Γιατί λέμε ψέματα - πως προδίδεται ο ψεύτης

Τα ψέματα φαίνεται πως είναι στο αίμα μας αφού κατά μέσο όρο, λέμε γύρω στα 14 τη βδομάδα, δηλαδή 2 τη μέρα! Δημοσίευση:2/5/2014    9:45μμ Πέρσι, διεξήχθη στη Βρετανία μία δημοσκόπηση μεταξύ 2.000 χρηστών ιστοσελίδων μαζικής δικτύωσης, η οποία έδειξε πως ο ένας στους οκτώ συστηματικά επινοούν όσα αναρτούν στο Facebook και στο Twitter, για να «κερδίζουν πόντους». Οι περισσότεροι από αυτούς είπαν πως θεωρούν την αληθινή τους ζωή πολύ βαρετή και έτσι υπερβάλλουν και γράφουν ψέματα για να φαίνονται πιο ενδιαφέροντες και να προσελκύουν «φίλους» και «ακολούθους». Σχεδόν οι τέσσερις στους δέκα (το 39%) ισχυρίσθηκαν ότι η ανειλικρίνειά τους οφείλεται στις πιέσεις που δέχονται από φίλους και συναδέλφους να περνάνε καλά ή να μην φαίνονται ανιαροί όταν ποστάρουν, ενώ το 29% παραδέχτηκαν ότι η σελίδα τους θα ήταν πολύ ανιαρή, εάν δεν είχαν «ρετουσάρει» τις αναρτήσεις τους. Το 2010, μία άλλη βρετανική δημοσκόπηση που διεξήχθη σε 3.000 εθελοντές αποκάλυψε ότι οι άντρες λένε κάθε χρόνο 1.092 ψέματα (σχεδόν 3 την ημέρα) και οι γυναίκες 728 (ή κάτι λιγότερο από 2 την ημέρα). Το 75% ανδρών και γυναικών είπαν πως είναι θεμιτό να πει κάποιος ψέματα εάν είναι να μην πληγώσει τα συναισθήματα του απέναντί του, ενώ το 84% δήλωσαν πως υπάρχουν «αποδεκτά ψέματα». Μάλιστα για περισσότερους από έναν στους δέκα, τα ψέματα είναι «απαραίτητα» στον χώρο εργασίας, ενώ οι δύο στους δέκα λένε ψέματα στη μητέρα τους και το 10% στον/στην σύντροφό του. Το 2002, εξάλλου, δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Basic and Applied Psychology» (JBAP) αμερικανική μελέτη που αποκάλυψε ότι οι έξι στους δέκα ενήλικες δεν μπορούν καν να κάνουν μία δεκάλεπτη συζήτηση με έναν άγνωστο δίχως να πουν ανακρίβειες, καθώς και ότι στη διάρκεια αυτού του 10λεπτου λένε ψέματα 2,92 φορές κατά μέσον όρο. Η δρ ¶ργκο επισημαίνει ότι «αυτού του είδους τα ασήμαντα ψέματα είναι μάλλον κοντόφθαλμα, διότι ναι μεν θα σώσουν προσωρινά τα προσχήματα και την αυτοαξία εκείνου που ψεύδεται, αλλά αν γίνει αντιληπτό το ψέμα του, οι συνέπειες θα είναι μακροχρόνιες». Η αλήθεια είναι πως τα ψέματα αρχίζουν νωρίς στη ζωή. Στην ηλικία των 3 ετών τα περισσότερα παιδιά ξέρουν ήδη πως να λένε ανακρίβειες, ενώ μέχρι τα 6 τους χρόνια τα παιδιά λένε ψέματα μερικές φορές την ημέρα. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι τα παιδιά μαθαίνουν να λένε ψέματα παρατηρώντας τι κάνουν όσοι τα μεγαλώνουν. Με άλλα λόγια, εξασκούν την τέχνη της παραπλάνησης μιμούμενα τον μπαμπά, την μαμά, την γιαγιά ή/και τον παππού (μπορεί, λ.