Όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή στο ορεινό χωριό του πατέρα μου ξανάσμιξαν οι γενιές και τα σόγια για να γιορτάσουν το Πάσχα. Καταπληκτική ευκαιρία για μένα να μιλήσω με εκπροσώπους διαφορετικών γενιών, αφού εκείνο τον καιρό διερευνούσα τις αλλαγές αντιλήψεων για την οικογενειακή ζωή.
Πού να ήξερα ότι αυτά που έμαθα εκείνο το Πάσχα θα μου άνοιγαν δρόμους που θα οδηγούσαν τα βήματά μου πολλές δεκαετίες μετά. Που να φανταστώ ότι η αλυσίδα των αντιλήψεων για τη συμβίωση που ξεδιπλώθηκε μπροστά μου, θα αποτελούσε το εφαλτήριο για το ξεκίνημα της ενασχόλησής μου με την οικογένεια, που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και συχνότητα μέχρι σήμερα.
Πλησίασα έναν από τους γέροντες που έπιναν τον καφέ τους στο καφενείο της πλατείας του χωριού.
-Γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι μπάρμπα Θανάση; ρώτησα τον ογδοντάχρονο κτηνοτρόφο.
Η απάντηση ήρθε άμεση κι αβίαστη.
-Αυτός είναι ο προορισμός του ανθρώπου.
Ο μπαρμπά Θανάσης δεν είχε μετακινηθεί από τη γη των προγόνων του, δεν έζησε αλλαγές, ανατροπές, μετακινήσεις. Ο χείμαρρος των διλημμάτων, των αντιφάσεων για το ποιος είμαι, που πάω και γιατί, δεν είχε ακόμα φτάσει στο ορεινό χωριό.
Ο γιος του μπάρμπα Θανάση, εγκαταστημένος στα Γιάννενα με την οικογένεια του, είχε έρθει κι εκείνος στο χωριό για να γιορτάσει το Πάσχα με τους συγγενείς του.
-Δε μου λες Κώστα, γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι;
Δεν δίστασε στιγμή. Με την ίδια σιγουριά του πατέρα του, μου είπε:
–Για να κάνουν παιδιά, να τα μεγαλώσουν, να τα μορφώσουν και να τα κάνουν χρήσιμους ανθρώπους στην κοινωνία.
Η απάντηση του Γιαννιώτη συμπατριώτη μου, συνόψισε μια πρώτου μεγέθους αλλαγή αντιλήψεων για το σκοπό της οικογένειας. Μέσα σε μια γενιά άλλαξε ριζικά η αντίληψη για το σκοπό της συμβίωσης.
Φυσικά όλα αυτά δεν είναι τίποτε καινούργιο για τους κοινωνιολόγους και τους κοινωνικούς ψυχολόγους που μελετούν αυτά τα θέματα. Δεν είναι ότι δεν ήξερα από τις σπουδές μου και τα διαβάσματα μου ότι ο τρόπος παραγωγής των αγαθών καθορίζει τον τρόπο ζωής μας και τις αντιλήψεις μας για τις συμπεριφορές, ρόλους και στόχους. Άλλο όμως να το ξέρεις θεωρητικά και άλλο να το ζεις. Στην απάντηση του γιου είχε χαθεί η υπαρξιακή χροιά της τοποθέτησης του πατέρα του, που παρέμενε συνδεδεμένος με βαθιές ρίζες, τις οποίες εμείς που αποκοπήκαμε ψάχνουμε απεγνωσμένα να βρούμε.
Για τον Κώστα, η απόφαση να συνδεθεί δια βίου με μια άλλη ύπαρξη, ήταν συνυφασμένη με το ρόλο του να συμβάλει στην προετοιμασία των παιδιών που θα έρθουν. Στο πρόσωπο του Κώστα έβλεπα όλους τους γονείς που τρελαίνονται από αγωνία για το μέλλον των παιδιών τους, τα ‘παιδιά’ όλων των ηλικιών που δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τις δικές τους ανάγκες από αυτές των δικών τους, τα ζευγάρια που έμειναν προσηλωμένα στο μεγάλωμα των παιδιών τους και έχασαν την επαφή μεταξύ τους.
Τι κόστος θα πληρώσουν για το συμβόλαιο που συνυπέγραψαν; Ένα συμβόλαιο που λέει ότι στο βωμό του γονεϊκού ρόλου θα θυσιαστούν τα όνειρα, οι προσωπικές φιλοδοξίες, η χαρά, η ξεκούραση, η διασκέδαση; Με τον/την ‘σύζυγο’ δεμένοι στον ίδιο ‘ζυγό’, αγωνίστηκαν για να έχουν τα παιδιά τους τα πάντα. Ο καθένας έκανε τη δουλειά του όσο καλύτερα μπορούσε. Δε χρειάστηκε να ‘γνωριστούν’, να μιλήσουν. Εκείνο που δεν πρόβλεψαν είναι τι θα γίνει όταν μεγαλώσουν τα παιδιά; Όταν αντιμετωπίσουν την άδεια φωλιά; Όταν κάποια μέρα γυρίσουν να κοιτάξουν ο ένας τον άλλο και ρωτήσουν, ‘εσύ ποιος είσαι’;
Πριν προλάβω να ευχαριστήσω τον Κώστα τον άκουσα να μου λέει:
-Στο γιο μου τον Ανδρέα πρέπει να μιλήσεις, που είναι σπουδαγμένος. Μένει στην Αθήνα και δεν έρχεται πολύ συχνά πια…
Τον φώναξε και μας σύστησε. Καθίσαμε πιο πέρα σε ένα πεζούλι.
-Εσύ γιατί πιστεύεις ότι παντρεύονται οι άνθρωποι; τον ρώτησα περιμένοντας ανυπόμονα να ακούσω τι θα μου έλεγε.
-Δεν χρειάζεται να παντρεύονται οι άνθρωποι. Ο γάμος είναι θεσμός. Η σχέση είναι το ζητούμενο, μου απάντησε.
Μπροστά στα μάτια μου είδα να γκρεμίζεται το οικοδόμημα που στεκόταν εκεί για αιώνες όπως οι αρχαίοι μας ναοί. Ο εγγονός του μπάρμπα Θανάση με μια μονοκονδυλιά διέγραψε το παρελθόν. Τοποθέτησε την οικογένεια μέσα σε ένα διαστημόπλοιο στο οποίο έχουμε επιβιβαστεί για να ταξιδέψουμε όλοι μαζί σε καινούργιους και άγνωστους τόπους. Σαράντα χρόνια μετά συνεχίζουμε το πολυτάραχο ταξίδι με πολλές αναταράξεις, πολλές απώλειες, μεταμορφώσεις, αντιστροφές και ανατροπές…
_______________________
Πηγή: “Το ημερολόγιο ενός θεραπευτή” , Χάρις Κατάκη, χρονολογία έκδοσης: 2014
by Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου