Μια επιστολή προς όλους τους single γονείς που αγωνίζονται

Ένα συγκινητικό κείμενο από την Αμερικανίδα αρθρογράφο και μητέρα τεσσάρων παιδιών, Regan Long.

Κείμενο: Γεωργία Καρκάνη

Κάποιες μέρες, τις περισσότερες, καμία ποσότητα καφέ στον κόσμο δεν είναι αρκετή για την εξάντληση που νιώθεις. Και όταν είσαι έτοιμος να καταφύγεις στο σύντροφό σου, συνειδητοποιείς… ότι είσαι μόνο εσύ.

Υπάρχουν φορές που η κατάσταση σου φαίνεται άδικη και ξέρεις γιατί; Γιατί πιθανότατα είναι. Αλλά το ξεπερνάς.

Υπάρχουν φορές, πολλές φορές, που αναρωτιέσαι αν ένας άνθρωπος είναι ικανός να φέρει σε πέρας όλα όσα έχεις αναλάβει, αν ένα ανθρώπινο σώμα είναι φτιαγμένο για όλα αυτά. Αλλά κατά κάποιον τρόπο, τη βρίσκεις την άκρη.

Υπάρχουν βράδια που επικρατεί ησυχία στο σπίτι και που δεν νιώθεις μόνο ανακούφιση αλλά και πόνο από την εκκωφαντική σιωπή. Ακούγεται αδιανόητο να νιώθεις αυτά τα δύο ταυτόχρονα, αλλά συμβαίνει.

Υπάρχουν πρωινά που εύχεσαι να μπορούσες να εξαφαλίσεις για τον εαυτό σου λίγα λεπτά ακόμα, αλλά όχι, αυτά τα μικρά πλασματάκια σε περιμένουν και εξαρτώνται από εσένα. Δεν έχεις κανέναν να σε αντικαταστήσει.

Υπάρχουν καταστάσεις όπου απλά παγώνεις και αναρωτιέσαι: «Γιατί;» και αμέσως μετά σκέφτεσαι: «Και πώς θα το κάνω αυτό;». Παρόλο που συνήθως δεν παίρνεις καμία απάντηση, κάνεις το επόμενο βήμα.

Είσαι ένας και κάνεις τη δουλειά τεσσάρων ανθρώπων.

Τους φροντίζεις όλους και λαχταράς την ημέρα που κάποιος θα φροντίσει και εσένα. Αλλά μέχρι τότε, αγωνίζεσαι.

Είσαι ο μοναδικός κουβαλητής στο σπίτι, σε μια οικονομία όπου οι περισσότερες οικογένειες αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα με δύο εισοδήματα.

Είσαι ένας γονιός που ενάντια στα προγνωστικά, τα βγάζεις πέρα με όλα όσα δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα ακόμα και δύο άνθρωποι μαζί.

Αλλά ενώ είσαι μόνος σου, τα καταφέρνεις. Κάποιες μέρες είναι δυσκολότερες από άλλες, αλλά να που κατάφερες να βγάλεις μια μέρα ακόμα. Εκεί που λες, δεν μπορώ άλλο, δευτερόλεπτα αργότερα συνειδητοποιείς «ναι, μπορώ».

Προς όλους τους single γονείς: Τα έχετε καταφέρει, τα καταφέρνετε και θα συνεχίσετε να τα καταφέρνετε. Είστε εκπληκτικοί.

Αγωνιστικούς χαιρετισμούς προς όλους εσάς τους μονομάχους.

https://www.childit.gr

Είναι το παιδί μου «δύσκολο» ή εγώ κάνω απανωτά λάθη;

Πώς γίνεται το μικρό σου πλασματάκι, το παιδάκι σου το γλυκό, που πριν από μερικά χρόνια έτρεχε στην αγκαλιά σου, σε έσφιγγε και σου έλεγε πόσο σε αγαπάει, να συμπεριφέρεται μεγαλώνοντας σαν να είσαι εχθρός του. 
«Έχει γίνει δύσκολο παιδί», ακούμε γονείς να λένε. 
Γονείς που, από ένα σημείο και μετά, δεν ξέρουν πώς να τα βγάλουν πέρα με ένα παιδί που αντιμιλά, αδιαφορεί, προσβάλλει. 
Γονείς που φτάνουν ακόμα και να χτυπήσουν το παιδί, όταν φτάνουν στα όρια του θυμού τους και πιστεύουν, ότι μόνο έτσι θα το «ταρακουνήσουν».

«Δεν καταλαβαίνω, τι έχει πάθει;», μου είπε πρόσφατα μια φίλη μαμά αναφερόμενη στην κόρη της που τώρα μπαίνει στην εφηβεία. «Έχει βγάλει μία γλώσσα… μου έρχεται να την αρχίσω στα χαστούκια!». 
Τι μπορεί να έχει πάθει; 

Η ψυχολόγος κ. Μαρία Αθανασιάδου εξηγεί:

Τα παιδιά τεστάρουν τα όρια μας, για να μάθουν και τα δικά τους ποια είναι.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό τα παιδιά να θέλουν να μάθουν το πώς λειτουργεί αυτός ο πολυσύνθετος κόσμος, στον οποίο έσκασαν μύτη. Θα προσπαθήσουν να μάθουν εάν υπάρχουν όρια ή μέχρι που φτάνουν, για να καταλάβουν τα πάντα γύρω τους. Δεν έχουν σκοπό να μας εξοντώσουν, αλλά έχουν σκοπό να γνωρίσουν πράγματα και τον εαυτό τους μέσα από αυτά.

Λαμβάνουν αντιφατικά μηνύματα
Όταν άλλα ακούνε στο σπίτι τους, άλλα στο σχολείο και άλλα στον παππού και στην γιαγιά, πώς να μην έρθουν σε σύγχυση; 
Εδώ εμείς οι ενήλικες μπερδευόμαστε με τα διπλά και τριπλά μηνύματα. Εκείνα γιατί να αποτελέσουν εξαίρεση;

Δεν αντιλαμβάνονται τους Κανόνες
Αυτό μπορεί να συμβαίνει, είτε γιατί εμείς οι ενήλικες δεν τους θέτουμε ξεκάθαρα και με συνέπεια, είτε γιατί οι απαιτήσεις μας από εκείνα είναι πέραν των δυνατοτήτων τους με βάση το αναπτυξιακό τους στάδιο.

Επιδιώκουν να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους
Τα παιδιά αρχίζουν και εκφράζουν την επιθυμία τους για αυτονόμηση στην ηλικία των 2 ετών. 
Προσπαθούν να αποκτήσουν τον έλεγχο σε κάποια πράγματα, για να αισθανθούν δυνατά και ανεξάρτητα.

Έχουν έλλειψη από ακριβείς πληροφορίες
Τα παιδιά προχωράνε αμέριμνα στον δρόμο, γιατί πέρα από την ξεγνοιασιά της ηλικίας τους, δεν έχουν πιθανότατα λάβει τις ακριβείς πληροφορίες για το τι πρέπει να προσέχουν και για ποιο λόγο. 
Ποιες θα είναι οι συνέπειες της αμελούς συμπεριφοράς τους.

Έχουν επιβραβευτεί οι απρεπείς συμπεριφορές τους
Αυτό πολύ πιθανόν να έχει συμβεί άθελα μας. Είτε το να γελάσουμε με αυτές, είτε ακόμα να αντιδράσουμε πολύ άσχημα ουρλιάζοντας ή χτυπώντας το παιδί. 
Αυτομάτως το ενισχύουμε να το ξανακάνει. Είτε για να τραβήξει την προσοχή μας, είτε για να μας "εκδικηθεί" για την δική μας ανάρμοστη συμπεριφορά.

Αντιγράφουν τις συμπεριφορές των μεγαλυτέρων
Ο καλύτερος δάσκαλος σε ένα παιδί για την ανάρμοστη συμπεριφορά του, είναι η δική μας! 
Όταν ένα παιδί βλέπει τους κοντινούς του να ουρλιάζουν, να χτυπούν, να μην σέβονται ο ένας τον άλλο, πώς έχουμε την απαίτηση εκείνο να διαφοροποιηθεί από εμάς και να μας βγάλει ασπροπρόσωπους;

Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την «δύσκολη» συμπεριφορά ενός παιδιού;
Προσέχουμε την δική μας συμπεριφορά: 
Προσπαθούμε να μάθουμε πρώτα εμείς να διαχειριζόμαστε καλύτερα τα συναισθήματα μας και τις πράξεις μας. Δεν ξεσπάμε πάνω σε εκείνα την κούρασή μας, το στρες, την απογοήτευση που προέρχεται από όλους τους τομείς της ζωής μας. 
Επειδή τρέχουμε όλη μέρα και έχουμε απεριόριστες ευθύνες για πολλά πράγματα, θα μας εξυπηρετούσε τα παιδιά μας να είναι βολικά και απόλυτα ήσυχα. 
Είναι μόνο φυσιολογικό τα παιδιά να είναι ανήσυχα πνεύματα. Χρειάζονται εκπαίδευση με επιμονή και υπομονή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι γονείς είμαστε οι πρώτοι και οι πιο σημαντικοί παιδαγωγοί στην ζωή τους. 
Ξεπατικώνουν συμπεριφορές μας ως απόλυτα φυσιολογικές και απορροφούν τα συναισθήματά μας. και τα προβλήματα που υπάρχουν μέσα στο σπίτι.
Είναι πολύ εύκολο να ρίξουμε την ευθύνη σε εκείνα, αλλά είναι ταυτόχρονα και πολύ άδικο. Όταν μας έρχεται η παρόρμηση να τους μιλήσουμε άσχημα ή να τα χτυπήσουμε τραβώντας τα ακόμα, θα ήταν συνετό να πάρουμε βαθιές ανάσες και να θυμηθούμε, ότι ο σκοπός μας είναι να τα βοηθήσουμε να σταματήσουν να συμπεριφέρονται άσχημα. 
Για να το πετύχουμε αυτό, πρώτα ηρεμούμε εμείς και δεν μεταδίδουμε καμία συναισθηματική φόρτιση σε εκείνο. 
Στοχεύουμε να αποδεσμευτεί το παιδί από την ανάρμοστη συμπεριφορά. 
Οι έντονες δικές μας αντιδράσεις την ενισχύουν. Απομακρύνουμε το παιδί σε έναν ήρεμο χώρο και με πολύ λίγα λόγια του εξηγούμε για ποιο λόγο δεν είναι σωστό να επαναλάβει την προηγούμενη του πράξη. 
Εξηγούμε τα αποτελέσματα, που έχει και για το ίδιο και για τους γύρω του, χωρίς να του μεταδίδουμε ενοχές, κατηγορίες και χαρακτηρισμούς. 
Τα λόγια που χρησιμοποιούμε εξαρτώνται πολύ και από τον χαρακτήρα του παιδιού που έχουμε απέναντι μας. 
Στα μεγαλύτερα παιδιά πέρα από την εξήγηση των συνεπειών, τα βάζουμε να συμμετέχουν στο όποιο κόστος μπορεί να έχει η συμπεριφορά τους. 
Δηλαδή, για παράδειγμα εάν έσπασε το τζάμι από τα νεύρα του, του ζητάμε να συμμετέχει στην αποκατάσταση αυτού. Θα το βάλουμε στην διαδικασία επιδιόρθωσης του συγκεκριμένου πράγματος, όχι ως τιμωρία, αλλά για να δει στην πράξη, ότι όλοι αναλαμβάνουμε το όποιο κόστος έχουν τα λάθη μας. Το ίδιο, όμως, πρέπει να δει και από εμάς να κάνουμε σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Θέτουμε ξεκάθαρους, σταθερούς κανόνες και όρια στην καθημερινότητα τους: 
Τα παιδιά εάν μάθουν μέχρι πού φτάνουν τα όρια μας και τα δικά τους και αυτό τηρείται από ΟΛΟΥΣ με σταθερότητα, δεν έχουν κανένα λόγο να παρεκκλίνουν και πόσο μάλιστα με αντιδραστικότητα. Όταν άλλους κανόνες ακούν από τον μπαμπά, άλλους από την μαμά, τον παππού και την γιαγιά, τότε το παιδί φυσικό είναι να υπακούσει στους πιο ελαστικούς ή ακόμα χειρότερα να λειτουργεί ως "πνεύμα αντιλογίας". 
Τι φταίει το παιδί, όταν σήμερα το αφήνεις να ξαπλώσει στις 12 το βράδυ και αύριο του επιβάλεις να κοιμηθεί από τις 10; 
Δεν θα αντιδράσει; 
Τα όρια δεν τοποθετούνται ανάλογα με τα κέφια μας και την δική μας διαθεσιμότητα. 
Επιπλέον, δεν ξεκινάμε να θέτουμε όρια με ένα "μη". Για παράδειγμα, δεν λέμε "μην το πετάξεις αυτό", αλλά είναι προτιμότερο να του πούμε "κουβάλησε το με προσοχή".

Κατανοούμε και σεβόμαστε την προσωπικότητα του παιδιού: 
Δεν έχουν όλα τα παιδιά τις ίδιες δυνατότητες, τους ίδιους ρυθμούς στην επεξεργασία και αφομοίωση κάποιων πραγμάτων. Αυτό καλούμαστε να το δούμε, να το αποδεχθούμε με απόλυτο σεβασμό. Έχουν την δική τους προσωπικότητα και δεν τους αξίζει καμία "ταμπέλα", επειδή δυσκολεύουν την δική μας ζωή και τις δικές μας ανάγκες. 
Ναι μεν εμείς επιθυμούμε να έχουν καλούς τρόπους συμπεριφοράς, αλλά και εκείνα δεν προσεγγίζονται όλα με τον δικό μας απόλυτο τρόπο. Πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας τις ιδιαιτερότητες τους, τις ευαισθησίες τους, για να περάσουμε τα κατάλληλα μηνύματα με τον τρόπο που θα τους βοηθήσει να τα ακούσουν περισσότερο. 
Επίσης, δεν τα προσβάλλουμε και ειδικά μπροστά σε κόσμο. 
Το καλύτερο είναι οι συζητήσεις να γίνονται σε προστατευμένο για εκείνα περιβάλλον, για να αισθάνονται ασφάλεια και λιγότερη έκθεση.

Επιτρέπουμε να αποκτά σιγά σιγά στοιχεία αυτονόμησης: 
Εάν το παιδί το αποκλείσεις εντελώς στην προσπάθειά του να κατακτήσει τον δικό του έλεγχο σε πράγματα, τότε αυτό θα επαναστατήσει. 
Για παράδειγμα, θα το αφήσουμε να πλύνει και μόνο του τα δόντια, αλλά με τον όρο να μάθει πρώτα να τα πλένει σωστά. Θα θέλει να επιλέξει κάποιο φαγητό που του αρέσει και τρελαίνεται, για να φάει, αλλά θα μπει και η προϋπόθεση ότι σε αυτό το φαγητό θα προστεθεί και κάτι άλλο που κρίνει ο γονιός, ότι είναι και πιο υγιεινό.

Επιβραβεύουμε την κατάλληλη συμπεριφορά και αγνοούμε τις μη κατάλληλες: 
Όταν βλέπουμε το παιδί να συμπεριφέρεται με καλό τρόπο και να είναι συνεργάσιμο, δεν το περνάμε αυτό στο ντούκου θεωρώντας το αυτονόητο. Το μιλάμε, το αναφέρουμε, το επιβραβεύουμε. 
Οι επιβραβεύσεις πρέπει να είναι απλές, όχι υπερβολικές και απαραίτητα υλικές. 
Θα μπορούσε να είναι η παροχή ενός προνομίου, όπως το να κρατήσει περισσότερο η βόλτα του σαββατοκύριακου. Ομοίως, η αντίδραση μας σε μία μη κατάλληλη συμπεριφορά δεν χρειάζεται να είναι υπερβολική. Οι εξάρσεις μας την φουντώνουν. 
Μπορούμε να περάσουμε το μήνυμα, ότι δεν είναι αποδεκτό αυτό που κάνει και πέρα από την εξήγηση, το ενημερώνουμε πως θα του δοθεί ο χρόνος να το επεξεργαστεί. Εάν την επαναλάβει, μπορούμε να του μιλήσουμε για το κόστος που έχουν τα λάθη και ότι θα χρειαστεί να το υποστεί. Δεν αναφερόμαστε σε "τιμωρία", αλλά σε "κόστος".

Προσπαθούμε να διερευνήσουμε τι πυροδοτεί αυτή την κακή συμπεριφορά: 
Τα παιδιά κατ' ουσίαν δεν είναι "δύσκολα". Κάτι τους δυσκολεύει και εκφράζονται με αυτόν τον τρόπο. Και αυτό θα πρέπει να το θυμόμαστε κάθε φορά, που μας πιάνει η μανία να ξεσπάσουμε πάνω τους. Είναι λογικό να μην έχουμε πάντα την υπομονή. Συζητήστε το με τον/την σύζυγο σας, με έναν ειδικό και προσπαθήστε να το καταλάβετε.

Μην στέκεστε στους λάθος χειρισμούς σας, μπείτε να τους τροποποιήσετε: 
Αυτό είναι και ένα μάθημα, που καλούμαστε να δώσουμε στα παιδιά μας. Μην πελαγώνετε. Ζητάμε συγγνώμη χωρίς υπερβολική ενοχικότητα και προσπαθούμε κάθε φορά να χειριστούμε την κατάσταση πιο ομαλά. Τα παιδιά μπορούν εύκολα να αντιληφθούν την ενοχικότητά σας και να την χειριστούν καταλλήλως.

Πότε χρειάζεται να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό;
Όταν το παιδί εκδηλώσει έντονα επιθετικές και κακοποιητικές συμπεριφορές
Όταν υπάρχουν ενδείξεις κατάθλιψης, έντονης απόσυρσης και αυτοκαταστροφής
Όταν υπάρχουν έντονες δυσλειτουργίες μέσα στο οικογενειακό σύστημα
Όταν οι γονείς νιώσουν ανίσχυροι εντελώς να δουλέψουν με την διαπαιδαγώγηση της πειθαρχίας

Αθανασιάδου Μαρία - Ψυχολόγος
psyxologiki-ypostirixi

infokids

Το Χαμομηλάκι

Δεν ξέρω πως μοιάζεις, έρωτα, μα υπάρχεις και σε ψάχνω

Είναι κάτι βράδια που η πόλη ησυχάζει και αναρωτιέμαι που να είσαι εσύ. Ο κάθε εσύ, και παράλληλα ο μοναδικός εσύ. Πώς να μοιάζεις άραγε; Πού να μένεις; Άραγε σε γνωρίζω ήδη ή θα σε μάθω αύριο; Να είσαι μόνος σου ή να αγκαλιάζεις τώρα κάποια άλλη ύπαρξη; Κι εγώ; Εγώ στο σήμερά μου, είμαι μόνη και σε αναζητώ; Είμαι με κάποιον; Κι αυτός ο κάποιος ποιός είναι τελικά; Είσαι εσύ και δεν το ξέρω; Είσαι εσύ και το ξέρω; Είσαι εσύ αυτός που έχω τώρα στο κορμί μου και με αυτοπεποίθηση σου χαμογελάω; Ή είσαι κάποιος στο τώρα μου, που αύριο θα έχει μείνει απλά κάποια αντανάκλασή του στο διαμορφωμένο μέλλον μου;

Άραγε να είσαι κάπου μακρυά τώρα; Να κάθεσαι στον καναπέ σου πίνοντας ένα ποτήρι από το αγαπημένο σου ουίσκι; Παρέα με ένα βιβλίο και στο βάθος του παραθύρου βλέπεις μαζεμένους λογαριασμούς που πρέπει να πληρώσεις. Ξενερώνεις, βάζεις άλλο ένα ποτήρι από εκείνο το ουίσκι, και βάζεις στον υπολογιστή το αγαπημένο σου τραγούδι, να χαλαρώσεις λίγο.

Εγώ; Στην άλλη άκρη της πόλης, της χώρας; Δεν ξέρω ακόμα. Ετοιμάζομαι να πάω για χορό. Θα βάλω ένα κόκκινο φόρεμα, και κόκκινο κραγιόν. Βλέπεις ετοιμάζομαι να δω κάποιον που γνώρισα πρόσφατα. Ομολογώ ότι είμαι κάπως τσιμπημένη μαζί του. Θέλω να του κάνω εντύπωση. Θα βάλω κόκκινο, ναι σίγουρα κόκκινο! Του αρέσει πάνω μου, έχω μαυρίσει κιόλας. Να βάλω και ένα από τα αγαπημένα μου αρώματα. Με νότες βανίλιας ή εκχυλίσματα γιασεμιού; Γιασεμί! Βάζω και τρέχω προς την έξοδο…

Και κάπως έτσι να κυλάνε οι μέρες μας, η καθημερινότητά μας με τις όποιες υποχρεώσεις μας. Κι εγώ πότε πότε να αναρωτιέμαι, άραγε σε ξέρω; Άραγε είσαι εκείνος ο καλός μου φίλος που πάντα ήταν γλυκός μαζί μου; Μήπως εκείνο το φλερτ που κάνει την καρδιά μου να χτυπάει; Ή εκείνος ο σπαστικός καθηγητής που δε λέει να με αφήσει σε ησυχία;

Τι να σκέφτεσαι τώρα; Σε τι φάση να βρίσκεσαι; Με σκέφτεσαι; Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι μπορεί απόψε οι σκέψεις μας να συντονιστούν; Κι ας ζούμε σε παράλληλα «τώρα».


Πώς να είσαι, πού να είσαι, ποιός να είσαι; Τι να κάνεις τώρα;

Ξαφνικά νιώθω μια ανάγκη να σου εκφράσω τις σκέψεις μου.

Σε σένα, που δεν έχω ιδέα τι μορφή έχεις, δεν έχω ιδέα αν είσαι ήδη δίπλα μου ή αν ακόμα δεν έχω αντικρύσει κανένα ίχνος σου. Σε σένα όμως, που αναζητά η ψυχή μου, και που όταν το σήμερα γίνει χθες, το αύριο που δεν γνωρίζω, θα είναι σήμερα. Και σε εκείνο το σήμερα, σε καλώ, σε ψάχνω. Και όσο αυτές οι σκέψεις περπατάνε στα σοκάκια του μυαλού μου, ανατρέχω σε παλιά χαρτιά και στιβαγμένες αναμνήσεις ετών και βρίσκω μία επιστολή- κάλεσμα που σου μιλάω, μας μιλάω:

«Σε ψάχνω στις σιωπές του χθες, σε ψάχνω σ’ ένα βουβό παρόν, σε ψάχνω σ’ ένα μέλλον βασισμένο σ’ εσένα.

Σε ψάχνω στο παιδικό γέλιο, σε ψάχνω στη βουή του ανέμου, σε ψάχνω στην ανάσα ενός μωρού.

Σε ψάχνω στο κλάμα ενός βρέφους, σε ψάχνω στο ζευγάρι της διπλανής πόρτας, σε ψάχνω στις σταγόνες της βροχής.

Μπορεί να σ’ έχω ήδη βρει και να μη σε βλέπω.

Μπορεί να σε γνωρίζω και να μην το ξέρουμε.

Μπορεί να σε δω αύριο να ανατέλλεις.

Μπορεί και ποτέ να μην καταλάβω ότι είσαι εσύ.

Πάντα θα συνεχίζω να σε ψάχνω όμως.

Όπου κι αν είσαι, όπου κι αν υπάρχεις, ακόμα κι αν δεν υπάρχεις.

Θα ζεις μέσα μου μόνο για μένα. Μέσα στην καρδιά μου θα κοιμάσαι γαλήνια.

Πάντα θα σε ψάχνω σε φωτογραφίες παλιές. Τη μορφή σου θα σχηματίζω σε όνειρα κρυμμένα.

Σε ψάχνω στις λέξεις περαστικών, σε ψάχνω σε αγάπες παλιές, σε ψάχνω σε χιλιάδες αναμνήσεις, σε ψάχνω στο φως του ήλιου, σε ψάχνω στο δάκρυ ενός ανθρώπου.

Σε ψάχνω στο ξέσπασμα του ουρανού, σε ψάχνω στις ψεύτικες εικόνες της τηλεόρασης, σε ψάχνω στα τραγούδια που παίζει το ράδιο, σε ψάχνω στη σοφία ενός γέρου.

Στη ματιά του κάθε ανθρώπου εγώ βλέπω εσένα. Εσένα ψάχνω, για σένα βαδίζω μέχρι να σε βρω. Όταν με δεις θα καταλάβεις ότι είμαι εγώ. Τα μάτια μου θα το προδώσουν. Ακόμα όμως κι αν δεν το μάθουμε ποτέ. Εγώ θα είμαι εδώ για σένα και θα το ξέρεις.

Σε ψάχνω στη μέθη ενός ποτού, σε ψάχνω στη ζάλη του οινοπνεύματος, σε ψάχνω στη φωνή ενός τρελού, σε ψάχνω στον έρωτα δυο εφήβων, σε ψάχνω στο σ’ αγαπώ μιας μάνας.

Σε ψάχνω στον αιώνιο όρκο ενός ζευγαριού. Σε ψάχνω στη γέννηση ενός μωρού. Σε ψάχνω στο χαμόγελο ενός φίλου.

Σε ψάχνω σε πράγματα απλά, καθημερινά. Σε έννοιες τόσο συνηθισμένες και απλές. Όπως τον αχνιστό καπνό ενός καφέ.

Σε ψάχνω ενώ μπορεί ήδη να σε ξέρω.

Σε ψάχνω ενώ μπορεί να μη σε έχω δει ποτέ.

Ενώ μπορεί να σε δω αύριο…

Σε ψάχνω…»

Διπλώνω τα χαρτιά μου με προσοχή, κοιτάζω την ημερομηνία που είχαν γραφτεί, συνειδητοποιώντας ότι έχει περάσει μια δεκαετία και κάτι από τότε… Πότε πέρασαν τόσα χρόνια… Κοίτα που πριν τόσα χρόνια σε έψαχνα στο μέλλον μου.

Πέρασε η ώρα, σκέφτομαι, ώρα να ξαπλώσω. Και μου έρχεται η φράση από το ποίημα του Καβάφη:

«Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα. Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια.»Της Μαρίας Κουσαντάκη.

αναπνοές

https://trelocosmosgr.blogspot.gr

Για ποιο λόγο μας δυσκολεύει η καθημερινότητά μας και πώς να την αντιμετωπίσουμε

 Δημήτρης Φλαμούρης

Περνάμε τη μέρα μας συχνά με την αίσθηση ότι κάτι μας φταίει. Η κίνηση είναι αφόρητη, η δουλειά είναι κουραστική, ο σύντροφός μας δε μας πρόσεξε αρκετά, πάλι τα ίδια θα φάμε, οι διακοπές τελείωσαν, το σπίτι θέλει καθάρισμα, η τηλεόραση δεν έχει τίποτα καλό. Και μπορεί να έχουμε δίκιο, όπως το βλέπουμε. Δεν τα βγάζουμε από το μυαλό μας. Η πραγματικότητα είναι αυτή που περιγράφουμε.

Κι όμως. Κι όμως υπάρχει και μια άλλη πραγματικότητα, εκεί δίπλα σε αυτήν που περιγράφουμε, η οποία είναι εξίσου αληθινή. Τείνουμε συστηματικά να την αμελούμε ή να τη θεωρούμε δεδομένη. Στην πραγματικότητα αυτή έχουμε αυτοκίνητο ή δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα μεταφοράς, έχουμε σύντροφο ο οποίος μπορεί να μας προσέχει (έστω και λιγότερο από όσο θα θέλαμε κάποιες φορές), έχουμε φαγητό να φάμε, πήγαμε διακοπές, έχουμε σπίτι το οποίο θέλει καθάρισμα και το σπίτι έχει και τηλεόραση. Ακόμα αν κάποιες από αυτές τις συνθήκες δεν πληρούνται, έχουμε την υγεία μας, τους φίλους μας, τους γονείς μας, ανθρώπους που νοιάζονται για εμάς.

Μέσα στην πολυάσχολη ημέρα μας το ξεχνάμε όμως και εστιαζόμαστε σε όλα τα αρνητικά που συμβαίνουν γύρω μας. Μόνο όταν κινδυνεύσουμε να τη χάσουμε ξαφνικά γίνεται και πάλι σημαντική. Μόνο όταν αρρωστήσουμε εκτιμούμε την υγεία μας και χαιρόμαστε πολύ όταν γίνουμε ξανά καλά! Μόνο όταν πάθει κάτι το αυτοκίνητό μας εκτιμάμε την «ταλαιπωρία» που περνούσαμε όταν το είχαμε και ξαφνικά δε μας πειράζει. Μόνο όταν χάσουμε τον σύντροφό μας εκτιμούμε αυτά που μας προσέφερε όταν ήμαστε μαζί.

Δε φταίμε εμείς όμως. Έτσι είμαστε φτιαγμένοι. Είμαστε φτιαγμένοι για να ανησυχούμε. Για να σκεφτόμαστε αρνητικά. Έτσι είναι κατασκευασμένος ο εγκέφαλός μας. Σύμφωνα με την εξελικτική ψυχολογία, όταν πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ζούσαμε στις στέπες της Αφρικής οι άνθρωποι οι οποίοι έκριναν αρχικά τα πάντα ως επικίνδυνα και μετά έβλεπαν αν όντως ήταν έτσι, ήταν αυτοί που ήταν πιο πιθανό να επιζήσουν και να περάσουν τα γονίδιά τους στους απογόνους τους. Όταν άκουγαν ένα θόρυβο έλεγαν «Ωχ, αρκούδα» μέχρι να πούνε «Α, εντάξει, ο σκύλος ήταν». Έτσι δεν τους έτρωγε η αρκούδα όταν όντως βρισκόταν κοντά τους…

Έτσι κι εμείς. Έχουμε την ίδια δομή στον εγκέφαλό μας με τους προγόνους μας εκείνους. Είμαστε προγραμματισμένοι να βλέπουμε πρώτα τα αρνητικά σε κάθε κατάσταση. Γι αυτό μην βιαστείς να κατηγορήσεις τον εαυτό σου ότι εσύ φταις που είσαι αρνητικός ή απογοητεύεσαι εύκολα. Μην επιδείξεις άλλη μια φορά την ίδια συμπεριφορά να δεις τη δυσκολία στην κατάσταση. Αυτή είναι η φύση σου και σε πολλές περιστάσεις σε σώζει από διάφορες συμφορές.

