Η αγάπη, η μοναδική απάντηση στη βία και το έγκλημα

 Εγώ μιλάω για δύναμη

(Μουσική Δήμητρα Γαλάνη,

Στίχοι Λίνα Νικολακοπούλου,

τραγούδι Νατάσα Μποφίλιου και Ελεονώρα Ζουγανέλη,

από το δίσκο Είπα στους φίλους μου)

Όλα ξέρω γιατί γίνονται και πώς λειτουργούν,
το μυαλό με βοήθησε να καταλαβαίνω,
οι ευαίσθητοι αμύνονται στη ζωή και αργούν,
κι η λαχτάρα τους συνήθισε να πατάει το φρένο.
Μα εγώ μιλάω για δύναμη,  της αγάπης ισοδύναμη,
και ζητάω προτεραιότητα, φύση, θέση  κι ιδιότητα. Μα εγώ μιλάω για δύναμη, της ελπίδας ισοδύναμη,
και γυρνάω στην αθωότητα, την παλιά μου την ταυτότητα.

Όλα ξέρω τι σημαίνουνε και τι εννοούν,
το μυαλό μου με συντόνισε στο καινούργιο μήκος,
οι ευαίσθητοι παθαίνουν και παρανοούν,
λες κι ο κόσμος το κανόνισε να γλιτώνει ο λύκος.
 Μα εγώ μιλάω για δύναμη,  της αγάπης ισοδύναμη,
και ζητάω προτεραιότητα, φύση, θέση  κι ιδιότητα.
Μα εγώ μιλάω για δύναμη, της ελπίδας ισοδύναμη,
και γυρνάω στην αθωότητα, την παλιά μου την ταυτότητα.

 

Ερμηνευτικά σχόλια

Όλα ξέρω γιατί γίνονται και πώς λειτουργούν: ο άνθρωπος αναζητεί στη ζωή του να μάθει γιατί γίνεται ό,τι γίνεται. Γιατί υπάρχει ο κόσμος. Γιατί οι άνθρωποι χτίζουν σχέσεις και γιατί τις χαλάνε. Γιατί να υπάρχουν αδικίες. Γιατί να κυριαρχεί το κακό. Υπάρχουν μηχανισμοί που ερμηνεύουν τον κόσμο και την πορεία του. Ο άνθρωπος χρειάζεται να βάλει το μυαλό του να λειτουργήσει. Να μάθει. Να κρίνει. Να καταλαβαίνει. Ακόμη κι αν όλα δεν μπορέσει να τα αντιμετωπίσει και να τα ερμηνεύσει, θα βρει κλειδιά που θα τον κάνουν να πλησιάσει το νόημα.

Οι ευαίσθητοι αμύνονται: όποιος στην καρδιά του έχει ευαισθησία μπορεί να συλλάβει πιο εύκολα τα μηνύματα. Τότε όμως νιώθει ότι ο κόσμος δεν μπορεί να πορευτεί σύμφωνα με ό,τι ονειρεύεται. Υπάρχει αδικία. Υπάρχει δυσκολία εκπλήρωσης των στόχων. Το κακό κυριαρχεί. Ποιος πρέπει να είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος αντίδρασης; Η παραίτηση από τους στόχους και τα όνειρα; Η ανοχή στο κακό και τις ποικίλες μορφές του; Το να διορθώσουμε με κάθε μέσο, ακόμη και με τη βία το άδικο; Η λύση βρίσκεται στο να αξιοποιήσουμε τη δύναμή μας για να επιβάλλουμε τον δικό μας τρόπο; Ακόμη κι αν αυτός βρίσκει αντιδράσεις από τους άλλους; Έχουμε δικαίωμα τότε να αξιοποιήσουμε τη δύναμή μας ώστε να τιμωρήσουμε όσους μας αντιστέκονται; Να εκδικηθούμε όσους μας βλάπτουν;  Να διορθώσουμε τα λάθη του κόσμου, επιβάλλοντας την δική μας αλήθεια;

Δύναμη ισοδύναμη της αγάπης: Το τραγούδι μας μιλά για μιαν άλλη δύναμη, ισοδύναμη της αγάπης και της ελπίδας. Αυτή είναι η δύναμη της πίστης. Είναι αυτή που γνωρίζει να εμπιστεύεται το Θεό. Που καθιστά την αγάπη κέντρο της πορείας μας. Μπορούμε να παλέψουμε να διορθώσουμε τις αδικίες. Πρωτίστως με το να τις γνωρίζουμε. Με το να μην κρυβόμαστε. Με το να τις φανερώνουμε γιατί χωρίς αλήθεια τίποτε δεν έχει νόημα. Αλλά και με το να ενδιαφερόμαστε να βοηθήσουμε αυτούς που πράττουν το κακό, να το καταλάβουν. Με κάθε δυνατό τρόπο. Με τον λόγο. Την προσευχή. Το παράδειγμα. Το να είμαστε κοντά τους. Αλλά και με το να μην κολλάμε σε όσους δεν θέλουν να διορθωθούνε. Να εμπιστευόμαστε το Θεό, που ξέρει πότε πρέπει να δώσει λύση στις δυσκολίες. Αγάπη σημαίνει εμπιστοσύνη και επιθυμία να υπάρξει δικαιοσύνη για όλους. Όχι όμως με βία, αλλά με πίστη.

Προτεραιότητα, φύση, θέση, ιδιότητα: προτεραιότητα έχει η ζωή και ο άνθρωπος. Φύση είναι ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού και δεν έχουμε δικαίωμα να προσβάλλουμε και να ισοπεδώνουμε κανέναν, όσο διαφορετικός κι αν είναι σε σχέση με μας. Η θέση έχει να κάνει με το σημείο στο οποίο βρίσκεται ο καθένας από μας. Ανεξάρτητα από τις γνώσεις, τις ικανότητες, τον πλούτο ή την φτώχεια, τις προοπτικές μας, ο καθένας μας πρέπει να αναγνωρίζει και να αναγνωρίζεται. Να ζητά από τους άλλους τον σεβασμό που οφείλουμε να δείχνουμε μεταξύ μας, αλλά και να αποδίδει αυτό τον σεβασμό στον καθέναν. Η ιδιότητα είναι τα χαρίσματα που μπορούν να μας βοηθήσουν να γίνουμε καλύτεροι, αλλά και να συμβάλουμε στο να γίνουν οι άλλοι καλύτεροι. Χρειάζεται αυτογνωσία, ώστε να μην θεωρούμε τους εαυτούς μας ότι δικαιούνται περισσότερα  ενώ δεν έχουν τέτοιες δυνατότητες ή δεν κοπιάζουν γι’ αυτό. Και να δείχνουμε με την δύναμη της αγάπης ότι παλεύουμε. Για να έχουμε δικαίωμα να ζητούμε.

Να γλιτώνει ο λύκος: ο κόσμος σήμερα αποθεώνει τους λύκους. Αυτούς που είναι άρπαγες, που δεν έχουν ευσπλαχνία, που κατασπαράζουν τα θύματά τους για να επιβιώσουν ή να δοξαστούν οι ίδιοι ή για να αναδειχθούν στην κοινωνία ή για να εκδικηθούν. Πλήθος τηλεοπτικών σειρών, ταινιών, κειμένων στην ουσία έμμεσα δοξάζουν όσους λειτουργούν σαν τους λύκους. Επιβιώνουν χάρις στη δύναμή τους. Κυριαρχούν. Μένουν ατιμώρητοι. Οι λύκοι γίνονται ήρωες ή υποκείμενα θαυμασμού, ενώ ο κόσμος δεν λυτρώνεται με τη βία και το κακό.

αθωότητα, παλιά ταυτότητα: η αγάπη, η ελπίδα, η πίστη δίνουν  ταυτότητα στον άνθρωπο. Αρχές και αξίες παλιές, όμορφες, δυνατές. Είναι οι αξίες της παιδικής μας ηλικίας. Εκεί που μπορούμε να δείξουμε την αγάπη συγχωρώντας. Την ελπίδα με το να μην απογοητευόμαστε και να παλεύουμε να διορθώσουμε τα πράγματα. Και την πίστη με την εμπιστοσύνη σε όσους μας αγαπούνε, αλλά και στο Θεό. Αυτή είναι μια αθωότητα που όλοι μας έχουμε ανάγκη. Κι εδώ έρχεται η νίκη εναντίον κάθε μορφής βίας και εγκλήματος, τα οποία προέρχονται από την απουσία της αγάπης. Όποιος ασκεί βία ή γίνεται εγκληματίας δεν έχει μάθει να αγαπά και να αγαπιέται.  Η αληθινή δύναμη βρίσκεται στην αγάπη!

Β. Η δύναμη της Αγάπης νικά κάθε έγκλημα και κάθε βία

«Νους αποστάς του Θεού ή κτηνώδης ή δαιμονιώδης εστί», μας λέει η Εκκλησία μας. Όποιος νους απομακρύνεται από το Θεό κάνει τον άνθρωπο να μοιάζει είτε με άλογο ζώο, που το μόνο που έχει στα χέρια του είναι η δίψα για δύναμη και κυριαρχία ή μοιάζει με δαίμονα, με τον διάβολο που ζητά να κάνει το κακό παντού.