χ., να τους κάνει η γιαγιά τους ένα απαίσιο δώρο και η μαμά να τους πει «πες ότι σου αρέσει»). Όπως είχε συμπεράνει μία μελέτη, «τα παιδιά μαθαίνουν να λένε ψέματα με τον ίδιο τρόπο που μαθαίνουν να μιλάνε». Για τους περισσότερους ειδικούς, πάντως, το ψέμα είναι ψέμα και δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα «μικρά» και στα «μεγάλα». «Οτιδήποτε δεν είναι ακριβές, είναι ψέμα», λέει ο δρ Φέλντμαν. «Μπορεί κάποιος να πει ψέματα για να προστατεύσει κάποιον άλλο, αλλά η ουσία παραμένει πως είπε ψέματα, όσο καλοπροαίρετες κι αν ήταν οι προθέσεις του. Και αυτό είναι το μεγάλο παράδοξο στο όλο θέμα». Πως να καταλάβετε τον ψεύτη Καλά όλ' αυτά, αλλά υπάρχει τρόπος να καταλάβουμε εάν κάποιος λέει ψέματα; Μελέτες έχουν δείξει ότι αναγνωρίζουμε τους ψεύτες στο 54% των περιπτώσεων, εφ' όσον τους έχουμε απέναντί μας και τους κοιτάμε κατά πρόσωπον, διότι υιοθετούν ορισμένες συμπεριφορές και αντιδράσεις που τους προδίδουν. Ποιες είναι αυτές οι συμπεριφορές; Το θέμα έχει μελετήσει ενδελεχώς ο δρ Ρ. Έντουαρντ Γκάισελμαν, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος ¶ντζελες (UCLA), ο οποίος μάλιστα εκπαιδεύει σχετικώς πράκτορες από το FBI, την Αστυνομία του Λος ¶ντζελες και άλλες υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ. Όπως έγραψαν ο δρ Γκάισελμαν και οι συνεργάτες του το 2011 στο επιστημονικό περιοδικό «AmericanJournalofForensicPsychiatry», οι κύριες ενδείξεις ότι κάποιος λέει ψέματα είναι οι εξής: * Είναι λακωνικός στα ουσιώδη... «Οι περισσότεροι ψεύτες δεν θέλουν να λένε πολλά, εν μέρει διότι ξέρουν ότι θα πρέπει να θυμούνται τα ψέματά τους και όσο περισσότερα πουν, τόσο πιο εύκολο είναι να ξεχάσουν κάτι και να προδοθούν», εξηγεί ο δρ Γκάισελμαν. «Έτσι, αποφεύγουν να δώσουν λεπτομέρειες, ακόμα κι αν αυτές τους ζητηθούν». * ...αλλά χειμαρρώδης στα επουσιώδη. Αν, λ.χ., τεθεί το απλό ερώτημα σε κάποιον «πού ήσουν;» κι αρχίσει να λέει «πήγα στο σούπερ μάρκετ και χρειαζόμουν αυγά, τυρί και ζάχαρη, και κόντεψα στο δρόμο να πατήσω ένα σκύλο και έτσι χρειάστηκα να οδηγήσω αργά», δίνει υπερβολικά πολλές λεπτομέρειες. Αυτό μπορεί κάλλιστα να υποδηλώνει ότι έχει σκεφτεί εκ των προτέρων την απάντησή του, για να είναι έτοιμος να βγει από τη δύσκολη θέση με ένα ψέμα. * Δίνει περιττές εξηγήσεις. Αν και όσοι λένε ψέματα δεν μιλάνε πολύ, έχουν την τάση να δικαιολογούν αυτομάτως ό,τι λένε, παρότι δεν τους ζητάει κανείς να το κάνουν. * Απαντά σε μία ερώτηση με μία άλλη ερώτηση. Αν, λ.