Μουσική παιδεία: η τέχνη των ήχων, της έκφρασης των συναισθημάτων. Ποια είναι τα θετικά στοιχεία της για την ανάπτυξη των παιδιών;
Τα τελευταία χρόνια επισημαίνεται διαρκώς πόσο σημαντική είναι η μουσική παιδεία για την ολική ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών. Για πολλά χρόνια, η άποψη πως η τέχνη της μουσικής είναι μόνο για αυτούς που έχουν ταλέντο, αποτελούσε μια βαθιά εδραιωμένη αντίληψη.
Οι σύγχρονες παιδαγωγικές απόψεις υποστηρίζουν πως όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με την ικανότητα να μπορούν να αναπαράγουν μουσική, όπως γεννιούνται με την ικανότητα να αναπτύσσουν την ομιλία τους, εάν βέβαια μεγαλώσουν σε περιβάλλον που ενισχύει τη συνεχή επαφή και την ελεύθερη έκφραση και τον πειραματισμό με την τέχνη των ήχων.
Όταν τα παιδιά βιώνουν τη μουσική αποκτούν:
Αισθητικές εμπειρίες, καθώς έρχονται σε επαφή με μια βαθιά πνευματική ευχαρίστηση που δε μπορεί να εκφραστεί με κανέναν άλλο τρόπο, ούτε τα λόγια.
Ευκαιρίες συναισθηματικής έκφρασης, αφού μπορούν να εκφράσουν τη χαρά, τη λύπη, το θυμό τους, μέσα από ένα τραγούδι, μέσα από το χορό.
Δεξιότητες επικοινωνίας, εφόσον οι ιδέες και οι επιθυμίες τους εκφράζονται μέσα από την αναπαραγωγή μουσικής, παίζοντας μουσικά όργανα.
Ικανότητες συμβολικής αναπαράστασης, καθώς μέσα από την ακρόαση μιας μουσικής σύνθεσης ή ενός τραγουδιού, μπορούν να εμπνευστούν για τη δημιουργία ιστοριών, ποιημάτων ή καλλιτεχνικών έργων (πχ. ζωγραφική)
Ευκαιρίες σωματικής έκφρασης, διοχετεύοντας την ενέργειά τους μέσα από την κίνηση, τον αυτοσχεδιασμό και το χορό.
Με λίγα λόγια η επαφή των παιδιών με τη μουσική μπορεί να αποτελέσει εκκίνηση για την ενεργοποίηση πλήθους άλλων δεξιοτήτων των παιδιών!
Προτεινόμενη μουσική για δημιουργικότητα: Το καρναβάλι των ζώων
Προτεινόμενα μουσικά παιχνίδια κινήσεων:
Με ποιους τρόπους μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τη μουσική από μικρή ηλικία;Στη μουσική εκπαίδευση των παιδιών, κύριος σκοπός μας δεν είναι να τα κάνουμε μουσικούς. Τόσο οι γονείς όσο και οι παιδαγωγοί, θα πρέπει να έχουν ως μέλημά τους την αφύπνιση του μουσικού αισθητηρίου του παιδιού, αφού όπως είπαμε η ευεργετική επίδραση της μουσικής στον ψυχικό κόσμο του παιδιού είναι μεγάλη. Εκτός από την ακρόαση τραγουδιών και μουσικών συνθέσεων, μπορούμε να οργανώσουμε δραστηριότητες ποικίλων ακουσμάτων μουσικής:
Η μουσική δεν παράγεται μόνο μέσα από τα μουσικά όργανα!
Για να παίξουμε με τα παιδιά μουσική μπορούμε να πειραματιστούμε ακόμη και με το ίδιο μας το σώμα, όπως με παλαμάκια, χτυπήματα των ποδιών, μουρμουρητά με ρυθμικό τρόπο, πχ. παλαμάκι-χτύπημα-φωνή σε αργή ή γρήγορη ροή.
Ηχητικά παιχνίδια μπορούμε να κάνουμε και με απλά αντικείμενα της καθημερινότητας, όπως εφημερίδες, μπουκάλια, τενεκεδάκια, κουτάλια, καλαμάκια, χωνιά κλπ. Τα παιδιά τρελαίνονται να δημιουργούν θορύβους σκίζοντας χαρτιά, χτυπώντας γυάλινες ή πλαστικές επιφάνειες, φυσώντας μέσα από ένα καλαμάκι ή μιλώντας μέσα από ένα χωνί. Το νερό αποτελεί επίσης ιδανικό στοιχείο για παιχνίδι με ήχους και αρέσει πολύ στα παιδιά, καθώς μπορούν να παράγουν πλήθος διαφορετικών ήχων, χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο εξοπλισμό, όπως λεκάνες, κούπες, κουβαδάκια, ποτιστήρια κ.α
Εξίσου χρήσιμες δραστηριότητες, οι οποίες συμβάλλουν στη δημιουργικότητα των παιδιών, είναι οι κατασκευές αυτοσχέδιων μουσικών οργάνων από τα ίδια τα παιδιά, με απλά ανακυκλώσιμα υλικά. Τα παιδιά εξασκούνται στο παίξιμο διαφόρων ρυθμικών μοτίβων και δημιουργούν τα δικά τους μουσικά κομμάτια!
Παπαδήμα Ειρήνη Νηπιαγωγός – Καθηγήτρια ειδικότητας β.βρεφονηπιοκόμων
Βιβλιογραφικές πηγές:
Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π., Μπασαγιάννη, Ε. (2009) «Οδηγός νηπιαγωγού» Αθήνα: ΟΕΔΒ.
Μακροπούλου Ε.,-Βαρελάς Δ., (2001) « Μουσική το πιο συναρπαστικό παιχνίδι», Αθήνα: Faggoto
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου