Πρέπει ένα παιδί να νηστεύει;

Το ερώτημα του τίτλου απασχολεί πολλούς γονείς οι οποίοι θέλουν να νηστέψουν αυτές τις ημέρες, αλλά δεν ξέρουν τι πρέπει να κάνουν και πολύ περισσότερο, εάν μπορεί ένα μικρό παιδί να τους ακολουθήσει στη νηστεία. Στο επιστημονικό άρθρο που θα διαβάσετε θα ενημερωθείτε πλήρως για το εάν ένα παιδάκι μπορεί και πρέπει (από ιατρικής απόψεως) να νηστεύει, από ποια ηλικία και πάνω δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο και τέλος θα διαβάσετε τα οφέλη μια νηστείας στον οργανισμό ενός παιδιού.

Διανύουμε τις μέρες της σαρακοστής και πολλές ελληνικές οικογένειες νηστεύουν δηλαδή απέχουν από κρέας και οτιδήποτε προέρχεται από τα ζώα. Στην ερώτηση εάν τα παιδιά μπορούν να νηστεύουν και αν αυτή η συνήθεια προκαλεί κάποιο πρόβλημα υγείας είναι πως ναι , μπορούν να ακολουθούν τη νηστεία των γονιών τους ιδιαίτερα κατά την σχολική ηλικία δηλαδή μετά τα 5-6 χρόνια της ζωής τους.

Η νηστεία είναι μία άριστη ευκαιρία να υοθετήσουν έστω για κάποιες ημέρες χορτοφαγική δίαιτα, οπότε θα εισάγουν στη διατροφή τους όσπρια(πλούσια πηγή φυτικών πρωτεινών υψηλής βιολογικής αξίας) χορταρικά (φυτικές ίνες που βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου) ελαιόλαδο και όχι ζωικής προέλευσης λίπη, ωμοί ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα, θαλασσινά (πλούσια σε πρωτείνες ,ιχνοστοιχεία)και άφθονα φρούτα (πηγή βιταμινών και αντιοξειδωτικών συστατικών).

Εκτός από τα διατροφικά οφέλη με τη νηστεία ένα παιδί εξασκείται στην εγκράτεια και μαθαίνει να βάζει όρια στα θέλω του.

Πιθανότατα κάποιοι γονείς θα αναρωτηθούν για το αν το παιδί τους προσλαμβάνει αρκετή πρωτείνη ή ασβέστιο κατά τη διάρκεια της νηστείας. Το κρέας (κόκκινο ή λευκό) είναι η πιο πλούσια σε πρωτείνη τροφή όμως μπορεί να αντικατασταθεί την περίοδο της νηστείας με όσπρια (π.χ φακές) συνδιασμένα με δημητριακά (ρύζι ή κινόα) οπότε αυξάνεται η απορρόφηση του σιδήρου. Πλουσιες σε πρωτείνη τροφές είναι και οι ξηροί καρποί ,δημητριακά όπως η βρώμη, η ζέα και τα προιόντα της σόγιας. Ασβέστιο προσλαμβάνεται με τα θαλασσινά, αμύγδαλα, σουσάμι ,ταχίνι και χαλβά.

Μετά το πέρας της νηστείας έρχεται ο εορτασμός του Πάσχα και τα παιδιά σύμφωνα με το πνεύμα των εορτών καταναλώνουν αυγά, άφθονο κρέας και πολλά γλυκά. Η απότομη αλλαγή του προγράμματος διατροφής από την νηστεία στην ανεξέλεκτη κατανάλωση των πασχαλινών εδεσμάτων μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές ενοχλήσεις σε παιδιά αλλά και σε μεγάλους. Η προσαρμογή της διατροφής από τη νηστεία πρέπει να γίνει με προσοχή .Τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες δεν χρειάζεται να φάνε σε μία ημέρα όλα όσα στερήθηκαν κατά τη διάρκεια της νηστείας. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στα παιδιά που πάσχουν από νεανικό διαβήτη και σε όσα είναι υπέρβαρα .

Η πατροπαράδοτη μαγειρίτσα το βράδυ της Ανάστασης του Χριστού βοηθά στη προετοιμασία του πεπτικού συστήματος στο φαγοπότι της επόμενης ημέρας. Ανήμερα του Πάσχα στο γιορτινό τραπέζι πρέπει να υπερέχει η παρουσία φρέσκων λαχανικών που θα συνοδεύουν τον οβελία. Τα μικρά παιδιά θα είναι προτιμότερο να καταναλώνουν το πιο άπαχο τμήμα του αρνιού (μπούτι).Το κρέας του αρνιού μπορεί να εμπλουτίζεται με άφθονη ρίγανη που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες και προστατεύει από τις επικίνδυνες νιτροζαμίνες που παράγονται στο κρέας. Επίσης να μην ξεχνάμε το λεμόνι που βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου. Τα παιδιά είναι καλό να μην καταναλώνουν ζωικά εντοσθία αλλά φρέσκιες σαλάτες και μετρημένες ποσότητες ψητού κρέατος. Τα πασχαλινά αυγά πρέπει να περιορίζονται σε μόνο ένα την ημέρα αφού η υπερκατανάλωσή τους αυξάνει τα λιπίδια του αίματος. Ένα παιδί μπορεί να καταναλώνει άφοβα τρία έως πέντε αυγά την εβδομάδα. Μέτρο χρειάζεται και στα γλυκά που κατακλύζουν τα περισσότερα σπίτια, με το παραδοσιακό τσουρέκι να έχει την τιμητική του τις ημέρες του Πάσχα.

Ας μη ξεχνάμε ότι τα περισσότερα από τα γλυκά αυτά προσφέρουν εκατοντάδες θερμίδες και προκαλούν αύξηση του βάρους γιατί είναι πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά. Υπάρχει βέβαια και ο πειρασμός των σοκολατένιων αυγών που καταναλώνονται κυρίως από τα μικρά παιδιά και που είναι αιτία για αύξηση του βάρους τους και εκδήλωση τροφικών αλλεργιών.

Συνοψίζοντας , η μετάβαση από τη νηστεία στο εορταστικό διαιτολόγιο πρέπει να γίνει με μέτρο και με μικρές ποσότητες. Στην αντίθετη περίπτωση θα προκληθούν πεπτικά ενοχλήματα όπως έμετοι και διάρροιες ή τροφικές αλλεργίες, αύξηση σωματικού βάρους και εκδήλωση μεταβολικών διαταραχών όπως αύξηση του σακχάρου του αίματος και υπερχοληστεριναιμία, υπερλιπιδαιμία. 

Οι διατροφικές συνήθειες των γονιών αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά οπότε πρώτοι οι γονείς με το παράδειγμά τους διδάσκουν στα παιδιά τους το μέτρο και την ποιότητα στη διατροφή, ώστε να είναι υγιείς ενήλικες.

Χρυσάνθη Λαθήρα
παιδίατρος
lathiraped@gmail.com

Πηγή: http://activekids.gr/index.php/icons/pediatrician/1125-2013-04-29-09-37-47