             Νεώτεροι και μεγαλύτεροι γινόμαστε μάρτυρες της κυριαρχίας του κακού στη ζωή μας. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις, στις οποίες είμαστε και έτοιμοι να το δικαιολογήσουμε. Επειδή υπάρχει αδικία στον κόσμο. Επειδή και άλλοι κάνουν το κακό και χρειάζεται η τιμωρία. Επειδή δεν έχουν δικαίωμα να μας φέρονται άσχημα. Επειδή ο εγκληματίας έχει δύναμη στα χέρια του. Ο εγκληματίας αποκτά δόξα, γιατί προβάλλεται από παντού, ιδίως από την τηλεόραση και το Ίντερνετ. Υπάρχει και βία που αποσκοπεί στο καλό. Το κυριότερο έχει να κάνει με την αίσθηση ότι η δικαιοσύνη αργεί να αποδοθεί. Επομένως, κάτι πρέπει να γίνει. Έτσι, εκτός από τα εγκλήματα που έχουν να κάνουν με το προσωπικό επίπεδο, την διαταραγμένη προσωπικότητα των ανθρώπων, τον λανθασμένο τρόπο με τον οποίο έχουν μεγαλώσει, το περιβάλλον που δεν βοηθά, έχουμε φτάσει στο σημείο να δικαιολογούμε την συγκρότηση συμμοριών, την αίσθηση ότι το κράτος δεν μπορεί να επιβάλει τον νόμο και ότι πρέπει να οργανωθούν οι άνθρωποι σε δικές τους ομάδες για να δώσουν ένα μήνυμα στον κόσμο.

                Η Εκκλησία πιστεύει ότι το έγκλημα είναι αμαρτία και μάλιστα μεγάλη. Το έγκλημα στρέφεται εναντίον του άλλου ανθρώπου. Ο εγκληματίας αναλαμβάνει το ρόλο του Θεού. Αφαιρεί ζωές, εκδικείται και τιμωρεί. Νομίζει ότι έχει την δύναμη να κάνει ό,τι θέλει. Αυτή η στάση όμως αποτελεί έκφραση μεγάλης ύβρεως, αλαζονείας, δηλαδή μορφή δαιμονικής συμπεριφοράς. Πηγάζει από την απουσία της αγάπης, από το γεγονός ότι ο άνθρωπος δεν έμαθε να λύνει τα προβλήματα και τις διαφορές με αγάπη, αλλά ούτε και έμαθε ότι δεν μπορεί να είναι αυτός το κέντρο του κόσμου.

                Για την Εκκλησία η αληθινή δύναμη βρίσκεται στην αγάπη. Η αγάπη συγχωρεί. Η αγάπη επισημαίνει την αλήθεια, αλλά ξέρει να περιμένει. Και ο Θεός θα δείξει στον αμαρτωλό, ακόμη και στον εγκληματία, δρόμο μετάνοιας. Η αίσθηση ότι όλα πρέπει να διορθωθούν εδώ και τώρα δεν ωφελεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να παλεύουμε για πιο δίκαιο κόσμο, για πιο δίκαιες ανθρώπινες σχέσεις, με πνεύμα υποχώρησης, θυσίας και παραίτησης από την αίσθηση ότι εμείς είμαστε το κέντρο του κόσμου, αλλά και την ίδια στιγμή με κριτήριο την αλήθεια να κρίνονται οι πράξεις όλων. Ο Θεός δεν θέλει την αδικία.

                Όσο κι αν φαίνεται παράταιρο, μόνο η αγάπη μπορεί να διορθώσει αληθινά τις αδικίες. Μόνο η αγάπη είναι γνήσια δύναμη. Αυτή μπορεί να κάνει την κοινωνία καλύτερη. Μαζί με τους ανθρώπινους θεσμούς, που δεν θα αφήνουν το κακό να θριαμβεύει, χρειάζεται όλοι μας να δείχνουμε κατανόηση και να προσπαθούμε με τη δύναμη της αγάπης να δώσουμε ευκαιρίες σε όλους. Χωρίς να δικαιολογούμε το κακό, ούτε να θέλουμε να το διορθώσουμε κάνοντάς το χειρότερο. Οποιαδήποτε μορφή βίας, από οπουδήποτε κι αν προέρχεται, είναι καταστροφή. Ας μην το ξεχνούμε και ας μην θαυμάζουμε τους νταήδες κάθε εποχής, που γίνονται εγκληματίες. Να παλεύουμε εναντίον της κοινωνικής και πολιτικής αδικίας, όχι όμως να δικαιολογούμε τα εγκλήματα κάθε μορφής. Και εννοείται ότι και σε προσωπικό επίπεδο κανέναν πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με τη βία και την εκδίκηση. Ή παραιτείσαι από τη σχέση με έναν άνθρωπο που δεν θέλει να διορθωθεί, τον συγχωρείς και προχωράς στη ζωή σου ή τον αφήνεις στα χέρια του Θεού.

               Είναι αυτονόητο ότι οποιαδήποτε εγκληματικότητα εναντίον ξένων, μεταναστών, διαφορετικών σε σχέση με μας, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Μας απομακρύνει από την αληθινή χριστιανική μας ταυτότητα, την οποία έχουμε ανάγκη να την ξαναβρούμε.  Άλλωστε, ο Χριστός σταυρώθηκε για όλο τον κόσμο και για όλους τους ανθρώπους. Συγχώρεσε όλους, ακόμη και όσους εγκληματούσαν εναντίον Του. Αυτό είναι ένα μήνυμα πάντα, αλλά και ιδιαίτερα σήμερα, επίκαιρο.  

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΠΟΛΕΩΣ

ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ  2          

12.10.2013

Αναρτήθηκε από π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός