Πώς να γίνετε καλύτερος πατριός/μητριά

Άρθρο της συμβούλου σχέσεων και σεξοθεραπεύτριας Gia Ravazzotti
Παρακολουθήστε οποιαδήποτε ταινία της Disney και το εμφανές στίγμα που υπάρχει γύρω από την έννοια του πατριού και της μητριάς (ιδιαίτερα της μητριάς). Συνήθως είναι κακοί, τρομερά ζηλιάρηδες κι έχουν πρόθεση να βλάψουν, αν όχι να καταστρέψουν, τα παιδιά που υπάρχουν από προηγούμενο γάμο.
Είναι αυτονόητο ότι αυτές οι απεικονίσεις για τον πατριό/μητριά δεν βοηθούν τον αγώνα μας στην πραγματική ζωή. Το να είμαι μητριά έχει σίγουρα τις δυσκολίες του. Αλλά με τέτοια φήμη, γίνεται πολύ πιο δύσκολο να σκεφτούμε τρόπους για να καλλιεργήσουμε μια υγιή (και ελπίζω ακόμη πιο στενή) σχέση με τα παιδιά από προηγούμενο γάμο.
Όταν ξαναπαντρεύεσαι, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αγαπάς τον καινούριο σύντροφό σου και θέλεις να δημιουργήσεις μια αρμονική οικογένεια. Αυτό όμως δεν είναι πάντα συνεχές. Επειδή κι εγώ είμαι μητριά, σας παραθέτω 7 χρήσιμες συμβουλές που θα συμβάλλουν στη στροφή από την αντίληψη της «μητριάς-τέρας» προς την έννοια ενός αυθεντικού, υποστηρικτικού γονέα.
1. Αναγνωρίστε τις διαφορές και μην τις αποφεύγετε
Η ένωση διαφορετικών οικογενειών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ρωτήστε κάποιον που είναι ξαναπαντρεμένος κι έχει παιδιά. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να λυθούν, ακόμη και αν υπάρχει πολλή αγάπη και ίσως ακόμη κι αν τα άτομα ταιριάζουν μεταξύ τους. Οι διαφορετικές οικογένειες έχουν και διαφορετικές συνήθειες και η επίτευξη της αρμονίας μπορεί να είναι περίπλοκη.
Με σκληρή δουλειά και πολλή ευαισθησία όμως, είναι δυνατό να δημιουργήσετε μια μεγάλη κι ευτυχισμένη οικογένεια. Ακριβώς όπως κανείς δεν μπορεί να σας προετοιμάσει ποτέ για τη διαδικασία της μητρότητας, έτσι δεν γίνεται να σας πουν πώς να «συνδυάσετε» δύο διαφορετικές οικογένειες. Η προσπάθεια να πείσετε τα παιδιά από τον προηγούμενο γάμο του/της συζύγου σας να συμμορφωθούν με τα δικά σας γονικά πρότυπα πιθανότατα δεν θα έχει καλά αποτελέσματα, γι’ αυτό πρέπει να βρείτε έναν τρόπο να δημιουργήσετε καινούρια πρότυπα οικογένειας που να είναι λειτουργικά για όλους.
2. Κατανοήστε τη βαθύτερη επίπτωση του διαζυγίου για όλους όσους αφορά
Ένα διαζύγιο έχει διαρκή αντίκτυπο και στα παιδιά και τους γονείς, ενώ μερικές φορές αυτό οδηγεί σε χρόνιες συγκρούσεις και προβλήματα. Συχνά, υπάρχουν ενοχές και από τους δύο γονείς επειδή δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν μια λειτουργική σχέση και αυτά τα αρνητικά συναισθήματα περνούν στα παιδιά ακόμη και υποσυνείδητα.
