να προσπαθείτε.

Ως μαμά ενός από τα «μικρά παιδιά», σε ευχαριστώ, μεγάλε αδερφέ και μεγάλη αδερφή, μεγαλύτερη ξαδέρφη και ξάδερφε, μεγάλο παιδί στο πάρκο. 
Όταν επιμελώς τελειώνεις τα μαθήματα του σχολείου, όταν σταματάς για να σκουπίσεις τη μύτη της μικρής σου αδερφής, όταν με χαρά αναλαμβάνεις να προσέχεις ένα μωρό που κλαίει για να μπορέσει η μαμά σου να πάει στο γυμναστήριο, ή όταν υπνωτίζεις μια ομάδα μικρών παιδιών στην παιδική χαρά με τον αυθόρμητο χορό σου, μου ανεβαίνει ένας κόμπος στον λαιμό. 
Νιώθω συγκίνηση και χαρά. Παιδιά, είστε υπέροχα, και ξέρω ότι πολύ σύντομα, όταν τα μικρά γίνουν και αυτά μεγάλα, όπως εσείς, θα είναι εξίσου υπέροχα, γιατί είχαν εσάς να τους δείχνετε πώς να το κάνουν.»

Πηγή
Jim Jimmy (Κλεισθένης)

Τρίτη 19 Ιουνίου 2018

Γιατί είναι τόσο δύσκολες οι σχέσεις;

 

Δεν υπάρχει ίσως τίποτα πιο δύσκολο στον κόσμο από το να κάνεις μια υγιή σχέση. Όλοι ερχόμαστε σε μια σχέση θέλοντας να είναι τα πράγματα εύκολα. Θέλουμε τα πράγματα να ρέουν. Τι πάει στραβά στην πορεία;
Ένα βασικό θέμα είναι ότι ξεχνάμε το γεγονός, πως κι εμείς είμαστε δύσκολοι άνθρωποι. Όχι μόνο οι άλλοι. Κάνουμε και εμείς τη ζωή τους ανυπόφορη ανά στιγμές, όπως κι εκείνοι τη δική μας.
Σε μια σχέση, δυο άνθρωποι, με τις ιστορίες τους, με τα οδυνηρά βιώματά τους, με τις ανασφάλειές τους και με τις δύσκολες εμπειρίες από προηγούμενες σχέσεις, καλούνται να καταφέρουν να βρεθούν μαζί και να φροντίσουν ο ένας τον άλλον. Να προστατέψουν ο ένας τον άλλον. Καλούνται να περιθάλψουν αλλά και να εμπνεύσουν ο ένας τον άλλον. Σε αυτή την απαιτητική προσπάθειά, όμως, ίσως να μην τους βοηθάει και τόσο η νευροφυσιολογία τους.

Οι δομές του εγκεφάλου μας

Οι εξωτερικές δομές του φλοιού του εγκεφάλου μας, οι οποίες έχουν αναπτυχθεί στα πιο πρόσφατα στάδια της ανθρώπινης εξέλιξης, είναι υπεύθυνες μεταξύ άλλων για την κριτική σκέψη και για την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων. Είναι δομές πολύ χρήσιμες, όμως ταυτόχρονα απαιτούν μεγάλη ποσότητα ενέργειας για να λειτουργήσουν και είναι πολύ αργές. Ας τις ονομάσουμε ο «σκεπτόμενος» εγκέφαλός μας.
Οι πιο βαθιές δομές του εγκεφάλου μας είναι δομές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την αυτοματοποίηση των λειτουργιών που τελούμε σε καθημερινή βάση. Είναι δομές, οι οποίες δε χρειάζονται πολλή ενέργεια και αντιδρούν πολύ γρήγορα στα εξωτερικά ερεθίσματα. Ας ονομάσουμε αυτές τις δομές ως ο «πρωτόγονος» εγκέφαλός μας.
Όταν μαθαίνουμε μια νέα δεξιότητα, π.χ. να οδηγούμε, ο σκεπτόμενος και ο πρωτόγονος συνεργάζονται ώστε να καταφέρουμε να αλλάξουμε ταχύτητα, να μην πατάμε γκάζι και φρένο ταυτόχρονα. Προσέχουμε τους καθρέπτες, σφίγγουμε το τιμόνι, βάζουμε όπισθεν με ευλάβεια. Όταν μετά από λίγο εξοικειωθούμε με την οδήγηση, αναλαμβάνει ο πρωτόγονος εγκέφαλος και έτσι δε χρειάζεται πλέον να σκεφτόμαστε τι κάνουμε.
Λειτουργούμε αυτόματα. Οδηγούμε χαλαροί. Ταυτόχρονα, στέλνουμε μηνύματα με το κινητό μας (δυστυχώς!), συζητάμε και φλερτάρουμε. Αυτή η αυτοματοποίηση είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου μας. Διαφορετικά, αν συνεχώς δίναμε μεγάλη προσοχή στο κάθε πράγμα, θα τον καίγαμε κυριολεκτικά!

Αυτοματοποίηση και σχέσεις

Το ίδιο πράγμα γίνεται και στις σχέσεις. Όταν συναντάμε έναν άνθρωπο, αρχικά θέλουμε να μάθουμε τα πάντα γι αυτόν. Τον προσέχουμε, του δίνουμε σημασία, τον ακούμε, είναι πολύ σημαντικός για εμάς. Θέλουμε να τον γευτούμε, να τον ακουμπήσουμε, να τον μυρίσουμε. Το νευρικό μας σύστημα τον μαθαίνει και επιθυμούμε να ξοδεύουμε πολλή από την ενέργειά μας γι αυτόν.
Όταν όμως περάσει λίγος καιρός τότε είναι αναπόφευκτο το να τον αυτοματοποιήσουμε. Όπως κάνουμε με την οδήγηση. Όπως κάνουμε με τα πάντα. Αρχίζουμε και διαβάζουμε τις σκέψεις, τις προθέσεις, τα συναισθήματα του συντρόφου μας μέσα από το φακό της μνήμης μας. Η μνήμη μας, όμως, όπως και οι περισσότερες αισθήσεις μας, είναι πολύ εύκολο να σφάλλει.
Σε εκείνη τη φάση και όταν θα αρχίσουν να υπάρχουν διαφωνίες, ο πρωτόγονος εγκέφαλος αναλαμβάνει δράση και έτσι απαντάμε άμεσα μέσα στον καβγά. Δε σκεφτόμαστε τι λέμε καθώς ο σκεπτόμενος εγκέφαλος μας είναι ανενεργός. Ο πρωτόγονος μας λέει: «Έχω δίκιο, ρε παιδί μου και αυτή η χαζομάρα μοιάζει να υποστηρίζει το επιχείρημά μου. Θα την ξεστομίσω!»
Έτσι, θα πούμε πράγματα που δεν εννοούμε γιατί μας νοιάζει μόνο να έχουμε δίκιο τη στιγμή του καβγά. Θα πούμε ό,τι μας κατέβει και θα το πούμε και με μεγάλη αυτοπεποίθηση. Ο σκεπτόμενος εγκέφαλος (η λογική μας, η κριτική μας ικανότητα) είναι ανενεργός πάνω στην ένταση της στιγμής, ξαναλέω. Δεν ξέρει καν πώς φτάσαμε στο σημείο αυτό…
Όλοι μας το κάνουμε αυτό. Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί εδώ. Όλοι είμαστε το ίδιο. Οι αισθήσεις όλων μας, η μνήμη όλων μας μπορούν να μας διαψεύσουν και το κάνουν και πολύ συχνά.

Δοκιμάστε το στο σπίτι

Την επόμενη φορά που θα διαφωνήσετε έντονα με το σύντροφό σας, δοκιμάστε την εξής απλή μέθοδο. Αλλάξτε θέση. Προσπαθήστε να κοιτάζετε ο ένας τον άλλον. Μη ρίχνετε το βλέμμα σας αλλού. Μην γυρίζετε το κεφάλι.
Είμαστε οπτικά ζώα και χρειαζόμαστε τα μάτια μας για να κανονικοποιήσουμε το νευρικό σύστημα του απέναντί μας. Για να το ηρεμήσουμε. Γι αυτό, πολλοί άνθρωποι μαλώνουν έντονα στο αυτοκίνητο. Η πλαϊνή ματιά ερμηνεύεται ασυνείδητα ως απειλητική χειρονομία. Μην μαλώνετε στο αυτοκίνητο. Μη μαλώνετε μέσω email, μέσω τηλεφώνου ή μέσω μηνυμάτων. Κοιτάξτε ο ένας τον άλλον στα μάτια και θα διαπιστώσετε πόσο δύσκολο θα είναι να μαλώσετε.

Συμπέρασμα

Οι σχέσεις είναι δύσκολες και το να μένεις σε μια αφοσιωμένη σχέση είναι μια μεγάλη πρόκληση. Αλλάξτε θέση και θα αλλάξει και η ποιότητα της σχέσης σας. Δεν είσαι σε μια σχέση για να γίνεται το δικό σου. Είσαι σε μια σχέση για να γίνεται το δικό σας. Είμαστε σε μια σχέση για να προσέχουμε ο ένας τον άλλον. Γιατί αν δεν το κάνουμε εμείς, ποιός θα το κάνει;

Το Σάββατο 23/06 στο Βιωματικό σεμινάριο «Σχέσεις στον ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ κόσμο» θα ρίξουμε φως στις πτυχές των σχέσεων, έτσι όπως είναι στην πραγματικότητα. Για να έχουμε τα εφόδια να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και να χτίσουμε γερές και όμορφες σχέσεις.
Photo: Author/Depositphotos

Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018

Πανελλήνιες εξετάσεις: Η πιο κρίσιμη στιγμή της ζωής μας;



Πόσο καθοριστικές μπορεί να είναι οι πανελλήνιες εξετάσεις για τη ζωή μας; Πόση έμφαση δίνουμε σ’ αυτές και πώς από μικρή ηλικία κατευθύνουμε τα παιδιά ώστε να θεωρούν ότι είναι μια αξιολόγηση που κρίνει όλη τους τη ζωή;

Είναι τόσο σημαντικές ή εμείς τις έχουμε κάνει τόσο πολύ σημαντικές;

Υπάρχουν μαθητές που τους αρέσει το διάβασμα και περνούν ώρες μπροστά σε ένα βιβλίο ή μαθητές που έχουν βάλει υψηλούς στόχους για κάποιο επάγγελμα που πολύ αγαπούν ή τουλάχιστον έτσι πιστεύουν, υπάρχουν όμως και μαθητές που δυσκολεύονται, που αντιδρούν, που δεν θέλουν να σπουδάσουν… Κι εκεί οι γονείς πιέζουν… ή και κατευθύνουν τις επιλογές του παιδιού. 

Στην ηλικία των 17-18 ετών, ο μαθητής μπορεί να μην είναι και πολύ σίγουρος για το τι θέλει στη ζωή του, όμως, η πίεση, οι εντάσεις και οι φωνές για να διαβάσει και να δώσει πανελλήνιες δεν βοηθούν και πολύ. Οι γονείς καθοδηγούν, εξηγούν, συζητούν, αλλά δεν κατευθύνουν το παιδί με βάση τις δικές τους προσδοκίες, τα δικά τους θέλω και τα δικά τους απωθημένα.

Φτάνοντας, ωστόσο, στις εξετάσεις είτε είναι άμεση επιλογή των μαθητών είτε όχι είναι σημαντικό το περιβάλλον να είναι δίπλα και να στηρίζει τον έφηβο χωρίς άγχος, χωρίς πίεση, εξασφαλίζοντας την ηρεμία και την ψυχραιμία. 


Ο έφηβος που δίνει εξετάσεις, λόγω άγχους, πίεσης και ατέλειωτων ωρών διαβάσματος μπορεί να έχει νεύρα και εκρήξεις θυμού, όμως, το στενό περιβάλλον είναι σημαντικό να κρατά τις ισορροπίες υπενθυμίζοντας στον έφηβο ότι «απλά, εξετάσεις είναι…». 


Μπορεί να δυσκολεύεται να το δει τόσο απλά ο έφηβος που βρίσκεται μέσα σε μια περίοδο έντασης και άγχους, ωστόσο, ο έφηβος νιώθει ότι ή θα περάσει σε σχολή ή αλλιώς έρχεται η «καταστροφή», γιατί έτσι τον έχουμε μάθει να σκέφτεται και έτσι τον έχουμε μεγαλώσει.
Ωραίες είναι οι σπουδές, ωραία τα πανεπιστήμια και οι σχετικές με αυτά εμπειρίες, αρκεί να το θέλει και ο έφηβος. Και οι περισσότεροι γονείς προβληματισμένοι λένε: «μπορεί να ξέρει ένα παιδί 18 χρονών τι θέλει;». Αν το αφήσουμε να είναι υπεύθυνο για τις επιλογές του και από μικρότερη ηλικία φροντίσουμε να έχει ευθύνες και πρωτοβουλίες, που αντιστοιχούν στην ηλικία του, ίσως, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να ξέρει τι θέλει, να προβληματιστεί για το μέλλον του, να δει με τι θα ήθελε να απασχοληθεί…


Η επιλογή ανήκει στον έφηβο και οι γονείς είναι δίπλα του ώστε να τον στηρίξουν και να τον καθοδηγήσουν μέσα από τη συζήτηση και τον διάλογο.

Οι πανελλήνιες εξετάσεις δεν κρίνουν την προσωπικότητα του παιδιού και δεν αξιολογούν τις δεξιότητες που έχει στη ζωή. Με βάση το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα είναι ο τρόπος για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όμως, δεν κρίνεται η ζωή του ατόμου από αυτές τις εξετάσεις. Τις θεωρούμε τόσο σημαντικές, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα περιστατικά κρίσεων πανικού κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, αλλά να αυξάνονται και τα παιδιά που καταφεύγουν σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, λόγω απογοήτευσης από τις εξετάσεις. 

Ενθαρρύνουμε το παιδί, το στηρίζουμε και είμαστε δίπλα του, παρουσιάζοντας τις εξετάσεις σαν μια δοκιμασία από τις πολλές που θα περάσει στη ζωή του. Δεν κρίνεται η ζωή του, η αξία του και το μέλλον από τα έξι μαθήματα που θα δώσει… 


Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος, MSc