χ., η ερώτηση «πού ήσουν χθες το βράδυ;» απαντηθεί με ένα «πού ήμουν χθες το βράδυ;», κάτι δεν πάει καλά. * Ο λόγος τους δεν έχει σταθερό ρυθμό. Όταν κάποιος λέει ψέματα, συχνά αρχίζει να απαντά με αργό ρυθμό που επιταχύνεται στη συνέχεια ή απαντά με πολλές διακοπές και επανεκκινήσεις. ¶λλες φορές, πάλι, απαντά διστακτικά, σαν να σκέφτεται καλά τι θα πει πριν μιλήσει. Αντιθέτως, όταν κάποιος λέει την αλήθεια, η ομιλία του δεν έχει διακυμάνσεις στον ρυθμό της στην ίδια πρόταση. * Σφίγγει τα χείλη του και κοιτάζει μακριά. «Το σφίξιμο των χειλιών προδίδει έντονα το ψέμα», τονίζει ο δρ Γκάισελμαν. «Υποδηλώνει ότι κάποιος σκέφτεται σκληρά για να βρει μια απάντηση και η προσπάθειά του αποτυπώνεται στο πρόσωπό του». Οι ψεύτες έχουν επίσης την τάση να κάνουν μηχανικές κινήσεις, όπως να ισιώνουν τα ρούχα τους ή να «παίζουν» με τα μαλλιά τους ή ένα κουμπί στη μπλούζα τους. * Ρίχνει «κλεφτές» ματιές προς το μέρος σας. Όσοι λένε ψέματα έχουν ανάγκη να μάθουν αν γίνονται πιστευτοί και έτσι ρίχνουν «κλεφτές» ματιές προς το μέρος εκείνου στον οποίο ψεύδονται, για να παρακολουθούν τις αντιδράσεις του. Ο δρ Βάισμαν λέει πως ενδείξεις ψέματος μπορεί να είναι τα εξής: * Αποφυγή χρήσης των προσωπικών και κτητικών αντωνυμιών στο πρώτο ενικό πρόσωπο. Όταν επινοεί κάποιος ιστορίες που ουδέποτε συνέβησαν, τείνει να χρησιμοποιεί λιγότερο τα «εγώ», «εμένα», «μου» κ.τ.λ.. Να έχετε το νου σας για αιφνίδια... εξαφάνιση των λέξεων αυτών σε μία συζήτηση. * Ακινησία. Το να λέει κάποιος ψέματα δεν είναι διόλου εύκολο, αλλά απαιτεί μεγάλη νοητική συγκέντρωση. Το να μείνει ξαφνικά κάποιος εντελώς ακίνητος στην πορεία μιας συζήτησης, είναι ύποπτη ένδειξη. * Δισταγμός. Όσοι λένε ψέματα μιλούν πολύ πιο διστακτικά απ' όσους λένε την αλήθεια και έχουν την τάση να «σκοντάφτουν» στις λέξεις τους. Να έχετε το νου σας για υπερβολικά πολλά «εεεεεεεεεε» και «ααααααααα». * Αιφνίδιες παύσεις. Οι ψεύτες εύκολα αιφνιδιάζονται, οπότε πρέπει να σταματήσουν για να σκεφτούν τι θα πουν. Να γίνετε καχύποπτοι αν εκεί που μιλούσατε αβίαστα, μία ερώτησή σας προκαλέσει αιφνίδια παύση. πηγή: www.tanea.gr

http://www.psyhealth.gr/portal/Articles/gia-na-exoume-kaliteri-psyxologia/%CE%93%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%AF-%CE%BB%CE%AD%CE%BC%CE%B5-%CF%88%CE%AD%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1---%CF%80%CF%89%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CF%88%CE%B5%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82%20psyhealth%20201405022020.php3#.U2Pt-GcirIg.facebook