του Γιάννη Κ. Γιαννούδη //
Έλαβαν χώρα και φέτος οι πανελλήνιες εξετάσεις. Ακούσαμε πάλι για τα τραγικά περιστατικά παιδιών που αυτοκτόνησαν υπό το βάρος της αποτυχίας. Διαβάσαμε, κλασικά, θυμωμένες επιστολές παιδιών που τα βάζουν με το σύστημα. Άντε με το καλό να μάθουμε και ποιοι θα περάσουν στα πανεπιστήμια, να συγχαρούμε τους πρώτους και να δώσουμε κουράγιο σε όσους απέτυχαν. Ωραία. Και μετά; Τι γίνεται μετά;
Τίποτα δε γίνεται μετά. Life goes on. Το παντοδύναμο σύστημα θα τα αναλάβει όλα. Τα παιδιά που θα μπουν στα πανεπιστήμια θα διεκδικήσουν, στην πλειοψηφία τους, το διαχρονικό δικαίωμα στην απόλαυση της φοιτητικής ζωής – τάβλι, φραπές, γκομενάκια κτλ. Τα κόμματα επίσης, κλασικά, θα κάνουν στρατολόγηση νέων μελών υπό το δέλεαρ over-&-under-the-table παροχών. Θα γίνουν φαντάζομαι και οι καθιερωμένες καταλήψεις. Και όλα super!
Τα παιδιά που δεν πέρασαν από την άλλη, θα επιλέξουν εκ των ενόντων ανάμεσα σε ιδιωτικά ΙΕΚ, κολέγια ή έναν ακόμη χρόνο διαβάσματος και φροντιστηρίου για μια δεύτερη προσπάθεια. Και φυσικά, θα παίξει πολύ το σενάριο του εξωτερικού, για όσους μπορούν. Εκ των υστέρων όμως, απροετοίμαστα και μάλλον όχι συνειδητοποιημένα…
Γιατί γίνονται όλα αυτά ρε παιδιά, το σκέφτεται κανείς; Γιατί μπαίνει η συντριπτική πλειοψηφία των οικογενειών σε αυτό το μάταιο κυνήγι του «πτυχίου» και των «υποχρεωτικών» σπουδών στο πανεπιστήμιο , κυνήγι που η προετοιμασία του κρατάει έως και έξι χρόνια, κυνήγι που κοστίζει ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για κάθε παιδί και που συχνά διαλύει ψυχές και ζωές γονέων και τέκνων;
Μη μου πείτε ότι αυτά γίνονται γιατί όλοι οι γονείς κόπτονται να αποκτήσουν τα τέκνα τους παιδεία με εύρος και ποιότητα…. Μα, αν είναι αυτό το ζητούμενο, δεν χρειάζεται τίποτε από όλα αυτά. Καλύτερα, όλα αυτά τα χρήματα που ξοδεύονται από τις οικογένειες, να επενδυθούν σε ταξίδια ανά τον κόσμο, σε ποικίλες σωματικές και πνευματικές δραστηριότητες, στο διάβασμα βιβλίων. Ετσι ανοίγει πραγματικά το πνεύμα των παιδιών, όχι μαθαίνοντας παπαγαλία διαφορικούς λογισμούς και ιστορικές ημερομηνίες (θυμηθείτε και το περίφημο απόφθεγμα του μεγάλου John Dewey: “Education is not preparation for life, education is life itself” – άσε που πλέον σήμερα, με τα coursera και με τα khan academy, καθένας μας μπορεί να παρακολουθήσει με μικρό κόστος κορυφαία μαθήματα από τους καλύτερους καθηγητές του κόσμου, αραχτός, κάτω από μια ελιά, σαν τον Πλάτωνα να πούμε….)
