7 Φεβρουαρίου, 2012
Εδώ και μια διετία στα πλαίσια του προγράμματος φιλαναγνωσίας, άρχισαν οι συζητήσεις, οι πολυπραγμοσύνες και πολλές φορές οι υστερίες. Βιβλία, βιβλία. Τι βιβλία όμως; Το σημερινό παιδί αρνείται πεισματικά στην κουραστική τυπική μάθηση. Άρνηση που καταπνίγεται από την ανάγκη. Αυτή την ανάγκη που την «εφαρμόζουν» το σχολείο και το σπίτι. Πώς θα οδηγηθεί λοιπόν, το σημερινό παιδί μέσα στον κύκλο εργασίας, όταν το ίδιο έχει άρρητους δεσμούς με το κλίμα της απόλυτης ελευθερίας και επιλογής.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ο ρόλος του σπιτιού στην καλλιέργεια του παιδιού, πέρα από το σχολείο. Ακούν και ακούν οι γονείς περί βιβλίων και θεωρούν τον εαυτό τους υποχρεωμένο να αγοράσουν ένα βιβλίο, όποιο να ’ναι και να το «πετάξουν» στο χώρο που γράφει και διαβάζει το παιδί τους. «Να, πάρε να ξεστραβωθείς, να μάθεις και κάτι παραπάνω, που ασχολείσαι μόνο με τον υπολογιστή, την παιχνιδομηχανή και το χαζοκούτι». Κι έρχεται η απάντηση του παιδιού αυτόματα: «έχω να διαβάσω τα μαθήματά μου και ύστερα ναι, για μισή ώρα θα κάνω αυτό που θέλω. Δε θέλω να διαβάσω άλλο». Αυτό το κλίμα δημιουργήσαμε στο παιδί. Και είναι δύσκολο να του επιβάλλουμε τις ανησυχίες μας και τις τύψεις μας. Του στερήσαμε τη μεγαλύτερη πηγή ζωής. Το παιχνίδι. Του φάγαμε κάθε αυλή, κάθε γειτονιά. Το τυποποιήσαμε. Δημιουργήσαμε το παιδί μηχανή, το παιδί-εκπληρωτή των φιλοδοξιών μας. Το κυνηγάμε με ένα λάβαρο που λέγεται «βαθμός». Γνωστή η εικόνα, δεν προλαβαίνει να βγει από την πόρτα του σχολείου και η τσάντα ανοίγει για να δει η μαμά, γεμάτη αγωνία, αν πήρε μπράβο, σφραγιδούλα. Και αν δεν πήρε , αλλοίμονο του!! Τι μελαγχολία!! Το κρυφοκοίταγμα στην τηλεόραση, στον υπολογιστή που θα ανοίξει από τον μπαμπά και τη μαμά. Ζητούν να διαβάσει το παιδί τους βιβλία σχολικά και εξωσχολικά. Έχουν αναρωτηθεί αν οι ίδιοι τον τελευταίο καιρό αναζήτησαν τη συντροφιά του βιβλίου; Πόσες ώρες κάθισαν μπροστά στον υπολογιστή και την τηλεόραση. Κάθε δωμάτιο, ακόμα και η κουζίνα της μαμάς έχει τηλεόραση.
Δεν επιβάλλεται, όμως, το βιβλίο. Το βιβλίο θα πρέπει να λειτουργεί ως ανάγκη, ως καταπραϋντικό, μέσα στον ταραγμένο κόσμο του παιδιού.
Ποτέ δεν πρέπει να πούμε «σου έφερα ένα καλό βιβλίο, πάρε τηλέφωνο να μου πεις την άποψή σου». Πρέπει να διαβάσουμε και εμείς, πρέπει πρώτοι να ενημερωνόμαστε για τις νέες εκδόσεις. Πρέπει τα σπίτια μας και τα σχολεία να αποχτήσουν όχι διακοσμητικές βιβλιοθήκες με ωραία και χρωματιστά εξώφυλλα, αλλά χώρους ανάγνωσης και περισυλλογής.
Ως δασκάλα, τρέμω στην ιδέα μήπως η προσπάθειά μας, παράλληλα με αυτή της οικογένειας, να αγαπήσει το παιδί το βιβλίο, μετατραπεί σε άλλη μία υποχρεωτική ώρα μαθήματος. Την κάθε στιγμή μέσα στην τάξη μας κάνουμε φιλαναγνωσία. Η μελέτη ενός κειμένου, η παραγωγή γραπτού λόγου, η κατασκευή κούκλας και οι ιστορίες κουκλοθέατρου, το τραγουδάκι που βγήκε μέσα από ένα παραμύθι, η ζωγραφιά, η δραματοποίηση, είναι μερικές μόνο στιγμές που μπορώ να σκεφθώ. Μια επίσκεψη στα κεντρικά βιβλιοπωλεία της πόλης μας, μια συνάντηση με έναν συγγραφέα, μια ολόκληρη μέρα στην Παιδική Δημοτική Βιβλιοθήκη, είναι μερικές ακόμη στιγμές που μπορώ να σκεφθώ.
Ο Η/Υ μέσα στην τάξη μπορεί να μας ταξιδέψει με το άκουσμα και το ξεφύλλισμα ηλεκτρονικών βιβλίων. Η ιστοσελίδα της τάξης, μπορεί να γίνει χώρος ανταλλαγής απόψεων, κριτικών, παρουσιάσεων.
Ο δάσκαλος ας γίνει σύντροφος στο διάβασμα. Ας τους μιλήσει και για τα βιβλία που έχει διαβάσει, να τους πει το λόγο που τα επέλεξε, να τους μεταδώσει αυτό που αισθάνεται.
Το παιδί πρέπει να είναι ο ίδιος επιλογέας, αυτής της ιερής στιγμής.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ο ρόλος του σπιτιού στην καλλιέργεια του παιδιού, πέρα από το σχολείο. Ακούν και ακούν οι γονείς περί βιβλίων και θεωρούν τον εαυτό τους υποχρεωμένο να αγοράσουν ένα βιβλίο, όποιο να ’ναι και να το «πετάξουν» στο χώρο που γράφει και διαβάζει το παιδί τους. «Να, πάρε να ξεστραβωθείς, να μάθεις και κάτι παραπάνω, που ασχολείσαι μόνο με τον υπολογιστή, την παιχνιδομηχανή και το χαζοκούτι». Κι έρχεται η απάντηση του παιδιού αυτόματα: «έχω να διαβάσω τα μαθήματά μου και ύστερα ναι, για μισή ώρα θα κάνω αυτό που θέλω. Δε θέλω να διαβάσω άλλο». Αυτό το κλίμα δημιουργήσαμε στο παιδί. Και είναι δύσκολο να του επιβάλλουμε τις ανησυχίες μας και τις τύψεις μας. Του στερήσαμε τη μεγαλύτερη πηγή ζωής. Το παιχνίδι. Του φάγαμε κάθε αυλή, κάθε γειτονιά. Το τυποποιήσαμε. Δημιουργήσαμε το παιδί μηχανή, το παιδί-εκπληρωτή των φιλοδοξιών μας. Το κυνηγάμε με ένα λάβαρο που λέγεται «βαθμός». Γνωστή η εικόνα, δεν προλαβαίνει να βγει από την πόρτα του σχολείου και η τσάντα ανοίγει για να δει η μαμά, γεμάτη αγωνία, αν πήρε μπράβο, σφραγιδούλα. Και αν δεν πήρε , αλλοίμονο του!! Τι μελαγχολία!! Το κρυφοκοίταγμα στην τηλεόραση, στον υπολογιστή που θα ανοίξει από τον μπαμπά και τη μαμά. Ζητούν να διαβάσει το παιδί τους βιβλία σχολικά και εξωσχολικά. Έχουν αναρωτηθεί αν οι ίδιοι τον τελευταίο καιρό αναζήτησαν τη συντροφιά του βιβλίου; Πόσες ώρες κάθισαν μπροστά στον υπολογιστή και την τηλεόραση. Κάθε δωμάτιο, ακόμα και η κουζίνα της μαμάς έχει τηλεόραση.
Δεν επιβάλλεται, όμως, το βιβλίο. Το βιβλίο θα πρέπει να λειτουργεί ως ανάγκη, ως καταπραϋντικό, μέσα στον ταραγμένο κόσμο του παιδιού.
Ποτέ δεν πρέπει να πούμε «σου έφερα ένα καλό βιβλίο, πάρε τηλέφωνο να μου πεις την άποψή σου». Πρέπει να διαβάσουμε και εμείς, πρέπει πρώτοι να ενημερωνόμαστε για τις νέες εκδόσεις. Πρέπει τα σπίτια μας και τα σχολεία να αποχτήσουν όχι διακοσμητικές βιβλιοθήκες με ωραία και χρωματιστά εξώφυλλα, αλλά χώρους ανάγνωσης και περισυλλογής.
Ως δασκάλα, τρέμω στην ιδέα μήπως η προσπάθειά μας, παράλληλα με αυτή της οικογένειας, να αγαπήσει το παιδί το βιβλίο, μετατραπεί σε άλλη μία υποχρεωτική ώρα μαθήματος. Την κάθε στιγμή μέσα στην τάξη μας κάνουμε φιλαναγνωσία. Η μελέτη ενός κειμένου, η παραγωγή γραπτού λόγου, η κατασκευή κούκλας και οι ιστορίες κουκλοθέατρου, το τραγουδάκι που βγήκε μέσα από ένα παραμύθι, η ζωγραφιά, η δραματοποίηση, είναι μερικές μόνο στιγμές που μπορώ να σκεφθώ. Μια επίσκεψη στα κεντρικά βιβλιοπωλεία της πόλης μας, μια συνάντηση με έναν συγγραφέα, μια ολόκληρη μέρα στην Παιδική Δημοτική Βιβλιοθήκη, είναι μερικές ακόμη στιγμές που μπορώ να σκεφθώ.
Ο Η/Υ μέσα στην τάξη μπορεί να μας ταξιδέψει με το άκουσμα και το ξεφύλλισμα ηλεκτρονικών βιβλίων. Η ιστοσελίδα της τάξης, μπορεί να γίνει χώρος ανταλλαγής απόψεων, κριτικών, παρουσιάσεων.
Ο δάσκαλος ας γίνει σύντροφος στο διάβασμα. Ας τους μιλήσει και για τα βιβλία που έχει διαβάσει, να τους πει το λόγο που τα επέλεξε, να τους μεταδώσει αυτό που αισθάνεται.
Το παιδί πρέπει να είναι ο ίδιος επιλογέας, αυτής της ιερής στιγμής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου