Η παρεξηγημένη έννοια του εγωισμού

Της Ελευθερίας Καρακατσίνα για το freedomsays.gr
Ως ανθρώπινα όντα βουτηγμένα στη περιέργεια, προσπαθούμε να εξερευνήσουμε τις απόκρυφες πτυχές των “άλλων” καταβάλλοντας υπέρμετρη προσπάθεια στη κατανόηση της συμπεριφοράς τους, καθώς και στις σκέψεις που τους οδήγησε στη συγκεκριμένη ενέργεια. Ξεχνάμε, όμως, μια σημαντική λεπτομέρεια: Εμάς.
Πώς είναι δυνατόν, άραγε, αν δε γνωρίζεις τη δική σου μαγιά, να πλάσεις -αφού πρώτα περάσεις το στάδιο της κατανόησης- μια δεύτερη προσωπικότητα;
Η αποστασιοποίηση, η απεξάρτηση από εξωτερικούς παράγοντες και εν τέλει η πνευματική απομόνωση είναι καίρια σημεία, που θα οδηγήσουν σε μια εν δυνάμει κατανόηση του Εγώ μας.
Είναι πολύ ωραίο να εκτιμάς αυτό που είσαι. Είναι πολύ ωραίο να είσαι “Εγωιστής”. Σίγουρα, οι περισσότεροι από εσάς που μόλις διαβάσατε αυτή τη φράση, με τη παγιωμένα προκατειλημμένη έννοια του εγωισμού να παρατίθεται σε ένα απόλυτα θετικό πλαίσιο, θα απορήσετε και εν συνεχεία θα διαφωνήσετε.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ, όμως, τι σημαίνει “Εγωισμός”; Αν σπάσουμε τη λέξη σε δύο μέρη (Εγώ + -ισμός) θα δούμε ετυμολογικά πως μιλάμε απλά για αγάπη προς τον εαυτό μας. Γιατί μας έχουν μάθει ότι είναι κακό να αγαπάμε τον εαυτό μας;
Πολλοί θεωρούν πως αν αγαπάμε τον εαυτό μας, δεν αφήνουμε χώρο μέσα μας για τους άλλους και αυτό μας κάνει αδιάφορους, απάνθρωπους, αναίσθητους, αδιάφορους, φειδωλούς.
Προσωπικά θεωρώ πως δεν υφίσταται αγάπη για τον άλλο, που να μη ξεκινάει από την αγάπη για τον εαυτό του, η οποία όχι απλά δε θα τον μετατρέψει στα παραπάνω κοσμητικά επίθετα, αλλά θα τον κάνει πιο δυνατό, σίγουρο και αμετάκλητο κριτή όταν θα επιλέξει να μετατρέψει τη σκέψη του σε ενέργεια προς ένα τρίτο πρόσωπο.
Θα είναι γνώστης των πράξεών του και εγωιστικά θα πάρει την ευθύνη που αυτές φέρουν, χωρίς να φορτώσει το εμπλεκόμενο πρόσωπο με τύψεις που κρύβουν οι ενοχικές “ανιδιοτελείς” προσωπικότητες.
Εδώ οφείλει να γίνει μια επεξήγηση-επισήμανση: όλες οι έννοιες, ακόμα και οι πιο αγαθές, όταν κινούνται και εκφράζονται ακραία, τείνουν να γίνουν αρνητικές, πόσο μάλλον όταν αναλαμβάνουμε να εξαγνίσουμε μια καθολικά αρνητικά δοσμένη έννοια, αυτή του “Εγωισμού”.
Το θέμα είναι κατά πόσο έχουμε τη διάθεση και την υποδομή να αποτινάξουμε τις αντιλήψεις που έχουμε συντηρήσει παραδοσιακά στο μυαλό μας και να τις αντικαταστήσουμε με αυθεντικές και καινοτόμες προοπτικές.
Υπάρχει, λοιπόν, υγιής και νοσηρός εγωισμός. Και στις δύο περιπτώσεις, το άτομο θεωρεί πως είναι το κέντρο του κόσμου. Η ειδοποιός διαφορά βρίσκεται στο ότι ένας υγιής εγωιστής είναι κυρίαρχος του δικού του κόσμου, ενώ η νοσηρότητα απαιτεί να γίνει το κέντρο του κόσμου των άλλων και εκεί χάνεται το παιχνίδι.
Είναι ανάξιο να μειώνουμε τον εαυτό μας και να επιτρέπουμε στους άλλους να θεωρούν πως αποτελούν εκείνοι το κέντρο της δικής μας ζωής. Καθημερινά οφείλουμε εγωιστικά να είμαστε καλύτεροι από αυτό που ήμαστε εχθές και όχι καλύτεροι από τον διπλανό μας. Η παγίδα στην οποία πέφτουν, συνήθως, οι πολέμιοι του εγωισμού είναι πως προσπαθούν να γίνουν αυτό που “Πρέπει” να είναι για τους άλλους.
Καταδυναστεύουν τη προσωπικότητά τους και γίνονται έρμαια αποφάσεων που δεν έχουν κλιθεί καν να σκεφτούν, να αναλογιστούν και να ζυγίσουν αιτίες και συνέπειες.
Παραφράζοντας -λίγο- ένα γνωμικό του Albert Einstein, όλοι γνωρίζουμε κάτι. Το καταλαβαίνουμε, όμως;
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως η ζωή μας διαμορφώνεται από τον τρόπο που την ερμηνεύουμε. Από τις σκέψεις και τη δομή που της δίνουν οι ερμηνείες μας. Επομένως, εφόσον γνωρίζουμε ότι οφείλουμε να είμαστε πρωταγωνιστές και όχι κομπάρσοι στη ζωή μας, γιατί δίνουμε το ρόλο μας να διαβαστεί από τρίτους;
Δεν είναι και τόσο εγωιστικό όσο φαίνεται…