Η κοινή επιμέλεια μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα. Συχνά, ο γονέας που περνά λιγότερο χρόνο με τα παιδιά θα προσπαθήσει να αναπληρώσει με άλλους τρόπους, όπως κακομαθαίνοντάς τα είτε υλικά είτε συναισθηματικά. Ο ένας γονέας μπορεί να δυσκολεύεται όταν συναντά τα παιδιά του αφού ήδη πριν είχαν συναντηθεί με τον άλλο γονέα. Επίσης, όταν τα παιδιά μετακινούνται από το ένα σπίτι στο άλλο είναι αναμφισβήτητα κάτι που τα αποπροσανατολίζει προκαλώντας τα να αντιδρούν με τρόπους που υπό άλλες συνθήκες δεν θα το έκαναν. Το να κάνετε υπομονή μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά είναι και υψίστης σημασίας.
3. Βασιστείτε στο συναίσθημα της αγάπης
Να θυμάστε πάντα ότι έχετε παντρευτεί κάποιον που αγαπάτε βαθιά. Όταν συνέβη αυτό γνωρίζατε ότι υπήρχαν και παιδιά. Αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα, γιατί ενώ προσπαθείτε σκληρά για να μην διαιωνίσετε την εικόνα της κακιάς μητριάς, κατά διαστήματα μπορεί ακόμα να εμφανίζονται περιστατικά ζήλιας.
Την πρώτη φορά που συναντάτε έναν καινούριο έρωτα, είναι αυτονόητο ότι θα θελήσετε να χαρείτε τη φάση του «μήνα του μέλιτος». Και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα παιδιά που υπάρχουν θα επιβραδύνουν αυτή την εμπειρία. Όμως, το να έχετε την προσδοκία ότι τα παιδιά να θέσουν τις ανάγκες τους σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να διευκολυνθείτε σε αυτό, είναι εκτός πραγματικότητας. Αν διαπιστώσετε ότι ενοχλείστε ή ότι είστε επικριτικοί απέναντι στα παιδιά του/της συντρόφου σας, να θυμάστε πάντα την αγάπη που νιώθετε γι’ αυτόν/ή. Αυτά τα παιδιά αποτελούν την επέκτασή του/της. Έτσι, αν έχετε δημιουργήσει μια οικεία σχέση αγάπης με τον/τη νέο/α σας σύντροφο, τότε το ίδιο επίπεδο σχέσης είναι απαραίτητο και απέναντι προς τα παιδιά του/της.
4. Να θυμάστε ότι δεν έχετε εσείς τη «βασική επιμέλεια των παιδιών»
Η προσπάθεια να κατανοήσετε πώς να γίνετε ένας δοτικός και υποστηρικτικός πατριός/μητριά για τα παιδιά του/της συντρόφου σας χωρίς να επιχειρείτε να γίνετε πραγματικά ο γονέας τους είναι ένα θέμα που απαιτεί λεπτή ισορροπία. Ίσως προκληθεί σύγχυση, αφού μπορεί να θέλετε σε κάποιο επίπεδο να φέρεστε όπως θα κάνατε στα δικά σας παιδιά προκειμένου να εκδηλώσετε τα συναισθήματα τρυφερότητας που έχετε. Κάτι τέτοιο όμως μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις ή συγκρούσεις.
Είναι πιθανό να υπάρχουν τρόποι συμπεριφοράς που εφαρμόζουν οι βιολογικοί τους γονείς και που εσείς δεν εγκρίνετε ή που θα χειριζόσασταν διαφορετικά. Είναι σημαντικό να το συζητήσετε αυτό ιδιαιτέρως με τον/την σύντροφό σας. Αλλά αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν είστε αρκετά προετοιμασμένοι για να χειριστείτε μια εποικοδομητική κριτική. Χρησιμοποιήστε την κρίση σας. Να θυμάστε ότι οι απόψεις σας μπορεί κατά καιρούς να οδηγήσουν σε συγκρούσεις μέσα στη σχέση, οπότε να είστε προετοιμασμένοι να τις αντιμετωπίσετε.
5. Μην έχετε αισθήματα εχθρότητας απέναντι στον/στην πρώην σύζυγο του/ της συντρόφου σας
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει σε αυτές τις καταστάσεις είναι ότι μάλλον θα χρειαστεί να έχετε τακτική αλληλεπίδραση με τον/την πρώην σύζυγο του/της συντρόφου σας. Αν δεν υπήρχαν παιδιά, αυτό δεν θα συνέβαινε κι έτσι μπορεί να το βρίσκετε κάπως ενοχλητικό. Θα ήταν χρήσιμο να σκεφτείτε το γεγονός ότι αυτό το άτομο είναι είτε η μητέρα είτε ο πατέρας των παιδιών του/της συντρόφου σας. Έτσι, δεν τίθεται θέμα ανταγωνισμού. Σεβαστείτε τη σχέση τους όσο μπορείτε προσπαθώντας να αποφύγετε τα συναισθήματα ανταγωνισμού και ζήλιας ασχέτως από το πόσο φυσιολογικά μπορεί να είναι (πιστέψτε με, τα συναισθήματα αυτά είναι φυσιολογικά).
Βλέποντας τον/την πρώην σύζυγο του/της συντρόφου σας φιλικά αλλά κι ως έναν συνεργάτη στην ανατροφή των παιδιών, θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά τη διαδικασία αλληλεπίδρασης. Σίγουρα, μπορεί να μην θέλετε να πάτε για ψώνια ή να πιάσετε κουβεντούλα με το συγκεκριμένο άτομο. Αν όμως καταφέρετε να εξουδετερώσετε την όποια αρνητικότητα υπάρχει, θα είναι παραγωγικό για όλους όσους εμπλέκονται σε αυτή την υπόθεση. Ο/η σύντροφός σας θα σας ευγνωμονεί γι’ αυτό μακροπρόθεσμα, επειδή, επίσης αναπόφευκτα, νιώθει να υπάρχει κάποια ένταση ανάμεσα σε εσάς, τα παιδιά και τον/την πρώην σύζυγο.
6. Αποφύγετε την κριτική
Μπορεί να είναι βολικό ή ακόμη κι εύκολο να επικρίνετε τα πάντα που αφορούν τα παιδιά του/της συντρόφου σας ή τον τρόπο με τον οποίο έχουν μεγαλώσει, ειδικά επειδή είναι πιθανόν να λειτουργούν πολύ διαφορετικά. Το να είστε επικριτικοί δεν βοηθά και θα μπορούσε να σας οδηγήσει μόνο σε διχόνοια.
Αν νιώθετε την ανάγκη να επισημάνετε όλα τα πράγματα που οι άλλοι κάνουν λάθος, να θυμάστε ότι δεν υπάρχει κάτι απόλυτα σωστό και ότι οι άλλοι πιθανότατα θέλουν επίσης να επικρίνουν εσάς όπως ακριβώς κάνετε κι εσείς. Επειδή θεωρείτε ότι τα πράγματα πρέπει να γίνουν με έναν ορισμένο τρόπο δεν σημαίνει ότι έχετε κάθε δικαίωμα. Έτσι, καλύτερα επιλέξτε την αποδοχή κι όχι την κριτική.
7. Να θυμάστε ότι τα παιδιά του/της συντρόφου σας δεν σας επέλεξαν
Αυτό είναι δύσκολο να το χωνέψετε, αλλά είναι η αλήθεια. Επειδή ο/η σύντροφός σας σας αγαπά και θέλει να έχει σχέση μαζί σας δεν σημαίνει ότι τα παιδιά του/της σας θέλουν στη ζωή τους. Δεν μπορείτε να τα αναγκάσετε να σας δεχτούν ή να σας αγαπήσουν. Αν εγκαταλείψετε αυτή την ιδέα νωρίς, τότε τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Αντιμετωπίστε τα παιδιά με θετικά συναισθήματα και αφήστε χώρο να δείξουν και αυτά τη θετική τους πλευρά.
Το να είναι κάποιος πατριός/μητριά ίσως φαίνεται πολύ περίεργο στην αρχή και είναι συχνά δύσκολο να γνωρίζει τι είναι σωστό και τι λάθος. Αν λαμβάνετε τα μηνύματα που σας περνούν τα παιδιά και αφήσετε τις προσδοκίες που έχετε για τις σχέσεις σας, ο σύντροφός σας και ο άλλος γονέας είναι πιθανό ότι θα αισθάνονται πιο άνετα. Ο ρόλος του πατριού/μητριάς αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μια διαδικασία αποδοχής.