Το παιχνίδι διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού τόσο στη νηπιακή όσο και στη σχολική ηλικία. Ο Piaget υποστήριζε πως κατά το αισθησιοκινητικό στάδιο που περνάει ένα παιδί, εκτελεί ένα είδος παιχνιδιού το οποίο το ονομάζει παιχνίδι άσκησης. Κατά την εκτέλεση αυτού του είδους παιχνιδιού το παιδί μαθαίνει να συντονίζει τους μυς του σώματός του και να ερμηνεύει αισθητηριακά δεδομένα. Στο προσυλλογιστικό στάδιο, το παιδί ασχολείται με το συμβολικό παιχνίδι. Προσδίδει φανταστικού χαρακτήρα ιδιότητες σε κάποια αντικείμενα, παίζοντας διάφορους ρόλους προσποιούμενο ένα άλλο πρόσωπο. Τέλος στο στάδιο της συγκεκριμένης σκέψης το παιδί παίζει παιχνίδια τα οποία έχουν κανόνες και πρέπει να τους ακολουθήσει. Αυτού του είδους το παιχνίδι το ονόμασε κοινωνικό παιχνίδι (Γαλανάκη, 2003).
Σύμφωνα με τον Freud το παιχνίδι αποτελεί έκφραση των κρυμμένων ψυχικών συγκρούσεων του παιδιού. Η προσέγγιση αυτή του παιχνιδιού ονομάστηκε «ψυχοδυναμική» και σε αυτή οφείλεται η ανάπτυξη της παιγνιοθεραπείας ως εργαλείο στην επίλυση προβλημάτων του παιδιού. Σύμφωνα με τον Bateson το παιχνίδι πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα είδος μεταεπικοινωνίας δηλαδή μια ανώτερη πηγή επικοινωνίας. Έτσι μέσα από το παιχνίδι το παιδί μαθαίνει τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι κοινωνικοί ρόλοι οριοθετούνται και επαναπροσδιορίζονται. Με το παιχνίδι επίσης επιτυγχάνεται η μεταγνώση του παιδιού (μαθαίνει πώς να μαθαίνει).
Σύμφωνα με τον Vygotsky, μέσω του παιχνιδιού το παιδί κατανοεί το κοινωνικό του περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κατασκευάζονται και αναπτύσσονται εσωτερικές δομές από τη χρήση συμβόλων. Συνδυάζοντας τα σύμβολα και την πρακτική γνώση το παιδί αναπτύσσει όλο και πιο πολύπλοκες εσωτερικές αναπαραστάσεις (Γαλανάκη, 2003). Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως το παιχνίδι δεν είναι μια απλή ενασχόληση του παιδιού αλλά αντίθετα λειτουργεί ως εργαλείο επικοινωνίας, κατανόησης του κοινωνικού περιβάλλοντος και ως θεραπευτικό μέσο σε περιπτώσεις ψυχολογικών προβλημάτων του παιδιού. Αν λοιπόν ένα παιδί δεν ασχοληθεί στις μικρές ηλικίες με το παιχνίδι δεν θα έχει επικοινωνήσει και δεν θα έχει κατανοήσει το περιβάλλον που ζεί, με αποτέλεσμα να έχει αναπτυξιακά, ψυχικά, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα στην υπόλοιπη ζωή του.
Σύμφωνα με τον Freud το παιχνίδι αποτελεί έκφραση των κρυμμένων ψυχικών συγκρούσεων του παιδιού. Η προσέγγιση αυτή του παιχνιδιού ονομάστηκε «ψυχοδυναμική» και σε αυτή οφείλεται η ανάπτυξη της παιγνιοθεραπείας ως εργαλείο στην επίλυση προβλημάτων του παιδιού. Σύμφωνα με τον Bateson το παιχνίδι πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα είδος μεταεπικοινωνίας δηλαδή μια ανώτερη πηγή επικοινωνίας. Έτσι μέσα από το παιχνίδι το παιδί μαθαίνει τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι κοινωνικοί ρόλοι οριοθετούνται και επαναπροσδιορίζονται. Με το παιχνίδι επίσης επιτυγχάνεται η μεταγνώση του παιδιού (μαθαίνει πώς να μαθαίνει).
Σύμφωνα με τον Vygotsky, μέσω του παιχνιδιού το παιδί κατανοεί το κοινωνικό του περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κατασκευάζονται και αναπτύσσονται εσωτερικές δομές από τη χρήση συμβόλων. Συνδυάζοντας τα σύμβολα και την πρακτική γνώση το παιδί αναπτύσσει όλο και πιο πολύπλοκες εσωτερικές αναπαραστάσεις (Γαλανάκη, 2003). Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως το παιχνίδι δεν είναι μια απλή ενασχόληση του παιδιού αλλά αντίθετα λειτουργεί ως εργαλείο επικοινωνίας, κατανόησης του κοινωνικού περιβάλλοντος και ως θεραπευτικό μέσο σε περιπτώσεις ψυχολογικών προβλημάτων του παιδιού. Αν λοιπόν ένα παιδί δεν ασχοληθεί στις μικρές ηλικίες με το παιχνίδι δεν θα έχει επικοινωνήσει και δεν θα έχει κατανοήσει το περιβάλλον που ζεί, με αποτέλεσμα να έχει αναπτυξιακά, ψυχικά, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα στην υπόλοιπη ζωή του.
Βιβλιογραφία
Γαλανάκη Ε. ( 2003). Θέματα αναπτυξιακής ψυχολογίας. Αθήνα: Ατραπός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου