Της Βασιλικής Λυμπεροπούλου
«Μαμά, πώς γεννιούνται τα παιδιά;»
Είναι μια από τις ερωτήσεις που περιμένουν με φόβο να ακούσουν οι γονείς. Μια συνηθισμένη απάντηση είναι ότι… ‘τα φέρνει ο πελαργός!’ Μια ακόμα χειρότερη απάντηση είναι: ‘Είσαι μικρός ακόμα γι’ αυτά! Θα σου πω όταν μεγαλώσεις!’.
Ίσως οι απαντήσεις αυτές να συνοδεύονται από ένα ελαφρύ κοκκίνισμα ή μια έκφραση έκπληξης ή ντροπής, που αποθαρρύνει τα παιδιά από το να ξαναρωτήσουν για τέτοια θέματα.
Κι έτσι μεγαλώνουν… και προσπαθώντας να λύσουν μόνοι τους τις απορίες, ρωτούν τους φίλους τους ή ψάχνουν στο διαδίκτυο.
Οι πληροφορίες ωστόσο που λαμβάνουν είναι είτε ελλιπείς είτε παραπλανητικές, αφού ούτε οι φίλοι ούτε το ίντερνετ είναι κατάλληλες πηγές ενημέρωσης για το θέμα αυτό.
Όμως το παιδί και κυρίως ο έφηβος, έχει απορίες. Απορίες που πρέπει να λύσει, καθώς συνειδητοποιεί τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του αλλά και μέσα του.
Από την ηλικία των 14 περίπου χρόνων έχουν πλήρως σχεδόν αναπτυχθεί τα εξωτερικά σεξουαλικά χαρακτηριστικά και οι ορμόνες βρίσκονται σε έντονη δραστηριότητα.
Εκτός από τα σωματικά χαρακτηριστικά, σημαντικές απορίες δημιουργούν και τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά. Ο έφηβος ερωτεύεται (απότομα ή βαθμιαία). Νιώθει μια πρωτόγνωρη έλξη για το άλλο φύλο.
Στα κορίτσια η είσοδος της σεξουαλικότητας προχωρά αργά, ενώ στα αγόρια ξυπνά απότομα. Έτσι, τα κορίτσια προλαβαίνουν να ωριμάσουν σεξουαλικά πριν νιώσουν τις αλλαγές, σε αντίθεση με τα αγόρια που βιώνουν τις αλλαγές αυτές νωρίς.
Αν το παιδί δεν μπορεί να ρωτήσει τους γονείς του για τέτοια προσωπικά θέματα, θα χάσει την εμπιστοσύνη που τους έχει και θα αρχίσει να εμπιστεύεται άλλα άτομα που πολύ πιθανόν να μην του δώσουν τη σωστή ενημέρωση.
Από μικρή ηλικία πρέπει οι γονείς να κάνουν τα παιδιά να μη νιώθουν ενοχές ή ντροπή.
Πώς πρέπει να ‘δουλέψουμε’ την Ερωτική Αγωγή;
· Αρχικά, τα υποκοριστικά που χρησιμοποιούμε για τα γεννητικά όργανα (πουλάκι, γατάκι και άλλα), είναι καλό μετά την ηλικία των 3-4 χρόνων να τα αντικαθιστούμε με τις πραγματικές ονομασίες (πέος, κόλπος). Έτσι, το παιδί θα καταλάβει ότι αυτό είναι το όνομά τους και δεν θα νιώθει άβολα ή θα ντρέπεται αργότερα. Είναι αυτονόητο ότι δεν πρέπει να γελοιοποιήσουμε το θέμα αυτό.
· Στην ερώτηση ‘πώς γεννιούνται τα μωρά’ το παιδί θέλει μια ειλικρινή απάντηση. Μπορούμε να εξηγήσουμε στο παιδί πως ένα κύτταρο του μπαμπά, το σπερματοζωάριο ενώνεται με ένα κύτταρο της μαμάς, το ωάριο και έτσι δημιουργείται ένα μωρό. Το μωρό μένει στην κοιλιά της μαμάς για 9 μήνες για να μεγαλώσει και μετά γεννιέται.
· Τα παιδιά αργά ή γρήγορα θα συνειδητοποιήσουν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα φύλα. Ειδικά, όταν υπάρχουν αδέρφια διαφορετικού φύλου. Εμείς μπορούμε να τους εξηγήσουμε γιατί υπάρχουν αυτές οι διαφορές. Να τους εξηγήσουμε ότι τα αγόρια έχουν σπερματοζωάρια που όταν μεγαλώσουν θα ενωθούν με τα αυγουλάκια (τα ωάρια) που έχουν οι γυναίκες για να κάνουν μωρά.
· Είναι φυσιολογικό το παιδί να εξερευνεί το σώμα του. Όπως πιάνουν τα πόδια τους και την κοιλιά τους, έτσι θα πιάσουν και τα γεννητικά τους όργανα. Ο παιδικός αυνανισμός δεν είναι κάτι που πρέπει να ανησυχεί τους γονείς. Είναι ένας τρόπος να μάθει το παιδί το σώμα του. Δεν πρέπει να το μαλώνουμε ή να του απαγορεύουμε να το κάνει. Το αποτέλεσμα θα είναι να ντροπιαστεί, να θεωρήσει ότι είναι κακό και να το κάνει κρυφά από τους γονείς. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αδιαφορήσουμε. Η συμπεριφορά αυτή θα υποχωρήσει. Ωστόσο, αν ο αυνανισμός αποκτήσει κεντρικό ρόλο στην καθημερινότητα του παιδιού, τότε οι γονείς μπορούν να δράσουν. Φυσικά, όχι με αυστηρό τρόπο αλλά με έμμεσο, δίνοντας του εναλλακτικές ασχολίες, ώστε να μην ασχολείται με τα γεννητικά του όργανα.
· Είναι σημαντικό να εξηγήσουμε στο παιδί ότι τα γεννητικά όργανα δεν πρέπει να τα δείχνουμε σε άλλους και πάνω απ’ όλα να αφήνουμε άλλους να τα αγγίζουν. Πρέπει το παιδί να ξέρει ότι αν νιώσει άβολα επειδή κάποιος του έδειξε ή άγγιξε τα γεννητικά του όργανα, δεν πρέπει να το ανεχτεί και οπωσδήποτε πρέπει να μας το πει.
(Είχαμε μιλήσει σε προηγούμενο άρθρο για τον κανόνα των εσωρούχων:http://fylada.blogspot.gr/2014/04/sexual-abuse-of-children.html )
· Υπάρχει περίπτωση να ‘πιάσουμε’ το παιδί μας να δείχνει τα γεννητικά του όργανα στα άλλα παιδιά. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αδιαφορήσουμε, να δείξουμε ότι δεν συμβαίνει τίποτα. Το πιθανότερο είναι και το ίδιο το παιδί να σταματήσει αυτό το ‘παιχνίδι’ όταν μπει ένας ενήλικος στο δωμάτιο. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να στρέψουμε το ενδιαφέρον των παιδιών σε κάποια άλλη ασχολία. Αν αρχίσουμε να φωνάζουμε μπροστά στους άλλους, το παιδί θα προσβληθεί και θα νιώσει ντροπή. Καλό είναι να μιλήσουμε στο παιδί μας αργότερα, όταν θα έχουμε ηρεμήσει κι εμείς και το ίδιο και θα είμαστε μόνοι μας.
· Για να καταλάβει το παιδί την ιδιωτικότητα του σώματος μας καλό είναι να μην κυκλοφορούμε γυμνοί στο σπίτι. Βέβαια, κάθε οικογένεια έχει τις δικές της απόψεις για την ιδιωτικότητα και τη γύμνια. Από το δεύτερο έτος όμως της ηλικίας του παιδιού, καλό είναι να μη μας βλέπει γυμνούς. Ο πρώτος λόγος είναι για να καταλάβει ότι κάποια σημεία του σώματός μας δεν πρέπει να τα δείχνουμε. Ένας άλλος λόγος είναι η σύγκριση που μπορεί να υπάρξει, κυρίως στα αγόρια. Πιο συγκεκριμένα, ένα αγοράκι βλέποντας τον πατέρα του γυμνό μπορεί να νιώσει μειονεκτικά.
· Αν το παιδί δεν ρωτάει ποτέ για το σεξ, καλό είναι να του ανοίξουμε εμείς τη συζήτηση. Μπορούμε να του εξηγήσουμε μερικά πράγματα και να το κάνουμε να μην ντρέπεται ή να νιώθει άβολα. Με αυτό τον τρόπο, θα του δείξουμε ότι θέλουμε να υπάρχει αυτή η επικοινωνία μεταξύ μας και θα ξέρει ότι μπορεί να μας μιλά για ό, τι το απασχολεί πάνω σε αυτό το θέμα μεγαλώνοντας.
Η σεξουαλική αγωγή είναι ένα λεπτό θέμα και πολλοί γονείς το θεωρούν ταμπού. Κάθε οικογένεια έχει τις δικές της αξίες και τα δικά της ‘πιστεύω’. Η συμπεριφορά ωστόσο που πρέπει να έχουμε απέναντι στο παιδί μας δεν είναι υποκειμενική. Το παιδί πρέπει να έχει λάβει κάποια σεξουαλική παιδεία για να μπορέσει όταν μεγαλώσει να είναι ένας υγιής ενήλικας με υγιή σεξουαλική συμπεριφορά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κοσμόπουλος, Α. (2007). Ψυχολογία και Οδηγητική της Παιδικής και Νεανικής Ηλικίας,ΑΘΗΝΑ: Γρηγόρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου