Τα παιδιά που μετρούν πληγές στη ψυχή & στο σώμα τους

Posted on 19/11/2013 by Maria Panagiotaki

Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Κακοποίησης ας ενεργοποιήσουμε όλα το δυναμικό της ευαισθησίας και της ανθρωπιάς που έχουμε εντός μας κι ας σταθούμε ως υπεύθυνοι ενήλικες  με συγκροτημένη σκέψη και πίστη στα ανθρώπινα δικαιώματα, απέναντι σ΄ αυτή την αθλιότητα που ονομάζεται παιδική κακοποίηση.

Η παιδική κακοποίηση αναφέρεται στη σωματική, συναισθηματική, σεξουαλική κακοποίηση, στην παραμέληση των παιδιών, καθώς και στην εμπορική ή άλλη εκμετάλλευσή τους. Μπορεί να εμφανίζεται σε πολλά και διαφορετικά πλαίσια. Οιδράστες της παιδικής κακοποίησης μπορεί να είναι:

• γονείς ή άλλα μέλη της οικογένειας
• φροντιστές
• φίλοι
• γνωστοί
• άγνωστοι
• άτομα σε θέσεις ισχύος – όπως καθηγητές, στρατιώτες, αστυνομικοί και κληρικοί
• εργοδότες
• εργαζόμενοι στις υπηρεσίες υγείας
• άλλα παιδιά.

Η παιδική κακοποίηση είναι ένα πολύπλοκο θέμα. Η δυναμική της, οι παράγοντες που την υποκινούν, καθώς και οι αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης, διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με την ηλικία του θύματος, το πλαίσιο στο οποίο παρουσιάζεται η κακοποίηση, και τη σχέση μεταξύ θύματος και δράστη.

Η ενδοοικογενειακή βία κατά των παιδιών αποτελεί μια από τις λιγότερο ορατές μορφές παιδικής κακοποίησης, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της λαμβάνει χώρα μέσα στο σπίτι, αλλά κυριαρχεί σε όλες τις κοινωνίες. Ο σχεδιασμός στρατηγικών πρόληψης και υπηρεσιών για τα θύματα όταν η παιδική κακοποίηση προέρχεται από γονείς και φροντιστές αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες, δεδομένου ότι οι δράστες της κακοποίησης αποτελούν ταυτόχρονα και την πηγή ανατροφής των παιδιών.

Αν και η παιδική κακοποίηση είναι αναγνωρισμένη διεθνώς ως ένα σοβαρό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί νομικό και κοινωνικό ζήτημα, δεν είναι δυνατή μια απόλυτη δήλωση σχετικά με τον αριθμό των παιδιών που κακοποιούνται από τους γονείς ή άλλα μέλη της οικογένειας.

Είναι πολλαπλά διαπιστωμένες οι πολύπλευρες και μακροχρόνιες συνέπειες της κακοποίησης των παιδιών, αφού όπως δείχνουν οι έρευνες, η κακοποίηση και άλλες αντιξοότητες κατά την παιδική ηλικία συνδέονται με αρκετές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και ασθενειών κατά την ενηλικίωση. Σύμφωνα με τις έως τώρα γνώσεις σε θέματα ανάπτυξης παιδιού, παραγόντων κινδύνου για κακοποίηση παιδιού και αποτελεσματικότητας προγραμμάτων πρόληψης, είναι σαφές ότι ισχυρές πηγές προστασίας των παιδιών αποτελούν οι σταθερές οικογενειακές σχέσεις, η ορθή ανάληψη γονεϊκού ρόλου και η εφαρμογή θετικών τεχνικών πειθαρχίας. 

Η φύση, η σοβαρότητα και οι συνέπειές της βίας ποικίλλουν. Σε ακραίες περιπτώσεις, η παιδική κακοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Στην πλειοψηφία των καταστάσεων που αφορούν στην κακοποίηση, η υλική ζημιά έχει ίσως λιγότερο σοβαρές επιπτώσεις στην ευημερία του παιδιού, από τις έντονες ψυχολογικές και ψυχιατρικές συνέπειες, τις μακροπρόθεσμες νευρολογικές επιπτώσεις στη γνωστική και τη συναισθηματική του ανάπτυξη και γενικότερα τη συνολική υγεία του παιδιού.

Σημαντικό πεδίο δράσης αποτελεί η πρόληψη, η οποία οφείλει να βασίζεται στηναντιμετώπιση του κύκλου βίας που συντηρεί το φαινόμενο αυτό. Για παράδειγμα, η διδασκαλία των δικαιωμάτων και των τρόπων προστασίας των παιδιών θα πρέπει μάλλον να γίνουν μέρος των προγραμμάτων εκπαίδευσης από μικρή ηλικία. Εξίσου σημαντική προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η κατάρτιση των επαγγελματιών που έχουν άμεση επαφή με τα παιδιά.

Ορισμένα επαγγέλματα, όπως εκπαιδευτικοί, γιατροί, νοσηλευτές, αστυνομικοί, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, εισαγγελείς έχουν αρκετή επαφή με τα παιδιά και θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι ώστε να ανιχνεύουν και να αντιμετωπίζουν έγκαιρα την παιδική κακοποίηση. Να υπενθυμίσουμε εδώ το Επιμορφωτικό Σεμινάριο που υλοποιεί ο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Ν.Ηρακλείου αυτήν την εποχή με αποδέκτες τους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και θέμα τη Κακοποίηση του Παιδιού και το Ρόλο του Εκπαιδευτικού.

Η μέχρι τώρα διεθνής εμπειρία επίσης, δείχνει ότι υπάρχει έλλειψη γνώσης σχετικά με τον τρόπο που οι στρατηγικές πρόληψης ασθενειών και η προαγωγή της δημόσιας υγείας μπορούν συμβάλλουν στην πρόληψη της παιδικής κακοποίησης. Αυτές οι στρατηγικές πρόληψης μπορούν να στοχεύουν στους παράγοντες αιτίας και διατήρησης του φαινομένου σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο.

Δύο σύντομα video για τη παιδική κακοποίηση μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ. Το δεύτερο, αν και δεν είναι στα ελληνικά, είναι απολύτως κατανοητό σε όλους μας. Θλιβερό, ναι. Αρκεί να κινητοποιήσει. Πολιτεία, Κοινωνία, Ανθρώπους.

Βιβλιογραφία: “Πρόληψη Παιδικής Κακοποίησης: οδηγός δράσης και τεκμηρίωσης”

Πηγή: http://symvstathmos.wordpress.com/2013/11/19/%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%AC-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%8D%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%88%CF%85%CF%87%CE%AE/