Η πραγματική ομορφιά βρίσκεται στην ψυχή
Πριν λίγες μέρες πήγα στο σχολείο του εφτάχρονου γιου μου για την μηνιαία συνάντηση με τις δασκάλες του. Αυτή τη φορά, μου είχε δώσει ρητή οδηγία από το προηγούμενο βράδυ: «Μαμά, θέλω να δεις οπωσδήποτε και την κυρία των Αγγλικών». Δεν παρέλειψε να μου το υπενθυμίσει και το πρωί της ίδιας μέρας, ενώ σε όλο το δρόμο προς το σχολείο μου μιλούσε για το πόσο καλή είναι, επαναλαμβάνοντας συνεχώς «μαμά, είναι πανέμορφη, αλήθεια, θα δεις πόσο όμορφη είναι!».
Όταν έφτασε στην τάξη που δεχόταν τους γονείς η κυρία των Αγγλικών, εξεπλάγην. Αντίκρισα μια μάλλον ασχημούλα κυρία, ελαφρώς ατσούμπαλη, με χαρακτηριστικά προσώπου λες και ο δημιουργός τα είχε διαλέξει τυχαία και τα είχε πετάξει πάνω στο πρόσωπο χωρίς καμία συμμετρία, με μέτριο σώμα και αδιάφορα μαλλιά. Φυσικά τη ρώτησα αν είναι η κυρία των Αγγλικών, μου το επιβεβαίωσε, μάζεψα το μυαλό μου και συγκεντρώθηκα στα σχόλιά της για την εξαιρετική απόδοση του γιου μου.
Στην επιστροφή δεν κρατήθηκα και ρώτησα το παιδί αν είναι όμορφη η κυρία του. Με μάτια που έλαμψαν μου απάντησε: «Ναι μαμά, δεν είναι; Και είναι τόσο καλή μαζί μας, μας αγκαλιάζει και πάντα λέει καλά λόγια για όλους μας».
Τα λόγια αυτά τα ένιωσα σα χαστούκι. Ξαφνικά κατάλαβα για ποιο πράγμα μου μιλούσε. Ο γιος μου δεν έβλεπε παρά με τα μάτια της ψυχής του, όπως όλα τα παιδιά. Δεν τον ενδιέφερε καθόλου αν η κυρία Μίνα είχα άσχημα χαρακτηριστικά προσώπου, αν ήταν κοντή ή παχουλή, αν είχε αραιά ή πλούσια μαλλιά.
Εκείνο που έβλεπε εκείνος ήταν η ομορφιά της ψυχής της, η γλύκα της, η προθυμία της να δει τις ανάγκες τους, να τα κανακέψει, να τα αγκαλιάσει, να τα συγχωρέσει και να τα βοηθήσει να μάθουν. Με δυο λόγια, έβλεπε την αγάπη που είχε εκείνη στην ψυχή της και δε φοβόταν να μοιράσει απλόχερα.
Θυμήθηκα τότε ότι υπήρχε μια εποχή που κι εγώ έβλεπα με τα μάτια της ψυχής μου. Που δεν αξιολογούσα τους ανθρώπους με βάση την εμφάνισή τους, που δεν τους χαρακτήριζα από τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά, ούτε με βάση τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Αλήθεια, πότε άλλαξε αυτό; Πότε άλλαξε για όλους μας; Πότε απέκτησε σημασία για μας να συνοδευόμαστε από όμορφους άνδρες ή γυναίκες, να έχουμε ακριβά αυτοκίνητα, να παίρνουμε αξία μέσα από πολυτελή σπίτια, να χαρακτηριζόμαστε από τα κιλά μας ή την εμφάνισή μας, να απορρίπτουμε και να μας απορρίπτουν για όλα αυτά;
Και γιατί υποτιμούμε την ομορφιά της ψυχής; Γιατί λέμε «Ναι, είναι καλό παιδί αλλά ντύνεται χάλια ρε συ», «Καλός, χρυσός αλλά δουλεύει στην καθαριότητα του δήμου, αποκλείεται να βγω μαζί του» ή «Καλό κορίτσι, γιατί δεν κάνει λίγο δίαιτα;».
Πότε σταματήσαμε να βλέπουμε πέρα από την επιφάνεια; Ποιος φταίει για αυτό; Ο Κωστόπουλος με τα περιοδικά του; Η εποχή της ευμάρειας και του χρηματιστηρίου; Ο νεοπλουτισμός; Η έλλειψη πνευματικής καλλιέργειας;
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μικρός Πρίγκιπας, του Antoine de Saint-Exupéry, είναι ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία παγκοσμίως. Μιλάει για αυτό που δε βλέπουν τα μάτια αλλά η ψυχή. Μιλάει για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Για την ανάγκη να μας αγαπούν για αυτό που είμαστε και να μας αποδέχονται παρά τις αδυναμίες μας. Επίσης δε θεωρώ σύμπτωση το ότι ο πρωταγωνιστής είναι ένα μικρό παιδί.
Γεννιόμαστε με την ικανότητα να βλέπουμε με την καρδιά μας. Υποθέτω πώς όταν χάνουμε την επαφή μας με το παιδί μέσα μας, ταυτόχρονα αρχίζουμε να χάνουμε αυτήν την ικανότητα. Αρχίζουμε απλώς να χρησιμοποιούμε το όργανο των ματιών μας για να δούμε και τη λογική μας για να αξιολογήσουμε. Η ψυχή και η καρδιά πέφτουν σε αχρηστία μέχρις ότου το δικό μας παιδί, ο απόγονός μας, μας ταρακουνήσει δείχνοντάς μας εκ νέου τον τρόπο να αξιολογούμε πραγματικά τους ανθρώπους.
Όταν ξεκίνησα να γράφω το άρθρο είχα στο μυαλό μου να το ολοκληρώσω με την κλισέ προτροπή να βρούμε το παιδί μέσα μας και να ξαναδούμε με τα μάτια της ψυχής. Συνειδητοποιώ όμως ότι αυτό, παρότι αληθινό, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Χρειάζεται κάτι παραπάνω.
Θα κλείσω, λοιπόν, προτείνοντάς σας το εξής: κάθε φορά που κρίνετε έναν άνθρωπο με βάση τα εξωτερικά του χαρακτηριστικά ή άλλους παρόμοιους παράγοντες, σταθείτε για μια στιγμή και σκεφτείτε τι λέει αυτό για εσάς. Ποια αδυναμία σας ή ποιο δικό σας κομμάτι είναι αυτό που σας κάνει να μένετε στην επιφάνεια και να μη μπαίνετε βαθύτερα.
Ίσως ο δρόμος προς την ανακάλυψη του παιδιού μέσα μας να αρχίζει από την αυτοκριτική.Θεωρώ ότι είναι ένα καλό πρώτο βήμα.
Τι λέτε, δοκιμάζουμε;
Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά – Διονύσης Σαββόπουλος
Στίχοι:
Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά
στην αγορά, στο Λαύριο.
Είμαι μεγάλος, με τιράντες και γυαλιά
κι όλο φοβάμαι το αύριο.
Πώς να κρυφτείς απ” τα παιδιά;
Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα.
Και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά
όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα.
Ζούμε μέσα σ” ένα όνειρο που τρίζει
σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας
μα ο χρόνος ο αληθινός
σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος
μα ο χρόνος ο αληθινός
είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός.
Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά
μα ούτε και στους μεγάλους
πάει καιρός που έχω μάθει ξαφνικά
πως είμαι ασχημοπαπαγάλος.
Πώς να τα κρύψεις όλα αυτά;
Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλοι.
Και σε κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά
όταν γυρνάς μέσα στην πόλη.
Ζούμε μέσα σ” ένα όνειρο που τρίζει
σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας
μα ο χρόνος ο αληθινός
σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος
μα ο χρόνος ο αληθινός
είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός…