Μήπως πάλι όλα γίνονται απλώς για την απόκτηση ενός πτυχίου – που μπορεί να σημαίνει κοινωνική καταξίωση και ξέρω ‘γω; Πάλι χαμένος κόπος είναι. Με μερικές εκατοντάδες ευρώ, όποιος ενδιαφέρεται, αποκτά πλέον μια χαρά πτυχίο από το κάθε Χαβάη Γιουνιβέρσιτυ. Επίσημο, με τα σέα του και με τα μέα του. Αλήθεια είναι, ψάχτε το…
Να πεις πάλι ότι γίνεται γιατί το πτυχίο θα οδηγήσει στον κλασικό διορισμό στο δημόσιο; Μα, με το ρυθμό που το πάει ο Μητσοτάκης, σε λίγο το παλιό μπασκετικό σύνθημα «δεν γεμίζετε ταξί» θα ισχύει για το προσωπικό κάθε δημόσιας υπηρεσίας. Και όποιος πιστεύει ότι θα έλθει ο κάθε Τσίπρας και θα τα ξανακάνει όπως ήταν τα πράγματα, άξιος της μοίρας του είναι…
Λοιπόν, καιρός να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους: Η πλειοψηφία των ελληνικών οικογενειών και των παιδιών, συμμετέχει οικειοθελώς σε αυτό το εκπαιδευτικό θέατρο του παραλόγου και της ταλαιπωρίας, χωρίς να ξέρει ακριβώς γιατί. Γιατί έτσι. Γιατί έτσι το βρήκε, γιατί δεν μπορεί να σκεφτεί κάτι καλύτερο, γιατί στο κάτω-κάτω βρε παιδί μου, όλοι αυτό κάνουν…
Ρε παλληκάρια, μικρά και μεγάλα, καθίστε να το συζητήσουμε λίγο το πράγμα.
Προφανώς και κάθε οικογένεια θέλει το καλύτερο για το παιδί της. Δεν το συζητάμε. Ποιο όμως είναι το καλύτερο;
Εδώ χρειάζεται να συμφωνήσουμε σε κάποια πράγματα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα σημερινά δεδομένα, και όχι τι συνέβαινε το 1990…
Και τα σημερνά δεδομένα, είναι:
1. Οδεύουμε κάθε μέρα όλο και περισσότερο στην πλήρη εξαφάνιση των μαθησιακών και εργασιακών συνόρων. Τα παιδιά μας, ήδη καλούνται να επιβιώσουν ανταγωνιζόμενα επί ίσοις όροις κινέζους, αφρικάνους και αμερικάνους, σε κάθε μήκος και πλάτος της γης
2. Η ελληνική εκπαίδευση, ανώτερη και ανώτατη, κατατάσσεται γενικά στις χειρότερες του κόσμου. Συνεπώς, ένα ελληνικό πτυχίο δεν είναι σε καμία περίπτωση ισχυρό και ανταγωνιστικό «όπλο» που θα ανοίξει τις πόρτες του μέλλοντος. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένα πρώτο βήμα που θα πρέπει οπωσδήποτε να συνοδευτεί από σοβαρές μετεκπαιδεύσεις
3. Σε επίπεδο ουσίας τώρα, η επιβίωση στον σημερινό κόσμο απαιτεί:
● γρήγορη αντίληψη της πραγματικότητας
● αποτελεσματική συνεργασία ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους, διαφορετικών πολιτισμών, σε συνθήκες πίεσης, με σκοπό να επιτευχθεί κοινός στόχος
● προσαρμοστικότητα στις αλλαγές & ευελιξία
● μεγάλο εύρος ικανοτήτων
● οπωσδήποτε, problem-solving attitude. Και ακόμη:
● αφομοίωση του απρόβλεπτου και άμεση διαχείριση του
● σεβασμό, κατανόηση και αποδοχή κάθε ιδέας και κάθε συμπεριφοράς, ακόμη και αν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αυτά που εμείς πιστεύουμε
● άριστη χρήση κάθε νέας τεχνολογίας
● αποτελεσματική συνεργασία ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους, διαφορετικών πολιτισμών, σε συνθήκες πίεσης, με σκοπό να επιτευχθεί κοινός στόχος
● προσαρμοστικότητα στις αλλαγές & ευελιξία
● μεγάλο εύρος ικανοτήτων
● οπωσδήποτε, problem-solving attitude. Και ακόμη:
● αφομοίωση του απρόβλεπτου και άμεση διαχείριση του
● σεβασμό, κατανόηση και αποδοχή κάθε ιδέας και κάθε συμπεριφοράς, ακόμη και αν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αυτά που εμείς πιστεύουμε
● άριστη χρήση κάθε νέας τεχνολογίας
Ειλικρινά, τι από τα παραπάνω πιστεύετε πραγματικά ότι δίνουν τα ελληνικά πανεπιστήμια στα παιδιά μας (πάντα μιλάμε για τον κανόνα, όχι τις εξαιρέσεις);
Και επειδή κάποιος θα μου πει, «καλά τα λες ρε μάστορα, αλλά τι προτείνεις;» , περνάω με συνοπτικές διαδικασίες στο δια ταύτα:
1. Σταματήστε να ασχολείστε με το τι βαθμούς παίρνουν τα παιδιά σας στο σχολείο! Καλούς ή κακούς, δεν έχει και τόση σημασία. Θυμηθείτε τους δικούς σας υπεράριστους συμμαθητές που έπαιρναν δεκαεννιά κόμμα εννιά, τι να κάνουν άραγε σήμερα;
2. Ασχοληθείτε καλύτερα με το εύρος των ενδιαφερόντων των παιδιών σας. Ενθαρρύνετε τα να εξερευνούν συνεχώς καινούρια ερεθίσματα, να βλέπουν τι γίνεται σε όλο τον κόσμο και οπωσδήποτε να εξοικειώνονται με την τεχνολογία. Να μάθουν να την χρησιμοποιούν για να λύνουν τα προβλήματα τους και να κερδίζουν ποιοτικό χρόνο.
3. Όσο μεγαλώνουν, κάντε τα να νιώθουν πραγματικά ελεύθερα. Αφήστε τα, από πολύ νωρίς, να πάρουν την ζωή στα χέρια τους. Να είναι υπεύθυνα για τις επιλογές τους. Αφήστε τα να κάνουν λάθη, μόνο έτσι μαθαίνουμε, όλοι μας. Μην πέφτετε σε παγίδες του στυλ «εγώ το παιδί μου δεν θέλω ποτέ να στενοχωρηθεί». Αν σκέφτεστε έτσι, υπογράφετε συμβόλαιο ότι θα το παιδί σας θα γίνει ανίκανος και ανάπηρος ενήλικας, που θα καταρρεύσει στην πρώτη δυσκολία. 100% guaranteed.
4. Ωθείστε τα να ζήσουν, από νωρίς. Να ταξιδέψουν, να μείνουν μόνα τους, να εργαστούν part time τα καλοκαίρια στο γυμνάσιο. Να μάθουν να επιβιώνουν και να επιτυγχάνουν στόχους. Με χαρά όμως, εύκολα, σαν παιχνίδι. Οχι σαν αγγαρεία – ούτε σαν τιμωρία.
5. Και, όταν με το καλό φτάσει η ώρα να επιλέξουν αντικείμενο σπουδών, αποσυνδέστε προς θεού την απόφαση αυτή από την λογική του «τι δουλειά θα κάνεις». Αφήστε τα παιδιά να επιλέξουν αντικείμενο, χώρο και χρόνο με βάση το δικό τους ένστικτο και τις δικές τους ανάγκες. Εάν έχετε καταφέρει να μεγαλώσετε ελεύθερα και ανεξάρτητα παιδιά, μην έχετε αμφιβολία ότι θα βρουν τον δικό τους δρόμο εύκολα, «αβάδιστα», χωρίς να χρειαστεί καμία δικής σας νουθεσία.
Σκεφτείτε επίσης εκείνη την στιγμή ότι, σύμφωνα με τους σημαντικότερους HR gurus της εποχής μας, «το 60% των κορυφαίων επαγγελμάτων του μέλλοντος δεν έχει ακόμη εφευρεθεί»! Σκεφτείτε επίσης ότι ο άνθρωπος πρέπει να ασχολείται μόνο με αυτό που του αρέσει, με αυτό που τον ενδιαφέρει και στο οποίο έχει κάποια έφεση.Μόνο όταν μας ενδιαφέρει κάτι το ψάχνουμε, το παιδεύουμε το πράγμα, πάμε πιο μπροστά και γινόμαστε πραγματικά καλοί. Και μόνο αν είμαστε πραγματικά καλοί σε κάτι, υπάρχει πλέον περίπτωση να φανούμε χρήσιμοι σε κάποιον που θα είναι πρόθυμος να μας πληρώσει.
Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, σκεφτείτε δυο φορές την επόμενη φορά πριν απαιτήσετε από το καμάρι σας να φέρει καλύτερους βαθμούς από κάποιο ελληνικό, βαθμοθηρικό, ψυχαναγκαστικό σχολείο. Αν θέλετε πραγματικά να βοηθήσετε το παιδί σας, υπάρχουν πολύ σημαντικότερα πράγματα να κάνετε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου