“Μαμά, θέλω λεφτά!”: Πώς να διδάξετε την αξία του χρήματος στα παιδιά σας;

Συντάκτης: Σάννα Νάνου, 09/04/2014

«Το χρήμα πόλεις καταστρέφει, ανθρώπους ξεσηκώνει από τα σπίτια τους, αλλάζει τα μυαλά τους και διδάσκει κάθε έργο ασέβειας»

Σοφοκλέους, Αντιγόνη.

«Μα τι είναι τέλος πάντων τα χρήματα; Γιατί οι γονείς μου δεν μου παίρνουν ό, τι θέλω, ενώ μιλάνε όλη την ώρα για λογαριασμούς; Μήπως δεν μ’ αγαπάνε;» αναρωτιούνται οι μικροί σε ηλικία φίλοι μας. Ως γονείς έχετε χρέος να διδάξετε στα παιδιά σας την αξία των χρημάτων μέσα από διάφορες δραστηριότητες, ώστε να γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχουν «ευρουλιές» στις οποίες φυτρώνουν χρήματα! Πέραν αυτού, και το σπουδαιότερο όλων, το παιδί πρέπει να κατανοήσει σταδιακά ότι το χρήμα είναι το μέσον πραγματοποίησης ή κατάκτησης ορισμένων πραγμάτων στη ζωή και όχι αυτοσκοπός. Επιπλέον, πρέπει να μυηθεί από μικρή ηλικία στη σωστή διαχείριση των χρημάτων και στην αποταμίευσή τους. Ποια είναι όμως η κατάλληλη ηλικία κατά την οποία το παιδί μπορεί να διαχειρίζεται τα χρήματά του; Και με ποιον τρόπο; Ακολουθούν μερικές βασικές οικονομικές συμβουλές!

Γνωριμία με τον χάρτινο κόσμο

Μερικοί γονείς δίνουν χαρτζιλίκι σε πολύ μικρές ηλικίες. Πράγματι, παιδιά τεσσάρων ετών παίρνουν χαρτζιλίκι τη στιγμή που δεν γνωρίζουν ακόμη να μετράνε. Πρέπει να προσέξουμε ότι σε αυτή την ηλικία τα παιδιά μπορούν απλά να κατανοήσουν ότι ένα χρηματικό ποσό αντιστοιχεί για παράδειγμα σε ένα γλυκό ή ένα μπαλόνι. Ωστόσο, στην ηλικία των έξι, τα παιδιά μπορούν να κάνουν μαθηματικούς υπολογισμούς, διακρίνουν την αγοραστική αξία μεταξύ μικρών και μεγάλων αντικειμένων με την καθοδήγηση των μεγαλυτέρων και μπορούν να προβούν σε αποταμίευση χρημάτων σε κουμπαρά. Στην ηλικία των δέκα ετών, το παιδί έχει την ικανότητα να κατανοήσει ότι τα χρήματα είναι προϊόν της εργασίας των γονιών του και μπορεί να συμμετέχει στις αγορές αναλαμβάνοντας τον ρόλο του βοηθού. Στην ηλικία των δώδεκα ετών είναι σε θέση να συγκρίνουν τιμές των προϊόντων και να αντιληφθούν ότι δεν μπορούμε να αγοράζουμε τα πάντα, επειδή έχουμε χρήματα.

Τα χρήματα ως μέσο επιβίωσης

Τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα μαθαίνουν πιο γρήγορα από τα υπόλοιπα ότι τα χρήματα είναι το μέσο για επιβίωση. Πράγματι, πρόθυμα αποδέχονται ότι οι δευτερεύουσες ανάγκες δεν πρόκειται να ικανοποιηθούν, εάν δεν καλυφθούν πρωτίστως οι πρώτες ανάγκες. Τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν στο σπίτι για την αποπληρωμή λογαριασμών και την τροφή. Έπειτα, αυτά που θα περισσέψουν, θα διατεθούν για ρούχα και παπούτσια. Και μόλις επέλθει οικονομική ευημερία στην οικογένεια, το παιδί θα έχει ήδη μάθει να εκτιμά την αξία όλων των αντικειμένων που αποκτήθηκαν με κόπο βιώνοντας ένα συναίσθημα ευγνωμοσύνης. Τελικά, η εκμάθηση της αξίας των χρημάτων απαιτεί την ένταξη των παιδιών σε «μία κατάσταση ώστε να καταλάβουν».

