Γιατί αντιστεκόμαστε στις αλλαγές – Μέρος II

Πέμπτη, 22 Μαΐου 2014 | Βάλια Παυλίδου 

Θα αναρωτηθεί εύλογα κάποιος, πως είναι δυνατόν να θέλεις τόσο πολύ να αλλάξεις, να βρεις τον τρόπο να το κάνεις και όμως την τελευταία στιγμή να κάνεις πίσω; Φαίνεται οξύμωρο και αντιφατικό. Είναι σαν να πεθαίνεις της δίψας και μόλις φτάσεις στην πηγή να φεύγεις χωρίς να πιεις μια γουλιά νερό. Πολλοί άνθρωποι μιλάνε με τόση λαχτάρα για την επιθυμία τους να ήταν κάτι διαφορετικό στη ζωή τους, να ήταν οι ίδιοι πιο ευτυχισμένοι, λιγότερο αγχωμένοι, να είχανε περισσότερο χρόνο, να ήτανε ο σύντροφος τους πιο εκφραστικός κτλ, που είναι δύσκολο να αμφισβητήσεις την ένταση με την οποία το επιθυμούν  

Οι νέες ευθύνες

Όσο όμως πλησιάζουμε στην αλλαγή, όσο καλλιεργούμε τις δεξιότητες και τον τρόπο σκέψης που θα την καταστήσουν εφικτή, τόσο αλλάζει το τοπίο μπροστά μας. Ενώ πριν βλέπαμε μόνο τον εαυτό μας, αποδεσμευμένο από άγχη και στεναχώριες, τώρα βλέπουμε όλη την εικόνα. Το να αλλάξουμε, το να αποβάλουμε προβληματικές συμπεριφορές και συνήθειες, σημαίνει ότι αλλάζουν και οι ευθύνες της ζωής μας. Οι αρρώστιες μας – ψυχικές ή σωματικές – οι δεσμεύσεις και τα αδιέξοδα μας, δικαιολογούν συχνά την αδράνεια μας ή την ελάχιστη προσπάθεια που καταβάλουμε. Η πεποίθηση «Γιατί να προσπαθήσω; Αφού τίποτα δεν αλλάζει» γίνεται στάση ζωής. Αν όμως, για παράδειγμα, ξεπεράσω την κατάθλιψη μου, βρίσκομαι μπροστά στην ευθύνη να διαχειριστώ την προβληματική σχέση με την μητέρα μου. Αφού η κατάθλιψη δεν θα δικαιολογεί πλέον την ανημπόρια μου έχω ευθύνη να μιλήσω, να βάλω τα όρια μου, να διεκδικήσω, να αποδεχθώ σκληρές αλήθειες και να χαράξω ο ίδιος την ζωή μου.

Η δύναμη της συνήθειας

Ακούγεται παιδιαρώδες ίσως να μιλάμε για την δύναμη της συνήθειας. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που το παράδειγμα τόσων ανθρώπων δείχνει ότι οι συνήθειες σπάνε αν το βάλουμε στόχο.  Αυτό είναι αλήθεια αλλά το δύσκολο πολλές φορές είναι να κωδικοποιήσουμε έναν αριθμό συμπεριφορών και αντιδράσεων κάτω από τον όρο συνήθεια. Η συνήθεια, ας μην ξεχνάμε, περιγράφει ένα σύνολο συμπεριφορών που προκαλούνται με βάση ένα ερέθισμα. Από την ονυχοφαγία όταν κάποιος αγχώνεται μέχρι τις διαρκείς ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, μπορούμε να μιλήσουμε για συνήθειες. Δεν αλλάζουμε και προτιμάμε τις συνήθειες μας επειδή α) δεν έχουμε καν καταλάβει ότι αυτός ο τρόπος αντίδρασης μας έγινε συνήθεια  (π.χ. θα φωνάξουμε, θα μαλώσουμε με τον σύντροφο μου, θα κλειστώ στο δωμάτιο μου  θα κλαίω και θα έρθει να με παρηγορήσει και θα τα βρούμε) β) μας είναι τόσο οικείες που λειτουργούν με αυτόματο πιλότο, δεν χρειάζεται δηλαδή να δαπανήσουμε χρόνο και κόπο για να σκεφτούμε και να πράξουμε κάτι διαφορετικό. Οι συνήθειες στην ουσία μοιάζουν με δρόμο που τον έχουμε διανύσει πολλές φορές, προχωράμε χωρίς να σκεφτόμαστε ιδιαίτερα που και πως θα πάμε.   

Η δυσκολία της αλλαγής (κόπος, χρόνος, προσπάθεια)

Όλα τα προαναφερόμενα καθιστούν ιδιαίτερα ξεκάθαρη την δυσκολία που συνοδεύει την όποια απόφαση να προβούμε σε αλλαγές σε προσωπικό επίπεδο. Από το να κόψουμε το κάπνισμα, μέχρι να βελτιώσουμε την σχέση με τον σύντροφο μας, από το να νικήσουμε την κατάθλιψη και τις κρίσεις πανικού μέχρι να ξεκινήσουμε την αναζήτηση εργασίας. Όλα συνοδεύονται από το φόβο του άγνωστου, από την καλλιέργεια νέων δεξιοτήτων, πιθανώς από την απόκτηση νέων γνώσεων αλλά και από την επαναδιαπράγματευση των σχέσεων μας.  Θα ήταν λάθος να υποτιμήσουμε τις δυσκολίες. Οι αλλαγές απαιτούν προσωπικό κόπο και δουλειά με τον εαυτό μας. Απαιτούν χρόνο καθώς δεν εδραιώνονται μέσα σε μια νύχτα. Απαιτούν επίσης συνειδητή προσπάθεια. Πρέπει να θέλουμε να αλλάξουμε και να προσπαθούμε για αυτό.  Το ότι είναι δύσκολες, δεν σημαίνει ότι είναι ανέφικτες. Είναι όμως σίγουρα κάτι το οποίο θα μας δώσει δύναμη να διαχειριστούμε και άλλες δυσκολίες της ζωής. 

Πηγή: http://valiapavlidou.blogspot.gr/2014/05/ii.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed:+blogspot/irlES+%28%CE%92%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%B1+%CE%A0%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%85%29