Τι μπορείς να κάνεις όμως για να βοηθήσεις στο να αλλάξει λίγο η διάθεσή σου και να αρχίσεις να εστιάζεις πιο συχνά στην άλλη παράλληλη θετική πραγματικότητα; Τι μπορείς να κάνεις για να είσαι πιο ευγνώμων, ώστε να εκτιμάς περισσότερο τα θετικά που υπάρχουν ούτως ή άλλως στη ζωή σου; Γιατί ακόμα και στην κρίση έχουμε λόγους να νιώθουμε ευγνώμονες.

Γράψε κάθε μέρα για μια βδομάδα πριν πέσεις για ύπνο τρία πράγματα για τα οποία είσαι ευγνώμων. Τρία πράγματα τα οποία συνέβησαν την ημέρα που πέρασε. Γράψε πώς ένιωσες όταν συνέβησαν και πώς νιώθεις τώρα που γράφεις γι αυτά. Έτσι αρχίζεις και προγραμματίζεις σιγά σιγά τον εγκέφαλό σου να εστιάζει και στην θετική πραγματικότητα. Πολλαπλές έρευνες έχουν δείξει ότι αυτή η απλή άσκηση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ευτυχίας σου για πολλούς μήνες.

Αν φοβάσαι ότι δε θα έχεις τι να γράψεις, αν φοβάσαι ότι τίποτα καλό δε σου συμβαίνει μέσα στην κρίση, θυμήσου τα παρακάτω επτά απλά πράγματα.

1) Έχεις ένα σπίτι να πας σήμερα το βράδυ. Δεν είναι δεδομένο για όλους αυτό. Ούτε και για σένα.

2) Έχεις πόσιμο νερό διαθέσιμο κάθε μέρα. Βρέθηκα στην Αιθιοπία και εκεί κουβαλάνε το νερό με τα μπετόνια 3-4χλμ για να έχουν στο σπίτι τους. Και σε πολλά άλλα μέρη.

3) Έχεις ένα πιάτο φαγητό στο τραπέζι. Ακόμα και αν είναι παρόμοιο με το χθεσινό.

4) Έχεις τον ήλιο και ίσως και τη θάλασσα κοντά.

5) Έχεις την υγεία σου. Τις περισσότερες φορές τουλάχιστον.

6) Έχεις πρόσβαση στο ίντερνετ. Και σε έναν κόσμο πληροφοριών και εμπειριών μέσα από αυτό.

7) Έχεις ανθρώπους που νοιάζονται για σένα.

Κι αν όλα αυτά δε σου φτάνουν και θέλεις περισσότερα, ίσως σου φανεί χρήσιμο αυτό που είπε ο Επίκουρος:

«Μην σαμποτάρεις την απόλαυση που σου δίνουν αυτά που έχεις, επιθυμώντας αυτά που δεν έχεις. Θυμήσου ότι αυτά που έχεις ήταν κάποτε ανάμεσα σε αυτά που επιθυμούσες να είχες».

Photo: Author/Depositphotos

enallaktikidrasi.com

Η μέθοδος της Janis-Norton για να βελτιώσετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας χωρίς φωνές και κλάματα

Μπορεί να βελτιωθεί η συμπεριφορά ενός παιδιού δίχως φωνές και γκρίνιες; Η ειδική σε θέματα γονιών Noël Janis-Norton υποστηρίζει πως ναι – και έχει σύμμαχό της μία διασημότητα, την ηθοποιό Έλενα Μπόναμ Κάρτερ που ορκίζεται ότι οι συμβουλές της, της άλλαξαν τη ζωή. Οι συμβουλές της Janis-Norton αποτελούν τμήμα ενός ολόκληρου προγράμματος που έχει επινοήσει και  εξέδωσε ως οδηγό για γονείς. Τιτλοφορείται «Calmer, Easier, Happier Parenting: The Revolutionary Programme That Transforms Family Life» και υπόσχεται να φέρει την πολυπόθητη γαλήνη και ηρεμία στο σπίτι.

Να μερικές από τις συστάσεις του βιβλίου:

● Αποφύγετε τους γενικευμένους και υπερβολικούς επαίνους. Όλοι ξέρουμε ότι πρέπει να επαινούμε τα παιδιά μας, αλλά οι γενικές και οι υπερβολικές εκφράσεις τους κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.

Αντί λοιπόν να λέτε «υπέροχα», «άψογα», «θαυμάσια», επιλέξτε τον συγκεκριμένο και συγκρατημένο έπαινο, όπως «βλέπω ότι διάβασες προσεκτικά τα μαθήματά σου, προσέχοντας την ορθογραφία σου και κάνοντας την αντιγραφή σου. Βλέπω επίσης ότι δεν άφησες κενά. Αυτό είναι πολύ καλό».

Το κλειδί, κατά την Janis-Norton είναι να παρατηρείτε, να περιγράφετε με ακρίβεια και να μην χρησιμοποιείτε υπερθετικούς βαθμούς.

● Να επαινείτε την απουσία της ενοχλητικής συμπεριφοράς. Για να αντιμετωπίσετε μια ενοχλητική συμπεριφορά του παιδιού (π.χ. ότι μιλάει απότομα, τρώει τα νύχια του, σας διακόπτει όταν μιλάτε στο τηλέφωνο, ζητάει διαρκώς κάτι, δεν διαβάζει) αρχίστε να δίνετε έμφαση στις στιγμές που το παιδί δεν συμπεριφέρεται κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Αυτές τις στιγμές, να χρησιμοποιείτε τον συγκεκριμένο/συγκρατημένο έπαινο για να του τις επισημαίνετε. Να λέτε λ.χ. «βλέπω ότι δεν με διέκοψες στο τηλέφωνο… αυτό είναι πολύ καλό».

Η έκφραση «βλέπω ότι…» κάνει τα παιδιά να τεντώνουν τ’ αυτιά τους, διότι δεν είναι μία έκφραση που χρησιμοποιούμε συχνά όταν θέλουμε να τα επιπλήξουμε ή να τα διορθώσουμε για κάτι. Σταδιακά, θα μάθουν τα παιδιά να συσχετίζουν το «βλέπω ότι…» με το ότι θα ακούσουν ότι έκαναν κάτι καλό, και θα επιδιώκουν ολοένα περισσότερο να το ακούσουν.

● Αφιερώστε τους «ειδικό» χρόνο. Κάθε ένας από τους γονείς πρέπει να αφιερώνει σε κάθε ένα από τα παιδιά λίγο ειδικό, αποκλειστικό χρόνο, που θα περνάνε κάνοντας οι δυο τους κάποιες δραστηριότητες.

Ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι καθημερινός ει δυνατόν, να διαρκεί τουλάχιστον 10 λεπτά και να μην αφιερώνεται για να βλέπουν μαζί τηλεόραση ή να παίζουν στο κομπιούτερ, αλλά σε κάτι άλλο που αρέσει και στους δύο.

Τα παιδιά χρειάζονται πρωτίστως χρόνο από τον γονέα του ιδίου φύλου – κι αν ο ένας δεν υπάρχει, από άλλο κοντινό ενήλικα του ιδίου φύλου.

● Μάθετε να ακούτε πρώτα το παιδί. Για να λύσετε κάποιο πρόβλημα, πρέπει πρώτα να ακούσετε τι έχει να πει το παιδί, και αναλόγως να προσαρμόζετε την απάντησή σας. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά ξεπερνούν πιο εύκολα και πιο γρήγορα τον θυμό ή τα αρνητικά συναισθήματά τους, ενώ έχουν και την ευκαιρία να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους, να τα νιώσουν πλήρως και μετά να τα ξεπεράσουν και να ηρεμήσουν.

Για να ακούσετε το παιδί, βάλτε στην άκρη τα δικά σας συναισθήματα, σταματήστε ό,τι κι αν κάνετε, συγκεντρωθείτε σε ό,τι σας λέει κοιτάζοντάς το στα μάτια και αναλογισθείτε πως μπορεί να νιώθει το παιδί.

Το συναίσθημα που θα φαντασθείτε, εκφράστε το στο παιδί, δίχως όμως να το καθησυχάσετε, να προσπαθήσετε να εκλογικεύσετε, να του κάνετε κήρυγμα ή να το δικαιολογήσετε. Πείτε λ.χ. «ακούγεσαι πολύ απογοητευμένος/θυμωμένος που χάλασε το παιχνίδι σου».

● Ετοιμαστείτε εκ των προτέρων. Αυτή είναι μια πανίσχυρη τεχνική για να εξασφαλίσετε ότι το παιδί θα ακολουθεί τους κανόνες του σπιτιού. Πρέπει να την εφαρμόσετε πριν συμβεί η αρνητική συμπεριφορά και οπωσδήποτε όχι εν ώρα αψιμαχίας ή όταν βιάζεστε. Επιπλέον, το παιδί είναι αυτό που θα μιλάει, όχι εσείς.

Τι πρέπει να κάνετε; Διαλέξτε μια ουδέτερη στιγμή (να μην έχει προηγηθεί καυγάς) που θα έχετε άφθονο χρόνο στη διάθεσή σας. Καθίστε κάτω με το παιδί και θέστε του μερικά βασικά ερωτήματα (για κάθε ερώτημα και απάντηση, να αφιερώνετε έως 60 δευτερόλεπτα).

Κάθε ερώτηση πρέπει να είναι λεπτομερής και να μην απαντιέται με «ναι» ή «όχι», αλλά να έχει συγκεκριμένη απάντηση. Επιπλέον, επειδή το παιδί ξέρει τις απαντήσεις, εσείς δεν πρέπει να του τις πείτε, αλλά να περιμένετε να τις πει μόνο του.

