Από την Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγο - Παιδοψυχολόγο - Συγγραφέα
Η μικρή όταν επιστρέφει από το σχολείο διαρκώς μας λέει : «Θα προλάβω, θα τα καταφέρω, θα τα μάθω όλα καλά;». Ενώ είναι πολύ έξυπνη, καθυστερεί λόγω άγχους. Κάθεται στο γραφείο της για να διαβάσει κάποιο μάθημα, αλλά σκέφτεται αν θα προλάβει τα επόμενα και ολοένα περνά η ώρα.
Άλλοτε σκέφτεται ότι δεν έχει καθόλου ελεύθερο χρόνο λόγω των υποχρεώσεων του σχολείου και αυτό την πιέζει πολύ…
Το σχολικό άγχος είναι μια ιδιαίτερα συχνή μορφή άγχους και σχετίζεται με την προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον και στην προσπάθειά του να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του. Ο ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι έχει μειωθεί ή και ελαχιστοποιηθεί λόγω των αυξημένων υποχρεώσεών του σε διάφορες εξωσχολικές δραστηριότητες – μουσική, αθλήματα, ξένες γλώσσες κ.ά. Tο παιδί μπορεί ν’ ανησυχεί για το αν θα έχει καλή απόδοση στο σχολείο και προβληματίζεται για τη μελέτη στο σπίτι.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, από το άγχος του σπαταλά όλο το απόγευμα μπροστά στα βιβλία χωρίς να καταφέρνει να ολοκληρώσει τη μελέτη του. Παρατηρούμε πολλές φορές ότι, ενώ το παιδί ξέρει το μάθημά του, εξαιτίας του άγχους που βιώνει «δεν σηκώνει το χέρι του» ή, αν του απευθύνει ερώτηση ο δάσκαλος, τα χάνει αδυνατώντας να απαντήσει.
Άλλες φορές, μάλιστα, το παιδί γίνεται αντικείμενο κοροϊδίας από τους συμμαθητές του και δυσκολεύεται να αποκτήσει φίλους. Tο άγχος στην περίπτωση αυτή είναι εξαιρετικά δυσάρεστο για το παιδί, γιατί του διαταράσσει την ισορροπία, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η επίδοσή του στο σχολείο. Eπίσης, μαθαίνει να υποτιμά τον εαυτό του και τις δυνατότητές του σε σχέση με τους άλλους.
Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το 2010 το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, το 25% των 11χρονων μαθητών στην Ελλάδα νιώθει αρκετή έως πολλή πίεση από τις σχολικές υποχρεώσεις, εκδηλώνοντας διάφορα ψυχοσωματικά συμπτώματα και στην ηλικία των 13 ετών το ποσοστό των παιδιών που νιώθουν εξίσου μεγάλη πίεση ανέρχεται στο 50%. Το σχολικό άγχος συχνά –όχι όμως πάντα– συνυπάρχει με το άγχος του αποχωρισμού. Συνήθως το πρόβλημα αντιμετωπίζεται και λύνεται, αλλά αν παραταθεί μπορεί να κορυφωθεί σε σχολική άρνηση ή σχολική φοβία.
Τι μπορείτε να κάνετε…
• Nα ενισχύετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού, αλλά και την ανάγκη να προσπαθεί, στοιχεία, βέβαια, που οικοδομούνται από νωρίς και όχι μόνο κατά τη σχολική ηλικία.
• Nα μην επιδιώκετε μόνο τη βαθμοθηρία, αλλά να ενδιαφέρεστε και για την κοινωνική του παρουσία στο χώρο του σχολείου
• να το ρωτάτε όχι μόνο για τα μαθήματά του αλλά και αν έπαιξε, ποιοι είναι οι φίλοι του, αν πέρασε καλά.
• Αν είστε τελειομανείς, προσπαθήστε να μην μεταφέρετε το πρόβλημα και στο παιδί σας.
• Να αποδέχεστε τα λάθη του και συχνά να αστειεύεστε μ’ αυτά, αναφέροντας και διάφορα δικά σας.
• Αν το άγχος είναι έντονο, καλύτερα να συμβουλευθείτε ειδικό.
