Είμαστε ό,τι πιστεύουμε;

Oι πεποιθήσεις είναι η πίστη που έχουμε σχετικά με κάτι. Αποτελούν τα ακράδαντα πιστεύω μας. Είναι η εσωτερική διαβεβαίωση ότι αυτό που βλέπουμε, κάνουμε, αισθανόμαστε, ή αντιμετωπίζουμε είναι αληθινό, υπαρκτό και ουσιώδες. Είναι μια βαθιά αίσθηση ότι είμαστε ή δεν είμαστε ικανοί να κάνουμε κάτι. Μια πεποίθηση, για παράδειγμα, είναι το ότι κανείς δεν νοιάζεται για εμάς. 

Οι βασικές μας πεποιθήσεις διαμορφώνονται στην παιδική ηλικία μας και οι επιδράσεις των γονιών και των δασκάλων μας έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα στην διαμόρφωση τους.

Οι λόγοι για τη διαμόρφωση των πεποιθήσεων κατά την παιδική μας ηλικία ποικίλλουν. Για παράδειγμα, ίσως οι γονείς και το κοινωνικό μας περιβάλλον έδινε μεγαλύτερη προσοχή σε αυτό που μας έλειπε από αυτό που είχαμε, οπότε μας δημιουργήθηκε η ασυνείδητη πεποίθηση ότι κάτι μας λείπει, ή μας επέκριναν και μας συνέκριναν και μας έβαζαν ταμπέλες καταδικαστικές, του τύπου «είσαι ανεύθυνος». Οι ταμπέλες αυτές ρίζωσαν στο υποσυνείδητό μας και συνέβαλλαν με καταστροφικό τρόπο στο πώς αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και στο πόσο έχουμε αναπτύξει αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.

Όλοι έχουμε διαμορφώσει ασυνείδητα τον χαρακτήρα μας σύμφωνα με τις πεποιθήσεις και προσδοκίες των άλλων και κυρίως των γονιών μας. 

Η χειρότερη πεποίθηση που δημιουργείται κατά την παιδική ηλικία είναι αυτή της απόρριψης ή της αποτυχίας. Πιστεύουμε, δηλαδή, ότι δεν θα καταφέρουμε να κάνουμε κάτι που θέλουμε γιατί δεν είμαστε σε θέση να το πετύχουμε. Από τις πεποιθήσεις προέρχονται και οι ικανότητες. Αν κάποιος πιστεύει ότι είναι νικητής θα αποκτήσει την πεποίθηση ότι μπορεί να νικήσει και θα αναπτύξει τις κατάλληλες ικανότητες. Αν έχει την πεποίθηση ότι όλοι γύρω του είναι απατεώνες, καθώς και ότι για να επιβιώσει θα πρέπει να είναι καλός στην απάτη, θα αναπτύξει ανάλογες ικανότητες. Αν έχει την πεποίθηση ότι είναι καλό να νοιάζεται και να βοηθάει τους άλλους, τότε θα αναπτύξει την ικανότητα να τους συναισθάνεται. Όσο πιο ισχυρές είναι οι πεποιθήσεις, τόσο πιο ανεπτυγμένες είναι οι ικανότητές μας.

Οι πεποιθήσεις επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας προς το περιβάλλον. Ο Henry Ford είπε ότι «είτε νομίζεις ότι μπορείς, είτε νομίζεις ότι δεν μπορείς, έχεις δίκιο!». Οι πεποιθήσεις ασκούν τεράστια δύναμη επάνω στην παραγωγικότητά μας. Πολλές φορές τα αποτελέσματα των πράξεων δεν προκαθορίζονται από το πόσο σκληρά έχουμε εργαστεί, αλλά από το είδος των πεποιθήσεων και των «πιστεύω» που έχουμε και διαμορφώνουν το χαρακτήρα και τις ενέργειές μας. Έτσι, ο εξωτερικός κόσμος διαμορφώνεται ανάλογα με αυτό που μέσα μας πιστεύουμε. Αυτό σημαίνει πως οτιδήποτε πιστεύουμε βαθιά πως συμβεί το βλέπουμε να υλοποιείται στη ζωή μας.

Οι πεποιθήσεις μας, είτε είναι λάθος είτε σωστές, το σίγουρο είναι ότι ελέγχουν τη βιολογία μας. Στον κόσμο που ζούμε το να αντιδρούμε με σκοπό να προστατεύσουμε τον εαυτό μας αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της συμπεριφοράς μας και βιώνουμε φόβους, από τους οποίους πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να απαλλαγούμε. Οι περισσότεροι βιώνουμε στρες σε υψηλές εντάσεις, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να εξουθενώνεται παρεμποδίζοντας την οποιαδήποτε εξέλιξή μας. Ο καθένας μέσα από την προσωπικές του εμπειρίες μπορεί να διαπιστώσει τη σωματική αδυναμία που αισθάνεται, όταν νιώθει ότι πιέζεται από παντού. Η βιολογία μας δεν διακρίνει τη διαφορά μεταξύ πραγματικού και επίπλαστου φόβου. Όλοι μας έχουμε εσωτερικεύσει φοβίες και άγχη, τα οποία μας έχουν δημιουργηθεί υποσυνείδητα και ουσιαστικά δεν ανήκουν σε εμάς. Η αντίληψη είναι το στοιχείο εκείνο που δίνει αποχρώσεις στην όποια κατάσταση. Από κει και πέρα το προς ποια κατεύθυνση στρέφεται η παρατήρηση, η ενημερότητα και η αντίληψη είναι θέμα επιλογής.

Ωστόσο δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε με τον ίδιο προγραμματισμό σε όλη μας την ενήλικη ζωή. Μπορούμε να αλλάξουμε τις ασυνείδητες αρνητικές και περιοριστικές πεποιθήσεις μας και να τις αντικαταστήσουμε με θετικές, ενισχυτικές και ενδυναμωτικές. Το πρώτο βήμα προς την αναθεώρηση των πεποιθήσεων είναι αναγνώρισή τους.

Βασιλική Ξηρού
Ψυχολόγος

Πηγή: http://edujob.gr/arthrografia/eimaste-oti-pistevoume