Και είναι ύψιστης σημασίας η υλοποίηση της παραπάνω πρακτικής σε παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με υψηλό εισόδημα, καθώς δεν αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε έλλειψη στην καθημερινή τους ζωή. Υιοθετώντας λοιπόν τη βιωματική μάθηση, δώστε χαρτζιλίκι στο παιδί σας κατά την είσοδό του στην πρώτη τάξη δημοτικού. Με αυτόν τον τρόπο θα εισαχθεί σε πρώιμες σκέψεις περίδιαχείρισης προϋπολογισμού. Θα είναι σε θέση να ξοδέψει και να συνειδητοποιήσει την αξία των πραγμάτων λαμβάνοντας αποφάσεις για την αποταμίευση των χρημάτων του για ώρα ανάγκης ή μη. Μέσα από το εγχείρημα αυτό το παιδί μαθαίνει να σέβεται το έργο μέσα από το οποίο κατάφερε να αποκτήσει αυτά τα χρήματα.

Πραγματοποιώντας συναλλαγές με το παιδί σας… υπό όρους!

• Το χαρτζιλίκι είναι ο καταλληλότερος τρόπος για να διδάξετε στα παιδιά σας την αξία των χρημάτων, ώστε να τα διαχειρίζονται μακροπρόθεσμα με συνετό τρόπο.
• Ορισμένοι γονείς θεωρώντας ότι το παιδί πρέπει να κατανοήσει ότι τα λεφτά αποκτώνται με κόπο, αποδίδουν «μισθό» σε δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται ως έξτρα εργασία, όπως για παράδειγμα άπλωμα ρούχων, τακτοποίηση κρεβατιού κ.α. σε περίπτωση που το παιδί επιθυμεί να αγοράσει κάτι.   

Προσοχή όμως! Είναι άκρως αντιπαιδαγωγικό να κόψετε το χαρτζιλίκι σε περίπτωση που δεν τελέσει κάποια εργασία ή σημειώσει χαμηλή επίδοση στο σχολείο. Δεν πρέπει λοιπόν τα χρήματα να εξαγοράζουν οποιαδήποτε συμπεριφορά και τελικά να συνδέονται με την επιβράβευση, την τιμωρία, την υπακοή και τον εκβιασμό.

Μην προσπαθήσετε να εμπλακείτε στη διαχείριση του προϋπολογισμού του. Δώστε του τη δυνατότητα να αυτενεργήσει, να καταλάβει μόνο του εάν προτιμά να ξοδεύει τα χρήματά του για μικρές και άμεσες απολαύσεις ή επιθυμεί να τα αποταμιεύει για μακροπρόθεσμες αγορές.

Τα χρήματα στην καθημερινή ζωή

• Η δουλειά επιφέρει ευχαρίστηση στον μπαμπά; Είναι δύσκολο να αποκτήσει τα χρήματα; Επικεντρώνεται στην επιδίωξη των χρημάτων καθεαυτή ή επιζητά άλλα μη υλικά αγαθά όπως προσφορά, ικανοποίηση, δημιουργικότητα; Τα παιδιά είναι σε θέση να αντιληφθούν τι σημαίνουν τα χρήματα για τους γονείς. Να θυμάστε ότι οι περισσότερες συμπεριφορές αντιγράφονται από τα παιδιά. Μία καταναλωτική συμπεριφορά ανατρέφει απαιτητικά παιδιά χωρίς μέτρο στη ζωή τους.

• Ανοίξτε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου εξηγώντας τη λειτουργία του, μιλήστε ανοιχτά στο τραπέζι σχετικά με τις συναλλαγές σας. Τα χρήματα είναι μέρος της καθημερινής σας ζωής και πρέπει να μιλάτε για αυτά χωρίς ταμπού.

• Η διδασκαλία της αξίας του χρήματος θα επηρεάσει το ενδιαφέρον των παιδιών για τη δουλειά που πρόκειται να επιλέξουν.
• Καταστήστε σαφές ότι η προσπάθεια πάντα ανταμείβεται σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής. Ενθαρρύνετε τους εφήβους να εργάζονται κατά τη διάρκεια των διακοπών τους προκειμένου να συνειδητοποιήσουν ότι τα λεφτά δεν χαρίζονται, αλλά κερδίζονται.
• Καλό είναι να μην μοιράζεστε μαζί τους τις ανησυχίες σας σε περιόδους που αντιμετωπίζετε οικονομικά προβλήματα, καθώς δεν μπορούν να σας βοηθήσουν!

Πηγή: http://www.flowmagazine.gr/article/view/mama_thelo_lefta_pos_na_didaksete_tin_aksia_tou_xrimatos_sta_paidia_sa
s