Η ευτυχία είναι επιλογή

Γράφει η Αιμιλία Αξιωτίδου
Ο Κομφούκιος έλεγε: «Πολλοί ζητούν την ευτυχία υψηλότερα από τον άνθρωπο, άλλοι χαμηλότερα. Μα η ευτυχία είναι στο μπόι του ανθρώπου».
Και στον Ζορμπά ο Καζαντζάκης προσθέτει: «Υπάρχουν τόσες ευτυχίες όσα τα ανθρώπινα μπόγια… Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο – ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτε άλλο. Χρειάζεται μονάχα, για να νιώσεις πως όλα τούτα είναι ευτυχία, μια καρδιά απλή και λιτοδίαιτη».
Και όπως είπε και ο Καρλ Γιουνγκ: «το πιο μικρό πράγμα που έχει νόημα, αξίζει περισσότερο στη ζωή, από το πιο μεγάλο χωρίς νόημα». Η ευτυχία του ανθρώπου έρχεται από μέσα του. Όλες οι πράξεις που κάνουμε είναι μια υποσυνείδητη προσπάθεια για να βρούμε την ευτυχία. Η επιθυμίας μας για την κατάκτησή της υποκινεί τα πάντα. Μόνο που όλες μας οι πράξεις δεν έχουν ως αποτέλεσμα την ευτυχία.
Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει θετική συνάρτηση χρήματος και ευτυχίας. Σύμφωνα με τον M. Selingman, ο οποίος έκανε μια έρευνα τη δεκαετία του ’60 στο Ίλινοι αυτές που κάνουν ευτυχισμένο τον άνθρωπο και δίνουν νόημα στη ζωή του είναι οι εξής πανανθρώπινες αξίες: αγάπη και ανθρωπιά, σοφία (μέσω της γνώσης ) και γνώση, κουράγιο, δικαιοσύνη, μετριοπάθεια και αυτοσυγκράτηση, πνευματικότητα και υπερβατικότητα. Και αυτό ισχύει σε όλους τις εποχές και σε όλες τις θρησκείες, από τον Αριστοτέλη, του Λάο Τσέ, τον Κομφούκιο, το Κοράνι, τον Κώδικα των Σαμουράι κ.λπ.
Η αναζήτηση της ευτυχίας είναι μια πορεία ανακάλυψης του ίδιου μας του εαυτού. Συχνά είμαστε εμείς που οι ίδιοι που βάζουμε κάποια εσωτερικά εμπόδια που μας στερούν να βιώσουμε την χαρά. Καθώς όμως δεν έχουμε μάθει να ακούμε την εσωτερική μας φωνή, συστηματικά εμποδίζουμε τον εαυτό μας να απαλλαγεί από τα αρνητικά μας συναισθήματα. Προσπαθούμε να αποφύγουμε όσο το δυνατόν περισσότερο, αυτό που μας είναι δυσάρεστο, που μας κάνει να φοβόμαστε, και μας κάνει να νιώθουμε μόνοι και απροστάτευτοι και αναζητούμε εκείνα που μας φαίνονται θετικά. Η αποφυγή όμως είναι μια επιλογή όχι και τόσο αποτελεσματική. Φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε εκείνο που μας δυσκολεύει με αποτέλεσμα να ενισχύεται η κακή μας κατάσταση, τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Μια τέτοια στάση μας εμποδίζει να μάθουμε από τα συναισθήματά μας. Μόνο αν αρχίσουμε να τα αποδεχόμαστε και να εξοικειωνόμαστε με αυτά, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο ελευθερίας στη ζωή μας. Όλα τα συναισθήματα είναι χρήσιμα γιατί μας πληροφορούν για το περιβάλλον μας. Μέσω του συναισθήματος συνδεόμαστε με τις ανάγκες μας. Τα συναισθήματά μας είναι εξαιρετικοί δείκτες για αυτό που είναι σημαντικό για εμάς. Το να αποκοπούμε από τα συναισθήματά μας, είναι σαν να αποκοπούμε από αντίστοιχες πληροφορίες.
Το να συνειδητοποιήσουμε τη σπουδαιότητα των αναγκών μας είναι θεμελιώδες. Η αρμονική όμως συνύπαρξη με τα συναισθήματα μας, δεν σημαίνει ότι βιώνουμε μόνο ευχάριστα συναισθήματα. Για να απολαύσουμε μια ζωή με πληρότητα είναι αναγκαίο να δεχόμαστε και να κατανοούμε τα δύσκολα και δυσάρεστα συναισθήματά μας, να αντιμετωπίζουμε τα σκοτεινά κομμάτια του εαυτού μας και να συνδεόμαστε με την παρούσα στιγμή. Μόνο όταν συνειδητοποιούμε αυτά τα κομμάτια του εαυτού μας μπορούμε να κάνουμε χώρο για τα ευχάριστα συναισθήματα που είναι τόσο σημαντικά, λόγω της θετικής επίδρασης τους στη ζωή μας.
Στο περιοδικό The Psychologist, αναφέρονται κάποια αποτελέσματα από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα από τον Δρ. Ντέιβιντ Λίκεν. Σύμφωνα με τις έρευνες αυτές το 50% της ευτυχίας μας οφείλεται στα γονίδιά μας, ένα άλλο 8% καθορίζεται από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ το 42% εξαρτάται από τις περιστάσεις της ζωής μας. Εξασκώντας λοιπόν συστηματικά τις ικανότητές μας μπορούμε να αυξήσουμε την ευτυχία μας.
Αφουγκραζόμαστε λοιπόν την εσωτερική φωνή μας και φροντίζουμε τον εαυτό μας, βαδίζουμε σύμφωνα με τις αξίες μας και καλλιεργούμε τον αλτρουισμό, την αγάπη, την δικαιοσύνη, την πνευματικότητα και άλλους προσωπικούς δρόμους που μας βοηθούν να ζήσουμε καλύτερα με τα συναισθήματά μας.
Αυτός είναι ο δρόμος για να συνδεθούμε πιο αρμονικά με τον εαυτό μας και με τον κόσμο που μας περιβάλλει. Κι όπως λέει και ο Χαλίλ Κιμπράν στο παρακάτω ποίημα, το να υποδεχόμαστε τον χειμώνα της καρδιάς μας επιτρέπει να προετοιμαστούμε για την άνοιξη: «Το φθινόπωρο, μάζεψα όλους τους πόνους μου και τους έθαψα στον κήπο μου. Όταν άνθισε ο Απρίλης και η γη γιόρτασε τους γάμους της με την άνοιξη, ο κήπος μου στρώθηκε με υπέροχα και μοναδικά λουλούδια».
Αιμιλια ΑξιοτιδουH Αιμιλία Αξιωτίδου είναι Ψυχοπαιδαγωγός – Οικογενειακή/Συστημική Σύμβουλος και είναι Επιστημονικός συνεργάτης Α.Π.Θ., ΑΧΕΠΑ. Είναι έγκριτο μέλος της European Association for Counseling (EAC) και έγκριτο μέλος την Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής (ΕΕΣ). Διαβάστε περισσότερα εδώ