Παράδειγμα; «Όταν γυρνάμε από το ποδόσφαιρο, τι είναι το πρώτο που πρέπει να κάνουμε; Πού θα βάλουμε την τσάντα; Πού θα βάλουμε τα παπούτσια; Τι θα κάνουμε τα λερωμένα ρούχα;».

Όσο πιο λεπτομερής είναι κάθε απάντηση του παιδιού, τόσο περισσότερο εντυπώνεται στη μνήμη του.

● Απομακρύνετε ό,τι αποσπά την προσοχή. Αν λ.χ. τα παιδιά σας παίζουν το πρωί αντί να ετοιμάζονται για το σχολείο, βάλτε τα ρούχα τους σε ξεχωριστά δωμάτια ώστε να μην συναντηθούν πριν ντυθούν. Ή πάλι αν αρνούνται να ντυθούν ζεστά το χειμώνα, εξαφανίστε τα καλοκαιρινά ρούχα από τα ντουλάπια ώστε να μην τα έχουν πρόχειρα και βάζουν κοντομάνικα.

● Μην ζητάτε ποτέ δεύτερη φορά το ίδιο πράγμα. Για να κάνει το παιδί ό,τι ζητάτε με το πρώτο (στο 90% των περιπτώσεων τουλάχιστον) εφαρμόστε την απλή μέθοδο που ακολουθεί. Είναι κατάλληλη για παιδιά ηλικίας άνω των 3 ετών και δεν συνιστάται σε δύο περιπτώσεις: όταν το παιδί κάθεται μπροστά σε μία οθόνη και όταν βιάζεστε.

Η μέθοδος έχει ως εξής:

1. Πηγαίνετε στο δωμάτιο όπου βρίσκεται το παιδί, σταθείτε δίπλα του και κοιτάξτε το.

2. Περιμένετε να γυρίσει να σας κοιτάξει και αυτό – αλλά να κοιτάει μόνο εσάς και πουθενά αλλού.

3. Πείτε στο παιδί τι θέλετε να κάνει – αργά, με απλά λόγια, με σαφήνεια και μόνο μία φορά.

4. Ζητήστε από το παιδί να επαναλάβει ό,τι του είπατε, λέγοντας «Πες μου σε παρακαλώ τι πρέπει να κάνεις τώρα» (μόλις το παιδί αρχίσει να το λέει, έχει αρχίσει να γίνεται δική του απόφαση και ευθύνη).

5. Περιμένετε στη θέση σας να κάνει το παιδί ό,τι του ζητήσατε – και κάθε τι σωστό που κάνει, να το επαινείτε συγκεκριμένα και συγκρατημένα.

Καθώς θα περνάει ο καιρός, το τελευταίο βήμα θα πάψει να είναι απαραίτητο και τελικά θα απαιτούνται μόνο τα τρία πρώτα.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

https://www.infokids.gr/

John Gottman – Ενσυναίσθηση : Το θεμέλιο της συναισθηματικής αγωγής

Φανταστείτε για μια στιγμή πώς θα ήταν να μεγαλώνατε σε ένα σπίτι στο οποίο δεν σας καταλάβαιναν. Φανταστείτε τους γονείς σας να περιμένουν από εσάς να είστε πάντοτε κεφάτοι, χαρούμενοι και ήρεμοι. Στο σπίτι αυτό η λύπη και ο θυμός θα θεωρούνταν είτε σημάδια αποτυχίας είτε ενδείξεις μιας επερχόμενης καταστροφής.

Η μητέρα και ο πατέρας σας θα ένιωθαν άγχος κάθε φορά που σας έβλεπαν να έχετε τις «μαύρες» σας. Σας δήλωναν ότι θα προτιμούσαν να είστε πάντα ευτυχισμένοι και αισιόδοξοι, να βλέπετε διαρκώς «την ευχάριστη πλευρά των πραγμάτων», να μην παραπονιέστε ποτέ, να μη μιλάτε άσχημα για τίποτα και για κανέναν. Κι εσείς, ως παιδιά, θα πιστεύατε ότι οι γονείς σας έχουν δίκιο· ότι η κακή διάθεση είναι συνώνυμη του κακού παιδιού. Έτσι, λοιπόν, εσείς θα προσπαθούσατε να κάνετε ό,τι μπορείτε για να ανταποκριθείτε στις προσδοκίες τους.

Το κακό είναι ότι στη ζωή σας συμβαίνουν συνεχούς κάποια πράγματα που κάνουν σχεδόν αδύνατη τη διατήρηση αυτής της χαρούμενης βιτρίνας, που με τόση δυσκολία κατασκευάσατε. Η μικρή σας αδελφή εισβάλλει στο δωμάτιό σας και καταστρέφει τη συλλογή των περιοδικών σας. Στο σχολείο έχετε προβλήματα με κάτι για το οποίο δεν φταίτε αλλά σας επιρρίπτουν τις ευθύνες, ενώ ο αγαπημένος σας φίλος αφήνει να «την πληρώσετε εσείς». Κάθε χρόνο συμμετέχετε σε ένα μαθητικό επιστημονικό διαγωνισμό και κάθε χρόνο τα σχέδιά σας απορρίπτονται. Έπειτα είναι κι εκείνες οι απαίσιες οικογενειακές διακοπές που ο μπαμπάς και η μαμά σχεδίαζαν επί μήνες, και τελικά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια ασταμάτητη κούρσα με το αυτοκίνητο, κατά τη διάρκεια της οποίας η μαμά μιλούσε συνεχώς για τα «υπέροχα τοπία» και ο μπαμπάς έδινε διαλέξεις για τους «εκπληκτικούς» αρχαιολογικούς χώρους.

Όλα αυτά υποτίθεται ότι δεν πρέπει να σας ενοχλούν. Αν αποκαλέσετε την αδελφή σας «σιχαμερό σκουλήκι», η μητέρα θα σας πει: «Φυσικά δεν το εννοούσες». Αν αναφερθείτε στο περιστατικό που συνέβη στο σχολείο, ο μπαμπάς θα απαντήσει: «Κι όμως, κάτι θα πρέπει να έκανες για να προκαλέσεις το δάσκαλό σου». Αποτύχατε στο μαθητικό διαγωνισμό; «Ξέχνα το, του χρόνου θα τα καταφέρεις καλύτερα». Όσο για τις οικογενειακές διακοπές, «ούτε να το συζητάς, μετά απ’ όλα όσα ξοδέψαμε ο μπαμπάς σου κι εγώ για να σας πάμε σ’ αυτά τα θαυμάσια μέρη…».

Έτσι, μετά από λίγο μαθαίνετε να κρατάτε το στόμα σας κλειστό. Αν γυρίσετε από το σχολείο όπου αντιμετωπίσατε κάποια προβλήματα, πηγαίνετε απλώς στο δωμάτιό σας και φοράτε το χαμόγελό σας. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να αναστατωθούν ο μπαμπάς και η μαμά. Μισούν τα προβλήματα.

Στο τραπέζι ο μπαμπάς ρωτάει: «Πώς τα πήγες στο σχολείο σήμερα;».

«Καλά», έρχεται η δική σας απάντηση και μαζί ένα χαμόγελο με μίση καρδιά. «Μπράβο, μπράβο», ανταπαντά, «δώσε μου τώρα το αλάτι».

Τι μαθαίνετε λοιπόν σε ένα σπίτι όπου οι πάντες προσποιούνται; Κατ’ αρχάς ότι δεν είστε ίδιοι με τους γονείς σας, οι οποίοι δεν φαίνεται να έχουν όλα αυτά τα κακά και επικίνδυνα συναισθήματα. Μαθαίνετε ότι εξαιτίας αυτών των συναισθημάτων, εσείς αποτελείτε το πρόβλημα. Η λύπη σας είναι «ψύλλοι στ’ άχυρα». Ο θυμός σας πονοκέφαλος για ολόκληρη την οικογένεια. Οι φόβοι σας εμπόδιο στην πρόοδό τους. Πιθανώς ο κόσμος τους θα ήταν τέλειος αν δεν υπήρχατε εσείς και τα συναισθήματά σας.

Με τον καιρό μαθαίνετε ότι δεν έχει καμιά σημασία να μιλήσετε στους δικούς σας για την αληθινή εσωτερική σας ζωή. Έτσι γίνεστε μοναχικοί. Μαθαίνετε ακόμη ότι όσο προσποιείστε τον χαρούμενο όλα μοιάζουν να πηγαίνουν καλά.

Όλα αυτά φυσικά σας μπερδεύουν, ειδικά όταν μεγαλώνοντας ανακαλύπτετε ότι η ζωή είναι μερικές φορές ένα μεγάλο βάρος. Φτάνουν τα γενέθλιά σας και δεν σας χαρίζουν το παιχνίδι που θέλατε τόσο πολύ. Η καλύτερή σας φίλη βρίσκει μια άλλη καλύτερη φίλη και σας αφήνει να περιμένετε στην καφετέρια. Βάζετε σιδεράκια στα δόντια. Πεθαίνει η αγαπημένη σας γιαγιά. Και πάλι όμως δεν πρέπει να αισθάνεστε όλα αυτά τα κακά συναισθήματα. Γίνεστε έτσι ειδήμονές στην απόκρυψη και στην παρασιώπηση. Ακόμα περισσότερο, κάνετε ό,τι μπορείτε για να μην αισθάνεστε. Μαθαίνετε να αποφεύγετε καταστάσεις που οδηγούν σε συγκρούσεις, θυμό, πόνο. Με άλλα λόγια, αποφεύγετε τους προσωπικούς ανθρώπινους δεσμούς.

Η άρνηση των ίδιων των συναισθημάτων μας δεν είναι εύκολη υπόθεση, είναι όμως δυνατή. Μαθαίνουμε να βρίσκουμε διέξοδο στη διασκέδαση, στην ψυχαγωγία. Το φαγητό μερικές φορές βοηθά στην καταστολή των ανεπιθύμητων συναισθημάτων. Η τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια αποτελούν έναν ιδανικό τρόπο να αποσπάμε την προσοχή μας από τα προβλήματα. Και κάνουμε υπομονή μερικά χρόνια· αργότερα θα έχουμε μεγαλώσει αρκετά για να ασχοληθούμε με μερικές αληθινές διασκεδάσεις. Στο μεταξύ, κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να διατηρήσουμε την καλή βιτρίνα, την τέλεια πρόσοψη που δημιουργήσαμε, για να είναι ικανοποιημένοι οι δικοί μας, για να είναι τα πάντα υπό έλεγχο.

Τι θα γινόταν όμως αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά; Τι θα συνέβαινε αν μεγαλώνατε σε ένα σπίτι όπου αντί να πρέπει όλοι να δείχνουν χαρούμενοι, η οικογένεια είχε ως βασικό της στόχο την ενσυναισθητική κατανόηση; Φανταστείτε τους γονείς σας να ρωτούν: «Πώς είσαι;». Κι αυτό γιατί θέλουν πράγματι να ξέρουν πώς είστε στ’ αλήθεια. Ίσως έτσι να μη νιώθατε υποχρεωμένοι να απαντάτε «τέλεια» κάθε φορά, γιατί γνωρίζετε ότι μπορούν να δεχτούν ότι για σας «σήμερα ήταν μια άσχημη μέρα». Δεν θα κατέληγαν αμέσως σε συμπεράσματα, ούτε θα θεωρούσαν ότι κάθε πρόβλημα είναι μια καταστροφή που πρέπει να προλάβουν. Θα άκουγαν μόνο αυτά που είχατε να πείτε και στη συνέχεια θα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να σας καταλάβουν και να σας βοηθήσουν.

Αν λοιπόν λέγατε ότι λογομαχήσατε με το φίλο σας στο σχολείο, η μητέρα σας μπορεί να σας ρωτούσε πώς συνέβη, πώς νιώσατε και αν μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε μια λύση. Αν γινόταν κάποια παρεξήγηση με το δάσκαλό σας, οι γονείς σας δεν θα έπαιρναν αμέσως το μέρος του. Θα άκουγαν προσεκτικά τη δική σας εκδοχή και θα σας πίστευαν γιατί σας εμπιστεύονται και ξέρουν ότι λέτε την αλήθεια. Αν αποτυγχάνατε στο μαθητικό διαγωνισμό, ο πατέρας σας θα σας έλεγε ότι κι εκείνος είχε μια ανάλογη εμπειρία όταν ήταν παιδί. Γνωρίζει το συναίσθημα να περιμένεις νευρικός μαζί με ολόκληρη την τάξη να έρθουν οι ερωτήσεις του διαγωνίσματος και τελικά η όλη ιστορία να καταλήγει σε «φιάσκο». Και αν η μικρή σας αδελφή κατέστρεφε τη συλλογή των περιοδικών που τόσο αγαπάτε, η μητέρα σας θα σας αγκάλιαζε και θα σας έλεγε: «Καταλαβαίνω γιατί είσαι τόσο θυμωμένος. Αγαπούσες πολύ αυτά τα περιοδικά και τα πρόσεχες. Τα μάζευες εδώ και χρόνια».

Τότε είναι πιθανό ότι δεν θα νιώθατε τόσο μόνοι. Θα καταλαβαίνατε ότι οι γονείς σας είναι εκεί για σας, ότι και να συμβεί. Θα ξέρατε ότι μπορείτε να στραφείτε σ’ αυτούς για βοήθεια και στήριξη, γιατί θα καταλάβαιναν τι συμβαίνει μέσα σας.

Στην πλέον βασική της μορφή η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να νιώθει κανείς τα συναισθήματα που βιώνει ένα άλλο άτομο. Ως ενσυναισθητικοί γονείς, όταν βλέπουμε τα παιδιά μας να κλαίνε, μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας στη θέση τους και να νιώσουμε τον πόνο τους. Και βλέποντας τα παιδιά μας να χτυπούν τα πόδια τους από θυμό, μπορούμε να νιώσουμε την απογοήτευση και την οργή τους.

Αν μπορέσουμε να μεταδώσουμε στα παιδιά μας αυτό το είδος της βαθύτατης και προσωπικής συναισθηματικής κατανόησης, δείχνουμε πίστη στην εμπειρία τους και τα βοηθάμε να μάθουν να ηρεμούν. Η ενσυναίσθηση μας φέρνει μπροστά σ’ αυτό που οι αθλητές του ράφτινγκ εννοούν όταν λένε «εμπρός στη γλίστρα». Δεν έχει σημασία πόσοι βράχοι ή ορμητικά ρεύματα του ποταμού θα ξεπηδήσουν μπροστά στις σχέσεις με τα παιδιά μας- εμείς μπορούμε να επιπλέουμε στα νερά του ποταμού καθοδηγώντας τα προς τα εμπρός. Ακόμη και αν η πορεία αποδειχθεί παραπλανητική και γεμάτη κινδύνους (και στην εφηβεία αυτό συμβαίνει συχνά), μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να παρακάμψουν τα εμπόδια και τους κινδύνους και να βρουν το δρόμο τους.

Πώς μπορεί η ενσυναίσθηση να είναι τόσο ισχυρή;

Πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει επειδή η ενσυναίσθηση επιτρέπει στα παιδιά να δουν τους γονείς ως συμμάχους.

Φανταστείτε, προς στιγμήν, μια σκηνή όπου ο οκτάχρονος Κώστας έρχεται στο σπίτι, από την αυλή όπου βρισκόταν, δείχνοντας αποκαρδιωμένος επειδή τα παιδιά που μένουν στο διπλανό σπίτι αρνήθηκαν να παίξουν μαζί του. Ο πατέρας του, ο Χρήστος, μόλις που τον κοιτάζει πάνω από την εφημερίδα του για να του πει: «Όχι πάλι. Κοίτα, Κώστα, είσαι πλέον μεγάλο παιδί, δεν είσαι μωρό. Μη θυμώνεις κάθε φορά που κάποιος σου φέρεται ψυχρά ή σε προσβάλλει. Προσπάθησε να το ξεχάσεις. Πάρε τηλέφωνο κάποιο συμμαθητή σου, διάβασε ένα βιβλίο ή δες για λίγο τηλεόραση».

Επειδή τα παιδιά εμπιστεύονται συνήθως τις εκτιμήσεις των γονέων τους, ο Κώστας είναι πιθανό να σκεφτεί: «Ο μπαμπάς έχει δίκιο. Συμπεριφέρομαι σα μωρό. Γι’ αυτό τα παιδιά δίπλα δε θέλουν να με παίζουν. Αναρωτιέμαι τι φταίει με μένα. Γιατί δεν μπορώ να το ξεχάσω, όπως λέει ο μπαμπάς; Είμαι φοβερά ιδιότροπος. Κανένας δε θέλει να είναι φίλος μου».

Φανταστείτε τώρα πώς θα νιώσει ο Κώστας αν ο πατέρας του τον αντιμετωπίσει διαφορετικά μόλις μπει στο σπίτι. Τι θα συμβεί αν ο Χρηστός αφήσει στην άκρη την εφημερίδα του, κοιτάξει το γιο του και πει: «Δείχνεις στενοχωρημένος, Κώστα. Τι συμβαίνει; Έλα πες μου».

Αν ο Χρήστος ακούσει — ακούσει πραγματικό, με όλη του την καρδιά— ίσως ο Κώστας καταφέρει να δημιουργήσει μια διαφορετική εικόνα και να αποκτήσει περισσότερη εκτίμηση για τον εαυτό του. Ο διάλογος θα μπορούσε να εξελιχθεί κάπως έτσι:

Κ: «Ο Θωμάς και ο Νίκος δε θέλουν να παίξουν μπάσκετ μαζί μου».

X: «Βάζω στοίχημα ότι αυτό σε πλήγωσε».

Κ: «Ναι, με πλήγωσε και με θύμωσε επίσης».

X: «Το βλέπω».

Κ: «Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μπορώ να παίξω μπάσκετ μαζί τους».

X: «Μίλησες μαζί τους γι’ αυτό;».

Κ: «Όχι, δε θέλω».

X: «Τι θα ήθελες να γίνει;».

Κ: «Δεν ξέρω, ίσως αφήσω το θέμα να ξεχαστεί».

X: «Πιστεύεις ότι αυτό είναι το καλύτερο;».

Κ: «Ναι, άλλωστε είναι πιθανό αύριο να έχουν αλλάξει γνώμη. Σκέφτομαι να πάρω κάποιο φίλο μου από το σχολείο και να του πω να έρθει να παίξουμε. Ή μπορώ να διαβάσω ένα βιβλίο. Ίσως, πάλι, να δω λίγη τηλεόραση».

Η διαφορά φυσικά είναι η ενσυναίσθηση. Και στα δύο σενάρια ο Χρήστος ενδιαφέρεται για τα αισθήματα του γιου του. Ίσως να φοβάται ότι ο Κώστας είναι «υπερευαίσθητος» στην απόρριψη των φίλων και των συμμαθητών του. Θα ήθελε να είναι λίγο πιο σκληρός. Στην πρώτη εκδοχή, ωστόσο, ο Χρήστος κάνει το συνηθισμένο λάθος να υποδείξει στον Κώστα τους δικούς του στόχους. Αντί να δείξει ενσυναίσθηση, επικρίνει, κάνει μια μικρή διάλεξη και προσφέρει συμβουλές που δεν του ζητήθηκαν. Το αποτέλεσμα είναι οι γεμάτες καλές προθέσεις προσπάθειές του να αποβαίνουν σε βάρος του. Ο Κώστας απομακρύνεται ακόμη πιο πληγωμένος, πιο παρεξηγημένος, και νιώθοντας περισσότερο ιδιότροπος από ποτέ.

Αντίθετα, στη δεύτερη εκδοχή ο Χρήστος αφιερώνει χρόνο να ακούσει το γιο του, δείχνει ξεκάθαρα ότι τον καταλαβαίνει και τον βοηθά να νιώσει πιο άνετα και πιο σίγουρος για τον εαυτό του. Στο τέλος, ο Κώστας παρουσιάζει τις ίδιες λύσεις με αυτές που θα του πρότεινε ο πατέρας του (να βρει έναν άλλο φίλο για να παίξει, να διαβάσει ένα βιβλίο κ.λπ.). Το αγόρι όμως τώρα έχει βρει μόνο του τις λύσεις και φεύγει πιο «ατσαλωμένο» και με ακέραιο τον αυτοσεβασμό του.

Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η ενσυναίσθηση. Όταν επιδιώκουμε να κατανοήσουμε τις εμπειρίες των παιδιών μας, τα βοηθάμε να νιώσουν οτι έχουν κάποιο στήριγμα. Γνωρίζουν ότι είμαστε στο πλευρό τους. Όταν αποφεύγουμε να τα επικρίνουμε, να μειώσουμε την οξύτητα των συναισθημάτων τους ή να τα εκτρέφουμε από τους στόχους τους, τότε μας αφήνουν να μπούμε στον κόσμο τους. Μας λένε πώς αισθάνονται. Εκφράζουν τη γνώμη τους. Τα κίνητρά τους αποσαφηνίζονται περισσότερο, και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανόηση. Τα παιδιά μας αρχίζουν να μας εμπιστεύονται. Έτσι, όταν εμφανιστούν οι συγκρούσεις, έχουμε ένα έδαφος για την από κοινού επίλυσή τους. Μαζί μας τα παιδιά μπορούν ακόμη και να διακινδυνεύσουν να δοκιμάσουν λύσεις που βρίσκουν μέσα στη σύγχυσή τους. Και μπορεί όντως να έρθει η στιγμή που θα θέλουν πραγματικά να ακούσουν τις συμβουλές μας!

Αν η περιγραφή μου για την ενσυναίσθηση ακούγεται απλή, είναι γιατί είναι πράγματι απλή. Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να βάζουμε τον εαυτό μας ωστόσο ότι η ενσυναίσθηση είναι μια απλή έννοια δεν σημαίνει ότι είναι πάντα εύκολο να εφαρμοστεί.

***

John Gottman – Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών 

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Εφηβεία. Γονείς και παιδιά μαζί στην εφηβεία.

Μάριος Στρούθος, Παιδοψυχίατρος

  

 

 

Τι είναι η εφηβεία;

Η εφηβεία είναι μια ηλικιακή περίοδος που αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και αυτό μπορεί να είναι από τα 10 – 14 χρόνια στα κορίτσια και διαρκεί έως περίπου τα 19 χρόνια.

Η εφηβεία είναι ένα στάδιο μετάβασης ή μεταμόρφωσης από παιδί σε ενήλικα.      Όταν η Γαλλίδα ψυχαναλύτρια, Φρανσουάζ Ντολτό αναφερόταν στο μεταβατικό στάδιο της εφηβείας  συνήθιζε να λέει ότι ο έφηβος μοιάζει με τον αστακό κατά την εποχή που αλλάζει το κέλυφός του. Πολλοί γονείς βιώνουν έντονη ανησυχία για το πότε θα φτάσει η στιγμή που τα παιδιά τους θα μπουν στην εφηβεία. Την περιμένουν κάπως σαν αρρώστια που θα κάνει τον κύκλο της.

Δεν είναι όμως απαραίτητο η εφηβεία να είναι μια ταραχώδης και προβληματική περίοδος για τους γονείς και για τα παιδιά, αλλά ακόμη και αν είναι μια περίοδος με αναταράξεις, για τους περισσότερους γονείς είναι η ευκαιρία να προσδιορίσουν διαφορετικές σχέσεις με τα παιδιά τους που βρίσκονται στο δρόμο προς την ενηλικίωση.

Κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης συμβαίνουν διάφορες βιολογικές, σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές, οι οποίες επηρεάζουν το πώς ο έφηβος

• αισθάνεται
• βλέπει τον εαυτό του και το σώμα του και πόσο εκτιμά τον εαυτό του
• αλλάζει ενδιαφέροντα, απόψεις και ιδέες
• συμπεριφέρεται γενικά
• συμπεριφέρεται προς τους άλλους
• σκέφτεται το μέλλον του
• πώς οι άλλοι αντιμετωπίζουν τον έφηβο

Ο έφηβος βιώνει μια αντίφαση, ένα μπέρδεμα. Από τη μια θέλει να μεγαλώσει, να ανεξαρτητοποιηθεί και από την άλλη αυτή η μετάβαση τον φοβίζει και θέλει να παραμείνει παιδί.

Απώτερος σκοπός αυτών των διεργασιών, του πειραματισμού και του προσωπικού ψαξίματος είναι να βρει ο έφηβος μια ταυτότητα με την οποία θα είναι ο ίδιος ικανοποιημένος και θα τροφοδοτείται από τα θετικά σχόλια τρίτων.

Όταν αυτές οι αλλαγές είναι ακραίες και επηρεάζουν τη λειτουργικότητά του εφήβου, όταν παρατηρούνται αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, παρατεταμένη θλίψη ή όταν ο έφηβος αναφέρει αυτοκτονικό ιδεασμό, τότε ο γονιός θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό ψυχικής υγείας διότι αυτές οι αλλαγές μπορεί να κρύβουν από πίσω τους κάποια παιδοψυχιατρική διαταραχή.  

Γιατί ο έφηβος φαίνεται να βάζει τους φίλους του πάνω από την οικογένεια του;

Η φιλία είναι πολύ σημαντική στη ζωή του εφήβου. Οι στενές σχέσεις του με τους συνομήλικούς  του τον βοηθούν να εξερευνήσει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του, επηρεάζουν την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη και βοηθούν στην ανεξαρτητοποίηση του.

Αρχικά οι σχέσεις είναι με άτομα περίπου της ίδιας ηλικίας και του ιδίου φύλου για να μπορέσει  στη συνέχεια να αναπτύξει στενές σχέσεις με το αντίθετο φύλο.

Η μαζική επένδυση στην ομάδα και η απομάκρυνση από την οικογένεια συχνά αγχώνει τους γονείς διότι νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο. Γνωρίστε τους φίλους του παιδιού σας και μιλήστε μαζί τους, ενθαρρύνετε τον έφηβο να προσκαλεί τους φίλους του στο σπίτι σας. Βάλτε όρια στον χρόνο και τις ημέρες που θα βρίσκεται  με τους φίλους του. Προσπαθήστε να προγραμματίζει τις εξόδους του για το Σαββατοκύριακο.

Ο έφηβος κάποτε δυσκολεύεται να πάρει αποστάσεις, για να σχηματίσει μια αντικειμενική γνώμη για τους φίλους του και δεν είναι εύκολο να επηρεάσεις το παιδί σου για να απομακρυνθεί από κάποιον που εσύ ως γονιός θεωρείς αρνητική επιρροή. Προσπαθήστε μέσα από συζήτηση να αναφέρετε την άποψή σας για τις επιπτώσεις συγκεκριμένων συμπεριφορών. Η επιρροή των φίλων είναι σημαντική, αλλά εξίσου σημαντική είναι και η μακροπρόθεσμη επιρροή της οικογένειας.

Ενθαρρύνετε το παιδί σας να επενδύσει σε έναν ευρύτερο κοινωνικό κύκλο. Οι καυγάδες μεταξύ φίλων δεν είναι σπάνιοι και κάποιες φορές ο έφηβος απογοητεύεται από τους φίλους του.

Πρέπει να είμαστε φίλοι με τα παιδιά μας ή γονείς με μια καλή σχέση και επικοινωνία;

Οι έφηβοι έχουν ήδη διαλέξει τους φίλους με τους οποίους θα συμπορευθούν για το επόμενο διάστημα μέσα στη κοινή εξερεύνηση του εαυτού τους και του κόσμου. Ο έφηβος χρειάζεται να νιώθει ότι οι γονείς του είναι εκεί για να του προσφέρουν στήριξη, κατανόηση, ασφάλεια και ενθάρρυνση. 

Η επικοινωνία μεταξύ έφηβου και γονιών πρέπει να παραμείνει ανοιχτή με οποιοδήποτε κόστος.

Οι γονείς χρειάζεται να κατανοήσουν ότι ο έφηβος στη διαδικασία της ανεξαρτητοποίησης και της προσπάθειας να βρει μια νέα ταυτότητα θα αμφισβητήσει το ρόλο και την εξουσία τους, θα δοκιμάσει τα όρια τους, θα τους απομυθοποιήσει και θα συγκρουστεί μαζί τους, για να μπορέσει να πάρει απόσταση και να δημιουργήσει νέες σχέσεις.

Ο έφηβος δεν σταματά να χρειάζεται όρια επειδή έγινε 16 ή 17 χρονών.

Γιατί ο έφηβος είναι πια καλωδιωμένος με ένα κινητό τηλέφωνο, ένα τάμπλετ, τον υπολογιστή ή το ηλεκτρονικό παιχνίδι;

Οι τηλεφωνικές συνομιλίες, τα μηνύματα, οι βιντεοκλήσεις και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια  αποτελούν το επίκεντρο της κοινωνικής ζωής των εφήβων και αυτή η επικοινωνία τους είναι πλέον απαραίτητη. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το διαδίκτυο τους επιτρέπουν πλέον να μιλούν και να παίζουν με ομάδα συνομηλίκων. Όταν υπάρχει βιντεοκλήση εκμηδενίζεται η απόσταση μεταξύ τους. Όταν ο έφηβος δεν είναι έξω με τους φίλους του, τότε είναι αυτοί μέσα στο σπίτι μαζί του, μέσω του κινητού, του τάμπλετ ή του υπολογιστή.

Οι διαφωνίες μεταξύ γονιών και εφήβων για τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων είναι συχνές. Οι γονείς εκνευρίζονται όταν :

• οι λογαριασμοί του τηλεφώνου αυξάνονται
• το κινητό και το τάμπλετ γίνονται επέκταση του χεριού του παιδιού τους, ειδικά την ώρα του φαγητού
• την ώρα της μελέτης το fb είναι ανοιχτό στο γραφείο, με τα παράθυρα συνομιλιών να ανοιγοκλείνουν
• τη νύχτα το κινητό είναι κάτω από το μαξιλάρι
• αισθάνονται ότι το παιδί τους σπαταλά το χρόνο του

Ποιοι είναι οι πιο σοβαροί κίνδυνοι των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας και διασκέδασης;

• Αρνητικές συνέπειες στη σχολική ζωή.
• Είναι μόνιμα κουρασμένος διότι δεν κοιμάται αρκετά.
• Επηρεάζεται αρνητικά η γλωσσική έκφραση.
• Μειώνεται η ανάγκη για συνεύρεση με φίλους.
• Αποξένωση του παιδιού από την οικογένεια.
• Κίνδυνοι της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
• Ηλεκτρονική παρενόχληση, εκφοβισμός, εκβιασμός και sexting 
• ΕΞΑΡΤΗΣΗ !!!!

 Με ποιον τρόπο προστατεύουμε τα παιδιά μας από τους κινδύνους των κινητών, ηλεκτρονικών παιχνιδιών και διαδικτύου;

Είναι σημαντικό οι γονείς να συμφωνήσουν με τον έφηβο κανόνες και όρια, ανάλογα με την ηλικία του, πριν καν αγοράσουν το κινητό, το τάμπλετ ή  τον υπολογιστή. Να συζητήσουν μαζί του τους κινδύνους και στο πώς να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ασφάλεια.

• Λειτουργήστε ως πρότυπο.
• Εγκαταστήστε προγράμματα και εργαλεία γονικού ελέγχου.
• Βάλτε όριο στον χρόνο επικοινωνίας.
• Βάλτε όριο στον χρόνο διασκέδασης.
• Δεν επιτρέπεται να μοιράζεται προσωπικά στοιχεία.
• Δεν επιτρέπεται να μιλά με αγνώστους.
• Αν νιώθει άβολα ή ότι απειλείται κατά τη διάρκεια κάποιας επικοινωνίας να ζητήσει τη βοήθειά σας.

Πώς αντιμετωπίζουμε την υπερβολική χρήση  και την εξάρτηση;

Εάν θεωρείτε ότι το παιδί σας έχει ξεπεράσει τα όρια της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων εις βάρος των άλλων δραστηριοτήτων στη ζωή του, αν μένει ξύπνιος μέχρι αργά, αν οι σχολικές του επιδόσεις έχουν μειωθεί σημαντικά, θα πρέπει να συζητήσετε μαζί του και να ξαναβάλετε όρια και κανόνες από την αρχή. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις το κινητό μένει εκτός υπνοδωματίου την ώρα του διαβάσματος και του ύπνου, ενώ ο υπολογιστής και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μετακομίζουν στο σαλόνι ή αφαιρούνται για κάποιο χρονικό διάστημα.

Αν γίνεται επιθετικός όταν του λέτε να διακόψει το ηλεκτρονικό παιχνίδι ή να μειώσει τη χρήση του κινητού ή αν πιστεύετε ότι είναι εξαρτημένος, τότε πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό.

Πώς προσεγγίζουμε τη σεξουαλική ωρίμανση του έφηβου γιου ή της κόρης μας για να τους βοηθήσουμε να έχουν μια υγιή σεξουαλική ζωή;

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, ταυτόχρονα με τις ορμονικές και σωματικές αλλαγές, το ενδιαφέρον και η ενασχόληση με το σεξ αυξάνεται κατακόρυφα. Η ενασχόληση μπορεί να είναι σε επίπεδο εξερεύνησης στο διαδίκτυο, αυνανισμού ή ακόμα και ολοκλήρωσης σεξουαλικών σχέσεων.

Η σεξουαλική αγωγή θα πρέπει να ξεκινά από μικρή ηλικία αλλά το σεξ παραμένει ακόμα ένα θέμα ταμπού για πολλούς γονιούς και παιδιά, με αποτέλεσμα η περισσότερη πληροφόρηση γύρω από το θέμα να προέρχεται από άλλες πηγές και όχι από τους γονείς. Η έλλειψη πληροφόρησης ή η παραπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε έντονο άγχος ή άλλα συναισθηματικά προβλήματα.

Ποιος από τους δύο γονείς πρέπει να μιλά στα παιδιά για το σεξ;

Είναι σημαντικό η πληροφόρηση να προέρχεται από τον γονιό του αντίστοιχου φύλου, όταν αυτό είναι δυνατόν.

Εάν δεν έχετε μιλήσει στα παιδιά σας για το σεξ μέχρι την εφηβεία κάντε το άμεσα, με ειλικρίνεια και χωρίς υπεκφυγές.  Οι απορίες των εφήβων είναι άπειρες, αλλά κάποιες από τις πιο συχνές ερωτήσεις εκτός από αυτές για την αντισύλληψη και την αποφυγή της εγκυμοσύνης, έχουν σχέση με τον αυνανισμό, τη στύση, τον παρθενικό υμένα, τον οργασμό και την ομοφυλοφιλία/σεξουαλική ταυτότητα. Η πληροφόρηση προσφέρει προστασία και πρόληψη. Οι έφηβοι πρέπει να γνωρίζουν τις μεθόδους αντισύλληψης, τι να κάνουν αν συμβεί κάποιο ατύχημα, για το τεστ Παπανικολάου, για τα εμβόλια HPV και για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Η συζήτηση φυσικά δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο σεξ, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει θέματα δυναμικών και ισοτιμίας της σχέσης, καθώς και σεβασμού των επιθυμιών του άλλου, ειδικά όσον αφορά το θέμα ολοκλήρωσης της σχέσης.

Γιατί στην εφηβεία ξεκινούν οι “κακές συνήθειες” όπως το ποτό και το κάπνισμα;

Ο έφηβος θέλει να δοκιμάσει πράγματα, να πειραματιστεί και να ζήσει έντονες στιγμές. Θέλει επίσης να νιώσει ότι ανήκει σε μια ομάδα, να νιώσει και να δείξει πιο μεγάλος. Το ποτό σε κάποιους φέρνει κέφι και σε άλλους λειτουργεί ως χαλαρωτικό και έτσι ο έφηβος το χρησιμοποιεί ως καταλύτη στο πλαίσιο της κοινωνικοποίησης.

Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος συνδέεται με διάφορους κίνδυνους και ο μεθυσμένος έφηβος γίνεται αυτόματα ευάλωτος και επικίνδυνος. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γονείς δεν έχουν ιδέα ότι τα παιδιά τους κάνουν υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μέχρι να αρχίσουν να συσσωρεύονται τα προβλήματα ή να έχει αδειάσει η κάβα του σπιτιού.

Τι κάνουμε αν καταλάβουμε ότι το παιδί μας πίνει;

Του μιλάμε. Προσπαθούμε να καταλάβουμε πόσο σοβαρό είναι το θέμα και για ποιους λόγους πίνει. Αυξάνουμε την επιτήρηση, μειώνουμε τις ευκαιρίες κατανάλωσης εντός και εκτός οικίας, κλειδώνουμε την κάβα, ενημερώνουμε για τους κίνδυνους και τις κοινωνικές συνέπειες και προσπαθούμε να το κατευθύνουμε, όσο αυτό είναι δυνατόν, σε ποιο θετικές παρέες και δραστηριότητες. Αν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα απευθυνόμαστε σε ειδικό.

Τι κάνουμε αν καταλάβουμε ότι το παιδί μας καπνίζει;

Η πρόληψη είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας. Μιλάμε και ενημερώνουμε το παιδί μας από μικρή ηλικία για τις κοινωνικές συνέπειες του καπνίσματος και τις βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία. Αποφεύγουμε οι ίδιοι το κάπνισμα αν θέλουμε να λειτουργήσουμε ως θετικά πρότυπα. Προετοιμάστε το παιδί σας για τη στιγμή που θα του προσφέρουν τσιγάρο και πώς να το αντιμετωπίσει. Αν είμαστε οι ίδιοι καπνιστές προσπαθούμε να το κόψουμε και αν δεν μπορούμε τότε μιλάμε στο παιδί μας με ειλικρίνεια για την δική  μας εξάρτηση στο κάπνισμα και τη νικοτίνη. Εξηγούμε ότι στην κοινωνική ομάδα των ενηλίκων, σε χώρους εστίασης και φιλοξενίας, αλλά και στον εργασιακό χώρο το κάπνισμα θεωρείται πλέον μια μειονεκτική έως αντικοινωνική εξάρτηση.

Δεν είναι μαγκιά να καπνίζουμε με το παιδί μας και δεν είμαστε υποχρεωμένοι να του αγοράζουμε τσιγάρα ή να ανεχόμαστε το κάπνισμα μέσα στο σπίτι.

Γιατί αρέσουν στους έφηβους τα εκκεντρικά κουρέματα, η δερματοστιξία (τατουάζ) και τα τρυπήματα (body piercing);

Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο έφηβος προσπαθεί να αναδείξει την δική του ξεχωριστή προσωπικότητα, να κάνει την επανάστασή του, αλλά ταυτόχρονα να ανήκει σε μια ομάδα. Τις περισσότερες φορές, όπως περνάει μια μόδα, έτσι περνάει και η ανάγκη του έφηβου να επιβάλει το στίγμα του. Τα τατουάζ και τα τρυπήματα, εκτός από διαφορετικότητα, δηλώνουν δύναμη και αντοχή στον πόνο και σε κάποιες περιπτώσεις εκφράζουν ψυχικό πόνο.

Τα τρυπήματα εξαφανίζονται πιο εύκολα από τα τατουάζ, αλλά οι περισσότερες περιοχές, εκτός του λοβού του αυτιού είναι πιο επιρρεπείς σε μόλυνση και αιμορραγία.

Τι κάνουμε όταν μας ανακοινώσει την επιθυμία του για τατουάζ ή άλλο ένα τρύπημα;

Μην αντιδράσετε με φωνές διότι είναι πιθανόν να το κάνει κρυφά και να το μάθετε μετά από χρόνια. Συζητήστε μαζί του τους λόγους για τους οποίους θέλει να το κάνει και τι θέλει να εκφράσει, τους κινδύνους και τις επιπλοκές, τον πόνο, την φροντίδα του τραύματος, τον χρόνο επούλωσης και τη μονιμότητα της επιλογής του. Συζητήστε επίσης μαζί του πού είναι επιτρεπτό τα φορά τα σκουλαρίκια και πού όχι. Αν δεν είναι αποφασισμένος, προτείνετε να το σκεφτεί λίγο  ακόμα. Αν δεν μπορείτε να του αλλάξετε γνώμη προσφερθείτε να τον συνοδέψετε.

https://www.paidiatros.com